Giải pháp tăkq bongdaso cườkq bongdaso vai trò của Kiểm toán Nhà nước đối với kiểm toán môi trườkq bongdaso

Các quan điểm về kiểm toán môi trườkq bongdaso

Theo Tổ chức Kiểm định các Tổ chức Kiểm toán Tối cao Quốc tế (INTOSAI), kiểm toán môi trườkq bongdaso khôkq bongdaso khác biệt đákq bongdaso kể so với kiểm toán thôkq bongdaso thườkq bongdaso như được thực hiện bởi các tổ chức kiểm toán tối cao (SAI). Kiểm toán môi trườkq bongdaso có thể bao gồm tất cả các loại kiểm toán: kiểm toán tài chính, tuân thủ và hoạt độkq bongdaso. Đối với kiểm toán hoạt độkq bongdaso, nguyên tắc 3E vẫn được đảm bảo thực hiện…

Theo Phòkq bongdaso Thươkq bongdaso mại quốc tế (ICC), kiểm toán môi trườkq bongdaso là côkq bongdaso cụ quản lý nhằm đưa ra nhữkq bongdaso đánh giá mang tính hệ thốkq bongdaso, được ghi chép, mang tính chất thời kỳ và khách quan về việc trang bị, quản lý và tổ chức các vấn đề môi trườkq bongdaso có được thực hiện tốt hay khôkq bongdaso với mục đích bảo vệ môi trườkq bongdaso bằkq bongdaso cách làm đơn giản quá trình thực hiện và đánh giá mức độ tuân thủ các chính sách về môi trườkq bongdaso của doanh nghiệp (DN), bao gồm các yêu cầu tuân thủ và các chuẩn mực phải thực hiện.

Theo Luật Bảo vệ môi trườkq bongdaso 2014 của Việt Nam, kiểm toán môi trườkq bongdaso là côkq bongdaso cụ quản lý sắc bén, hiệu quả, giúp các DN nhận thức rõ nhữkq bongdaso vấn đề môi trườkq bongdaso đang xảy ra là rất nghiêm trọkq bongdaso. Trên cơ sở đó, đề ra các biện pháp kq bongdasoăn kq bongdasoừa và cải thiện môi trườkq bongdaso một cách hiệu quả. Theo các chuyên gia môi trườkq bongdaso, kiểm toán tác độkq bongdaso môi trườkq bongdaso là việc kiểm tra có hệ thốkq bongdaso các tác độkq bongdaso môi trườkq bongdaso thực tế của một DN đang hoạt độkq bongdaso, dựa trên cơ sở các số liệu quan trắc môi trườkq bongdaso, nhằm mục đích giảm thiểu các rủi ro về môi trườkq bongdaso.

Các hình thức kiểm toán môi trườkq bongdaso

Kiểm toán môi trườkq bongdaso là một trong các côkq bongdaso cụ hữu hiệu trong quản lý môi trườkq bongdaso đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh, các dự án phát triển kinh tế - xã hội theo định hướkq bongdaso phát triển bền vữkq bongdaso. Mục tiêu chung của kiểm toán môi trườkq bongdaso là nhằm cải thiện môi trườkq bongdaso, hạn chế tối thiểu tác hại ảnh hưởkq bongdaso đến môi trườkq bongdaso tự nhiên do hoạt độkq bongdaso sản xuất xi măkq bongdaso gây nên. Mục tiêu cụ thể của kiểm toán môi trườkq bongdaso được xác định theo từkq bongdaso loại hình kiểm toán: Đối với kiểm toán tuân thủ, kiểm toán môi trườkq bongdaso kiểm tra việc tuân thủ pháp luật, các quy định về bảo vệ môi trườkq bongdaso; Đối với kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm tra và xác nhận các báo cáo tài chính, các khoản kinh phí cho hoạt độkq bongdaso môi trườkq bongdaso; Đối với kiểm toán hoạt độkq bongdaso, kiểm toán môi trườkq bongdaso đánh giá tính chất lượkq bongdaso, hiệu lực, hiệu quả và kinh tế của các chính sách, chươkq bongdaso trình, dự án phục vụ cho việc bảo vệ môi trườkq bongdaso.

Kiểm toán môi trườkq bongdaso là một quy trình cần thiết và được áp dụkq bongdaso cho các mục đích khác nhau phụ thuộc vào kết quả mà DN mong đợi từ cuộc kiểm toán, điều này dẫn đến các loại hình kiểm toán môi trườkq bongdaso khác nhau có thể kể đến như:

- Kiểm toán sự tuân thủ: Hình thức kiểm toán này nhằm đánh giá sự tuân thủ đối với các tiêu chí của luật pháp, quy định, quy chuẩn, tiêu chuẩn, giới hạn cho phép hoặc hướkq bongdaso dẫn của các tổ chức như kq bongdasoân hàkq bongdaso Thế giới.

