bongdaso tintucế chuyển nhượng chứng khoán: Bỏ cơ chế cào bằng, áp dụng linh hoạt theo lãi và lỗ

Phương pháp không còn phù hợp

Bộ Tài chính cho biết, khoản 4 Điều 3, Điều 13, khoản 2 Điều 21, Điều 23 Luật bongdaso tintucế bongdaso tintuc nhập cá nhân (TNCN) quy định, bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng vốn, bao gồm: bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế; bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng chứng khoán; bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng vốn dưới các hình thức khác.

bongdaso tintuc nhập chịu bongdaso tintucế từ chuyển nhượng vốn được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng vốn. Đối với hoạt động chuyển nhượng chứng khoán, bongdaso tintuc nhập chịu bongdaso tintucế được xác định là giá chuyển nhượng từng lần. bongdaso tintuc nhập tính bongdaso tintucế từ đầu tư vốn cũng chính là bongdaso tintuc nhập chịu bongdaso tintucế.

Luật bongdaso tintucế TNCN hiện hành cũng quy định rõ, bongdaso tintucế suất 20% trên bongdaso tintuc nhập (giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan). Đối với hoạt động chuyển nhượng chứng khoán là 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần. Thời điểm xác định bongdaso tintuc nhập chịu bongdaso tintucế từ chuyển nhượng vốn là thời điểm giao dịch chuyển nhượng vốn hoàn thành theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, nhiều ý kiến cho rằng việc bongdaso tintuc bongdaso tintucế 0,1% trên giá chuyển nhượng chứng khoán từng lần kể cả trường hợp cá nhân bị lỗ là chưa phù hợp, cần xác định phương pháp bongdaso tintuc bongdaso tintucế trên bongdaso tintuc nhập của cá nhân, nếu có lãi thì mới nộp bongdaso tintucế. Cũng có ý kiến cho rằng, cần tăng mức bongdaso tintucế suất đối với bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng chứng khoán lên mức cao hơn...

Trước đây, Luật bongdaso tintucế TNCN năm 2007 cho phép người nộp bongdaso tintucế lựa chọn giữa hai phương pháp: Hoặc tính theo bongdaso tintucế suất 20% trên bongdaso tintuc nhập thực (giá bán trừ giá mua và chi phí liên quan), hoặc nếu không xác định được đầy đủ thông tin về giá vốn và chi phí, thì nộp theo tỷ lệ 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần. Tuy nhiên, từ năm 2015, Luật số 71/2014/QH13 đã bỏ phương án lựa chọn, thống nhất áp dụng cách tính bongdaso tintucế theo tỷ lệ 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần.

Áp dụng phương áp tính bongdaso tintucế linh hoạt

Bộ Tài chính cho biết, kinh nghiệm quốc tế cho thấy mỗi quốc gia có cách tiếp cận khác nhau trong việc bongdaso tintuc bongdaso tintucế bongdaso tintuc nhập từ chứng khoán.

Tại Indonesia, áp dụng mức bongdaso tintucế 0,1% trên doanh bongdaso tintuc từ chuyển nhượng cổ phiếu niêm yết, riêng người sáng lập còn chịu thêm 0,5% đối với giá trị phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng.

Philippines bongdaso tintuc 0,6% trên giá trị giao dịch với chứng khoán niêm yết, nhưng lại áp dụng bongdaso tintucế suất 15% trên bongdaso tintuc nhập thực đối với chứng khoán chưa niêm yết.

Còn Nhật Bản đánh bongdaso tintucế 20,315% trên bongdaso tintuc nhập thực từ chuyển nhượng chứng khoán, bao gồm cả bongdaso tintucế quốc gia và bongdaso tintucế cư dân địa phương trong khiTrung Quốc lại áp dụng bongdaso tintucế suất 20% với chứng khoán không niêm yết, tính trên phần bongdaso tintuc nhập thực.

Trong khi đó, tại Thái Lan, một số loại bongdaso tintuc nhập từ chứng khoán niêm yết hoặc giao dịch trong khuôn khổ ASEAN Link được miễn bongdaso tintucế, trong khi các bongdaso tintuc nhập khác vẫn bị đánh bongdaso tintucế như bongdaso tintuc nhập thông thường.

Với chứng khoán phái sinh, vấn đề trở nên phức tạp hơn do đặc điểm của loại hình sản phẩm này. Chứng khoán phái sinh không có giá trị nội tại như chứng khoán cơ sở và không đi kèm quyền cổ đông. Giao dịch trên thị trường phái sinh không phải là chuyển nhượng toàn bộ giá trị tài sản mà chỉ là thanh toán phần chênh lệch giá trị giữa bên mua và bên bán. Do đó, việc đánh bongdaso tintucế trên giá trị giao dịch có thể không phản ánh chính xác lãi/lỗ thực của nhà đầu tư.

Qua nghiên cứu, Bộ Tài chính chỉ ra rằng, các quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Canada, Nhật Bản đã chuyển sang đánh bongdaso tintucế dựa trên bongdaso tintuc nhập thực đối với chứng khoán phái sinh. Một số nước vẫn áp dụng bongdaso tintucế theo giá trị giao dịch nhưng với bongdaso tintucế suất rất thấp, như tại Đài Loan mức bongdaso tintucế áp dụng cho chứng khoán phái sinh thấp gấp 150 đến 600 lần so với thị trường cơ sở.

Từ những bất cập trong thực tiễn áp dụng và xu hướng điều chỉnh chính sách quốc tế, tại dự thảo Luật bongdaso tintucế TNCN (thay thế), Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi quy định về bongdaso tintucế TNCN đối với hoạt động chuyển nhượng vốn và chứng khoán theo hướng linh hoạt hơn.

Theo đó, bongdaso tintucế bongdaso tintuc nhập cá nhân đối với bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân cư trú được xác định bằng bongdaso tintuc nhập tính bongdaso tintucế nhân với bongdaso tintucế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng.

bongdaso tintuc nhập tính bongdaso tintucế từ chuyển nhượng vốn được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra bongdaso tintuc nhập từ chuyển nhượng vốn. Trường hợp không xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng vốn thì bongdaso tintucế bongdaso tintuc nhập cá nhân được xác định bằng giá bán nhân với bongdaso tintucế suất 2%.

Đối với chuyển nhượng chứng khoán, nếu xác định được bongdaso tintuc nhập thực (giá bán trừ giá mua và chi phí hợp lý), bongdaso tintucế suất 20% sẽ được áp dụng và tính theo năm. Nếu không xác định được các yếu tố này, cá nhân vẫn có thể nộp bongdaso tintucế theo tỷ lệ 0,1% trên giá chuyển nhượng từng lần, như quy định hiện hành.