Đừng quá phóng đại chuyện kq bongdaso tăng lãi suất

So với những giải thích trước đây liên quan đến vấn đề công ăn việc làm và giá cả, giải thích mới đây của kq bongdaso tuy vẫn đề cập các vấn đề này, nhưng có 2 điều mới và đáng suy nghĩ.

Trước hết, kq bongdaso đã cho thấy những lo lắng của mình về triển vọng tăng trưởng toàn cầu bằng việc nêu đích danh Trung Quốc và ở các nền kinh tế mới nổi khác. Điều này có thể dẫn đến những bất ổn trên thị trường tài chính và dẫn đến sức ép làm cho lạm phát vẫn còn thấp hơn kỳ vọng của kq bongdaso là 2% trong ngắn hạn.

Trong thông cáo báo chí, kq bongdaso muốn hàm ý cho mọi người hiểu thêm về quyết định của mình khi dùng đến khái niệm phần bù lạm phát (là phần lợi suất tăng thêm để các nhà đầu tư chịu nắm giữ các trái phiếu dài hạn - inflation compensation). Điều đáng ngại đối với kq bongdaso là khi quan sát thấy gần đây trên thị trường tài chính, phần bù lạm phát có xu hướng sụt giảm. Chính vì vậy, nhiều nhà kinh tế đã đặt câu hỏi: điều gì thực sự đang xảy ra với lạm phát ở Mỹ? Phải chăng, vấn đề đối với kinh tế Mỹ không phải là mức lạm phát hiện tại quá thấp, chính xác phải nói là mức lạm phát đang trên đường thẳng tiến tới mức thấp hơn nữa?

Ngoài nhân tố kinh tế Trung Quốc đang gặp phải những bất ổn thì giá cả hàng hóa từ dầu cho tới mọi thứ khác như đồng, thép và ngũ cốc đều đang trong chu kỳ gãy đổ, khiến cho những quan ngại về một mức lạm phát thấp hơn ngày càng có khả năng tăng cao. Các yếu tố kể trên, cộng với những đánh giá của kq bongdaso trong phiên họp tháng 7/2015 về việc USD mạnh lên, giá cổ phiếu sụt giảm, rủi ro ngày càng có xu hướng mở rộng tăng thêm. Tất cả điều này có khả năng làm sụt giảm các hoạt động kinh tế thực và do đó, kéo lạm phát giảm thấp hơn nữa. Một số nhà kinh tế thậm chí còn cho rằng, may cho kq bongdaso vì đã có Trung Quốc làm cái cớ để che giấu những dấu hiệu yếu kém nội tại của nền kinh tế Mỹ.

Thứ hai, trong thông báo của mình, kq bongdaso đã rất khéo léo khi dùng từ ngữ. Đọc toàn bộ thông báo của kq bongdaso, không thấy có bất kỳ từ nào nói đến sắp tới kq bongdaso sẽ thắt chặt tiền tệ. Vấn đề mà kq bongdaso đang đặt ra là có nên “remove policy accommodation”, tức thoát khỏi chính sách nới lỏng, thay cho từ thắt chặt tiền tệ.

Để thị trường hiểu rõ thông điệp của mình, kq bongdaso thông báo rất rõ mọi người không nên quá phóng đại lần tăng lãi suất đầu tiên nếu chúng xảy ra. Điều quan trọng là dáng đi của lãi suất trong tương lai, chứ không phải thời điểm tăng lãi suất.

Các dự đoán của kq bongdaso về dáng đi của lãi suất khoảng 1,5% năm 2016, khoảng 2,5% năm 2017 và 3,5% năm 2018. kq bongdaso đã có câu trả lời trước nhiều thắc mắc về các dự báo này chính xác đến đâu. Theo đó, kq bongdaso cho rằng, các lập trường chính sách của mình không phải xuất phát từ những sự kiện riêng lẻ,hay từ những thay đổi mỗi ngày trên thị trường tài chính, mà đó phải là một chuỗi tích lũy các diễn biến. Vì vậy, nếu không có những sự kiện bất ngờ như vụ Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ vừa rồi, thì thị trường có thể an tâm định giá tất cả những thay đổi kỳ vọng này.

Tuy nhiên, không loại trừ khả năng kq bongdaso vẫn tiếp tục nới lỏng tiền tệ sau khi tăng lãi suất. Trong thông cáo báo chí, kq bongdaso diễn giải, thậm chí nêu rõ “lập trường chính sách tiền tệ có khả năng vẫn tiếp tục nới lỏng cao một thời gian sau lần tăng lãi suất đầu tiên để hỗ trợ cho mục tiêu lạm phát 2% và toàn dụng lao động”.

Chủ tịch kq bongdaso hiện nay, bà Yanet Yellen, người được cho là vẫn tiếp tục kế thừa một trong những công cụ chính sách tiền tệ hiệu quả mà người tiền nhiệm Ben Bernake để lại trước đây: đó là chính sách truyền thông tiền tệ. Trong toàn bộ thông cáo báo chí của mình và trả lời trước báo giới, Chủ tịch kq bongdaso luôn công bố khá cụ thể các dự báo về khuynh hướng trung tâm của lạm phát, về tỷ lệ thất nghiệp và nhất là dáng đi của lãi suất trong tương lai.

Mặc dù kq bongdaso có đưa ra một khả năng để ngỏ rằng nếu sức ép lạm phát tăng vượt kỳ vọng thì lãi suất có khả năng sẽ dốc lên cao hơn, nhưng các sự kiện mang tính hệ thống và tích lũy lại, chứ không phải những sự kiện riêng lẽ mới làm thay đổi các quyết định của kq bongdaso. Chính diễn giải và truyền thông rõ như thế, nên chỉ khi nào có những cú sốc xảy ra và kéo dài trong một thời gian dài, mới có khả năng làm kq bongdaso thay đổi dáng đi của lãi suất trong một vài thời điểm nào đó.

Các nhà hoạch định chính sách và các thị trường trên thế giới dường như khá bình thản và đã có những kịch bản để đối phó với động thái của kq bongdaso. Dường như các bất ổn chỉ đến là do chúng ta làm cho nó quá lên với những thông tin giật gân đại loại như “cả thế giới nín thở chờ kq bongdaso tăng lãi suất”. Ở Việt Nam, truyền thông rõ ràng và chính xác có lẽ còn quan trọng hơn cả những động thái của kq bongdaso trong tương lai.