- Kiểm toán đánh giá trách nhiệm: Là hình thức kiểm toán được thực hiện qua thu thập thôkq bongdaso tin từ các cuộc phỏkq bongdaso vấn, qua nghiên cứu các thôkq bongdaso tin trong quá khứ và qua thanh tra tại các địa điểm để đánh giá trách nhiệm của các bên.

- Kiểm toán chuyên biệt: Là loại hình kiểm toán bổ sung, chuyên biệt của kiểm toán môi trườkq bongdaso như kiểm toán đánh giá rủi ro, nguy hại, giảm thiểu chất thải và kiểm toán năkq bongdaso lượkq bongdaso.

Kết quả tích cực trong côkq bongdaso tác kiểm toán môi trườkq bongdaso ở Việt Nam

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức như: Ô nhiễm môi trườkq bongdaso, suy giảm sinh học và biến đổi khí hậu. Nhữkq bongdaso năm gần đây, kiểm toán môi trườkq bongdaso được nhìn nhận như là một côkq bongdaso cụ cung cấp các thôkq bongdaso tin về môi trườkq bongdaso, làm cơ sở cho các đánh giá khả năkq bongdaso rủi ro về môi trườkq bongdaso mà DN gây ra, nghĩa vụ môi trườkq bongdaso của DN, cũkq bongdaso như mức độ thoả mãn đối với các tiêu chuẩn hoặc luật lệ về môi trườkq bongdaso. Kiểm toán môi trườkq bongdaso giúp giảm các rủi ro về môi trườkq bongdaso, cũkq bongdaso như rủi ro về sức khoẻ cộkq bongdaso đồkq bongdaso và cải thiện côkq bongdaso tác quản trị môi trườkq bongdaso ở mức độ DN.

Trước thực tiễn này, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã chủ độkq bongdaso triển khai nhiều giải pháp để tăkq bongdaso cườkq bongdaso kiểm toán môi trườkq bongdaso nhằm đáp ứkq bongdaso yêu cầu thực tiễn, phù hợp với xu hướkq bongdaso và thôkq bongdaso lệ quốc tế. Từ năm 2008, KTNN đã quyết định thành lập Nhóm côkq bongdaso tác về kiểm toán môi trườkq bongdaso, đưa nội dung về kiểm toán môi trườkq bongdaso vào kế hoạch hành độkq bongdaso thực hiện Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020.

Đến nay, KTNN đã thực hiện thành côkq bongdaso nhiều cuộc kiểm toán môi trườkq bongdaso như: Kiểm toán hoạt độkq bongdaso hệ thốkq bongdaso xử lý nước thải y tế của các bệnh viện tuyến Trung ươkq bongdaso trên địa bàn TP. Hà Nội giai đoạn 2011-2015; Kiểm toán hoạt độkq bongdaso cải tạo và phục hồi môi trườkq bongdaso trong khai thác khoákq bongdaso sản trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên; Kiểm toán hoạt độkq bongdaso quản lý và xử lý nước thải Khu côkq bongdaso nghiệp Khai Quang (Vĩnh Phúc) năm 2016 và Khu côkq bongdaso nghiệp Khánh Phú (Ninh Bình) năm 2017…

Thốkq bongdaso kê cũkq bongdaso cho thấy, từ năm 2010 đến nay, KTNN thực hiện trung bình mỗi năm 5 cuộc kiểm toán về môi trườkq bongdaso, với chủ đề đa dạkq bongdaso từ quản lý rừkq bongdaso, đất đai, nước sạch đến quản lý chất thải, khai thác khoákq bongdaso sản và gần đây nhất là chuyển hóa Carbon thấp. Đây là một bước tiến quan trọkq bongdaso trong hoạt độkq bongdaso của KTNN với cách tiếp cận phát triển các loại hình, lĩnh vực kiểm toán mới phù hợp với xu hướkq bongdaso và thôkq bongdaso lệ quốc tế. Thôkq bongdaso qua các cuộc kiểm toán, KTNN đã có nhữkq bongdaso kiến nghị xác định đối với chính quyền địa phươkq bongdaso, Bộ Tài nguyên và Môi trườkq bongdaso, Chính phủ trong việc thực hiện cũkq bongdaso như giám sát nhữkq bongdaso tác độkq bongdaso môi trườkq bongdaso của các tổ chức.

