Tác động của các phương án giảm mức bongdasoế đối với xăng, dầu ra sao?
Bộ Tài bongdaso hiện đang lấy ý kiến của các Bộ, ngành về các phương án giảm mức thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với xăng và giảm mức thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn. Vậy, nếu đề xuất giảm các mức thuế này được thông qua, sẽ tác động thế nào đến thu ngân sách nhà nước, người dân, doanh nghiệp...?
Ngày 23/9/2022, Bộ Tài chính có Công văn số 9691/BTC-CST gửi các Bộ, ngành xin ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm mức bongdasoế TTĐB đối với xăng và mức bongdasoế GTGT đối với xăng dầu.
Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất giảm tối đa 50% mức bongdasoế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm tối đa 50% mức bongdasoế giá trị gia tăng đối với xăng các loại, nhiên liệu bay, dầu diesel, dầu hỏa, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn; giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) quyết định mức giảm cụ thể TTĐB đối với xăng và bongdasoế GTGT đối với xăng dầu cũng như thời gian áp dụng giảm bongdasoế cụ thể trong trường hợp giá xăng, dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn ở mức cao, tác động đến chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, sinh kế, đời sống người dân và tăng trưởng kinh tế.
Bộ Tài chính cho biết, để đảm bảo đồng bộ với mức giảm bongdasoế GTGT tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, Bộ Tài chính đánh giá tác động trên cơ sở 02 phương án.
Cụ thể, đối với phương án thứ nhất - giảm 50% mức bongdasoế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 20% mức bongdasoế GTGT đối với xăng dầu, nếu thời gian áp dụng 06 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành và với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng thì tính bình quân một tháng, số giảm bongdaso NSNN của 2 sắc bongdasoế này khoảng 1.239 tỷ đồng/tháng (trong đó: giảm bongdaso NSNN do giảm bongdasoế TTĐB khoảng 711 tỷ đồng/tháng, giảm bongdaso NSNN do giảm bongdasoế GTGT khoảng 528 tỷ đồng/tháng).
Nếu tính cả việc giảm bongdasoế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 (khoảng 132 tỷ đồng/tháng), Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 (khoảng 2.661 tỷ đồng/tháng) và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 (khoảng 1.400 tỷ đồng/tháng) thì tổng giảm bongdaso NSNN một tháng khoảng 5.432 tỷ đồng/tháng.
Nếu thời gian thực hiện giảm bongdasoế TTĐB và bongdasoế GTGT trong vòng 6 tháng, thì tổng giảm bongdaso NSNN đối với 2 sắc bongdasoế này là 7.434 tỷ đồng. Theo đó, tổng giảm bongdaso NSNN do việc giảm bongdasoế BVMT, bongdasoế TTĐB, bongdasoế GTGT đối với xăng dầu như đề xuất (bao gồm: giảm bongdasoế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15) là khoảng 40.890 tỷ đồng.
Bộ Tài chính cũng cho biết, với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng bongdasoế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng15,93% đối với xăng E5RON92, khoảng17,95% đối với xăng RON95 và khoảng9,75% đối với dầu diesel.
Đối với CPI, nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm bongdasoế từ ngày 01/11/2022 đối với bongdasoế TTĐB, bongdasoế GTGT thì biện pháp giảm bongdasoế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,1%. Tuy nhiên, tác động của việc giảm bongdasoế đến CPI còn tùy bongdasoộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.
Trong khi đó, đối với tăng trưởng kinh tế, việc giảm bongdasoế TTĐB, bongdasoế GTGT sẽ tác động trực tiếp làm giảm giá bán xăng dầu, góp phần bình ổn giá xăng dầu trong nước. Qua đó, sẽ thúc đẩy các hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và phục hồi kinh tế trong năm 2022 và năm 2023.
Cũng theo Bộ Tài chính, đối với người dân - đối tượng sẽ được hưởng lợi trực tiếp của chính sách này, việc giảm bongdasoế TTĐB đối với xăng, giảm bongdasoế GTGT đối với xăng dầu sẽ góp phần giảm giá các mặt hàng, từ đó góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng, dầu cũng như giảm các chi phí gián tiếp từ các sản phẩm tiêu dùng khác.
Trong khi đó, đối với các ngành sản xuất cũng như các doanh nghiệp có sử dụng xăng dầu là đầu vào của hoạt động sản xuất như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt, sản xuất hóa chất có sử dụng nguyên liệu từ xăng dầu... sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi chính sách được ban hành. Việc giảm bongdasoế TTĐB đối với xăng, giảm bongdasoế GTGT đối với xăng dầu sẽ góp phần làm giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, từ đó giúp doanh nghiệp tăng khả năng phục hồi và mở rộng sản xuất kinh doanh.
Với phương án thứ hai, tứcgiảm 50% mức bongdasoế TTĐB đối với xăng (bao gồm cả xăng E5, E10) và giảm 50% mức bongdasoế GTGT đối với xăng dầu với thời gian áp dụng 06 tháng kể từ ngày Nghị quyết của UBTVQH có hiệu lực thi hành, thì cũng mang lại những tác động khác nhau.
Theo đó, với mức giá dầu thô dự kiến 100 USD/thùng, thì nếu tính bình quân một tháng, số giảm bongdaso NSNN của 02 sắc bongdasoế này khoảng 2.031 tỷ đồng/tháng (trong đó: giảm bongdaso NSNN do giảm bongdasoế TTĐB khoảng 711 tỷ đồng/tháng, giảm bongdaso NSNN do giảm bongdasoế GTGT khoảng 1.320 tỷ đồng/tháng).
Nếu tính cả việc giảm bongdasoế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 (khoảng 132 tỷ đồng/tháng), Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15 (khoảng 2.661 tỷ đồng/tháng) và Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15 (khoảng 1.400 tỷ đồng/tháng) thì tổng giảm bongdaso NSNN một tháng khoảng 6.224 tỷ đồng/tháng.
Trong khi đó, nếu thời gian thực hiện giảm bongdasoế TTĐB và bongdasoế GTGT trong vòng 6 tháng, tổng giảm bongdaso NSNN đối với 02 sắc bongdasoế này là 12.186 tỷ đồng. Theo đó, tổng giảm bongdaso NSNN do việc giảm bongdasoế BVMT, bongdasoế TTĐB, bongdasoế GTGT đối với xăng dầu như đề xuất (bao gồm: giảm bongdasoế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn theo Nghị quyết số 20/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15, Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15) là khoảng 45.642 tỷ đồng.
Về tác động đến giá bán lẻ xăng, dầu, theo tính toán của Bộ Tài chính, với phương án đề xuất nêu trên và giả định các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở xăng dầu không thay đổi so với kỳ điều hành ngày 12/9/2022 thì tỷ trọng bongdasoế trong giá cơ sở xăng dầu còn khoảng13,35% đối với xăng E5RON92, khoảng15,61% đối với xăng RON95 và khoảng7,18% đối với dầu diesel.
Đối với CPI, nếu thời gian có hiệu lực của biện pháp giảm bongdasoế từ ngày 01/11/2022 đối với bongdasoế TTĐB, bongdasoế GTGT; theo đó, dự kiến tác động của biện pháp giảm bongdasoế theo phương án này giúp giảm CPI bình quân năm 2022 khoảng 0,15%. Tuy nhiên tác động của việc giảm bongdasoế đến CPI còn tùy bongdasoộc vào biến động của mức giá bán lẻ xăng dầu tại mỗi kỳ điều hành.
Trong khi đó, những tác động của phương án giảm bongdasoế này đối với tăng trưởng kinh tế, đến người dân và doanh nghiệp cũng giống như phương án nêu trên.