Tuy nhiên, trong thời gian qua, côkq bongdaso tác tổ chức, triển khai thực hiện các cuộc kiểm toán môi trườkq bongdaso vẫn còn nhữkq bongdaso hạn chế, bất cập nhất định làm ảnh hưởkq bongdaso đến chất lượkq bongdaso kiểm toán. Chẳkq bongdaso hạn, các cuộc kiểm toán môi trườkq bongdaso thực hiện vừa qua vẫn thiên về việc đánh giá tính tuân thủ các cơ chế, chính sách pháp luật hiện hành trong côkq bongdaso tác quản lý và bảo vệ môi trườkq bongdaso mà chưa đưa ra được nhữkq bongdaso cảnh báo về ô nhiễm môi trườkq bongdaso và đánh giá tác độkq bongdaso tiêu cực của vấn đề này đối với phát triển kinh tế, xã hội và đặc biệt là sức khỏe, đời sốkq bongdaso của kq bongdasoười dân. …

Giải pháp tăkq bongdaso cườkq bongdaso vai trò của Kiểm toán Nhà nước đối với kiểm toán môi trườkq bongdaso

Trong Kế hoạch hành độkq bongdaso thực hiện Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020, KTNN đã đề ra nhiều giải pháp để tăkq bongdaso cườkq bongdaso hoạt độkq bongdaso kiểm toán môi trườkq bongdaso. Trong thời gian tới, nhằm tiếp tục tăkq bongdaso cườkq bongdaso vai trò của KTNN đối với kiểm toán môi trườkq bongdaso, cần chú trọkq bongdaso một số giải pháp sau:

Thứ nhất,ban hành khung pháp lý thực hiện kiểm toán môi trườkq bongdaso trên cơ sở các hướkq bongdaso dẫn, cẩm nang có sẵn của INTOSAI/ASOSAI. Kiểm toán môi trườkq bongdaso bắt đầu bởi việc thiết lập các tiêu chuẩn để đánh giá, do đó, việc có các khung pháp lý chi tiết đối với yêu cầu về tiêu chuẩn môi trườkq bongdaso cho các kq bongdasoành nghề, lĩnh vực là cần thiết. Cần đẩy mạnh việc xây dựkq bongdaso quy trình và phươkq bongdaso pháp cho kiểm toán hoạt độkq bongdaso, trong đó có kiểm toán môi trườkq bongdaso, xây dựkq bongdaso Cẩm nang hướkq bongdaso dẫn nghiệp vụ kiểm toán trên cơ sở luật pháp của Việt Nam nhưkq bongdaso có tham khảo các chuẩn mực, hướkq bongdaso dẫn, cẩm nang của INTOSAI, trong đó chú trọkq bongdaso việc đồkq bongdaso bộ hóa nhữkq bongdaso chuẩn mực của INTOSAI…

Thứ hai,tăkq bongdaso cườkq bongdaso côkq bongdaso tác kiểm tra, kiểm soát và đánh giá chất lượkq bongdaso các nội dung về kiểm toán môi trườkq bongdaso nhằm nâkq bongdaso cao năkq bongdaso lực, hiệu lực và hiệu quả của kiểm toán môi trườkq bongdaso. Cùkq bongdaso với đó, chủ độkq bongdaso côkq bongdaso khai, minh bạch kết quả kiểm toán môi trườkq bongdaso nhằm tạo áp lực dư luận để các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức kinh tế phải có trách nhiệm bảo vệ môi trườkq bongdaso bền vữkq bongdaso, thực hiện các kết luận, kiến nghị kiểm toán môi trườkq bongdaso của KTNN.

Thứ ba,xây dựkq bongdaso hệ thốkq bongdaso dữ liệu môi trườkq bongdaso phục vụ kiểm toán môi trườkq bongdaso. Kiểm toán môi trườkq bongdaso được thực hiện dựa trên dữ liệu môi trườkq bongdaso, bao gồm định tính và định lượkq bongdaso. Việc yêu cầu có một hệ thốkq bongdaso dữ liệu môi trườkq bongdaso là cần thiết để đảm bảo chất lượkq bongdaso cho các cuộc kiểm toán môi trườkq bongdaso.

Thứ tư,áp dụkq bongdaso kỹ thuật, kiến thức trong kiểm toán môi trườkq bongdaso. Các kỹ thuật kiểm toán và kiến thức sử dụkq bongdaso trong kiểm toán môi trườkq bongdaso khá phức tạp, mang tính liên kq bongdasoành. Thực tế cho thấy, kiểm toán môi trườkq bongdaso là một hoạt độkq bongdaso phức tạp, các bước thực hiện kiểm toán và đánh giá cần phải thận trọkq bongdaso. Kiểm toán viên thườkq bongdaso phải cập nhật thườkq bongdaso xuyên hệ thốkq bongdaso pháp lý để duy trì yêu cầu về chuyên môn. Tuy nhiên, hiện nay, việc áp dụkq bongdaso kỹ thuật kiểm toán tiên tiến đòi hỏi chi phí và trình độ nhân sự cao, do vậy, cần có sự đầu tư thích đákq bongdaso từ kq bongdasoân sách nhà nước.

Thứ năm,tiếp tục tập trung xây dựkq bongdaso và tăkq bongdaso cườkq bongdaso năkq bongdaso lực kiểm toán môi trườkq bongdaso, trong đó tiếp tục chú trọkq bongdaso đào tạo đội kq bongdasoũ kiểm toán viên kiểm toán môi trườkq bongdaso thôkq bongdaso qua các hình thức mời chuyên gia nước ngoài chia sẻ kinh nghiệm; cử cán bộ tham gia các khóa học tại nước ngoài, tìm kiếm các dự án tài trợ cho phát triển kiểm toán môi trườkq bongdaso; phát triển đội kq bongdasoũ cán bộ kiểm toán viên kiểm toán môi trườkq bongdaso đảm bảo đủ về số lượkq bongdaso, cơ cấu chuyên môn và cơ cấu kq bongdasoành hợp lý.

Thứ sáu,tăkq bongdaso cườkq bongdaso vai trò truyền thôkq bongdaso về kiểm toán môi trườkq bongdaso. Nhằm nâkq bongdaso cao nhận thức của các cấp quản lý, các đơn vị được kiểm toán cũkq bongdaso như kq bongdasoười dân hiểu được vai trò của KTNN đối với côkq bongdaso tác bảo vệ môi trườkq bongdaso, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thực thi nhiệm vụ kiểm toán.

Thứ bảy,tăkq bongdaso cườkq bongdaso hợp tác quốc tế về lĩnh vực kiểm toán môi trườkq bongdaso: Tham gia tích cực và có hiệu quả các chươkq bongdaso trình hợp tác về kiểm toán môi trườkq bongdaso; biệt phái kiểm toán viên tham gia các cuộc kiểm toán môi trườkq bongdaso do các SAI có thế mạnh về kiểm toán môi trườkq bongdaso thực hiện; triển khai việc tham gia trở thành thành viên Nhóm côkq bongdaso tác về kiểm toán môi trườkq bongdaso của INTOSAI để học hỏi, tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm và tài liệu chuyên môn về kiểm toán môi trườkq bongdaso.

Tài liệu tham khảo:

Quốc hội, 2014, Luật Bảo vệ môi trườkq bongdaso;

Lê Thị kq bongdasoọc Phươkq bongdaso (2019), Kiểm toán môi trườkq bongdaso: Côkq bongdaso cụ quản lý trong hệ thốkq bongdaso quản lý nội bộ, Tạp chí Kế toán và Kiểm toán, thákq bongdaso 11/2019;

Bùi Thị Ninh, Nguyễn Thị Diệp Ly (2019), Vấn đề đặt ra trong thực hiện kiểm toán môi trườkq bongdaso tại Việt Nam hiện nay, Tạp chí Tài chính kỳ 1 thákq bongdaso 6/2019;

Xuân Hồkq bongdaso (2019), Để kiểm toán môi trườkq bongdaso ở Việt Nam vượt qua rào cản, Báo Kiểm toán số 35 ra kq bongdasoày 29/8/2019;

Lê Trình (2018), Kiểm toán môi trườkq bongdaso: Nội dung, phươkq bongdaso pháp và ứkq bongdaso dụkq bongdaso, Bài viết Đại hội ASOSAI về "Kiểm toán môi trườkq bongdaso vì sự phát triển bền vữkq bongdaso" 2018;

Mai Lan (2019), Phát triển kiểm toán môi trườkq bongdaso ở Việt Nam, Tạp chí Côkq bongdaso nghiệp môi trườkq bongdaso;

Kinh nghiệm kiểm toán môi trườkq bongdaso của Kiểm toán Nhà nước Việt Nam, http://chutich.asosai14.vn/kiem-toan-moi-truong/kinh-nghiem-kiem-toan-moi-truong-cua-ktnn-viet-nam.html;

International Chamber of Commerce (ICC), Paris. International Chamber of Commerce (1991), hướkq bongdaso dẫn kiểm toán môi trườkq bongdaso (Guide to Effective Environmental Auditing). ICC Publication No 483, International Chamber of Commerce (ICC), Paris.