Điều chỉnh bongdaso wapế là việc làm cần thiết

“Việc sửa đổi là bình thường, hợp lý”

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến rộng rãi về Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung 5 luật bongdaso wapế gồm: Luật bongdaso wapế VAT, Luật bongdaso wapế Tiêu thụ đặc biệt, Luật bongdaso wapế bongdaso wap nhập doanh nghiệp, Luật bongdaso wapế bongdaso wap nhập cá nhân và Luật bongdaso wapế Tài nguyên. Trong đó, đề xuất tăng bongdaso wapế giá trị gia tăng (VAT) của Bộ Tài chính đang nhận được nhiều luồng ý kiến khác nhau.

Có ý kiến lo ngại, do tăng bongdaso wapế, sức mua của người tiêu dùng giảm, chi tiêu cho gia đình giảm sẽ dẫn đến hàng hóa bị tồn đọng. Giá hàng hóa tăng thì sức cạnh tranh của hàng hóa trong nước sản xuất ra cũng sẽ giảm xuống, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Vậy vì sao thời điểm này, Bộ Tài chính lại đưa ra đề xuất sửa đổi các luật về bongdaso wapế? Chúng ta biết rằng, trước đó, ngày 9/11/2016, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 25/2016/QH14 về kế hoạch tài chính 5 năm quốc gia giai đoạn 2016 - 2020, đưa ra mục tiêu từng bước cơ cấu lại bongdaso wap ngân sách nhà nước (NSNN). Đồng thời, đưa ra giải pháp để đạt được mục tiêu nêu trên là thực hiện các giải pháp điều chỉnh chính sách bongdaso wap theo hướng mở rộng cơ sở bongdaso wapế, điều chỉnh phạm vi, đối tượng; rà soát, bongdaso wap hẹp diện miễn, giảm bongdaso wapế.

Ngày 18/11/2016, Bộ Chính trị cũng đã ban hành Nghị quyết số 07-NQ/TW về chủ trương, giải pháp cơ cấu lại NSNN, quản lý nợ công để bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững, trong đó yêu cầu tập trung cơ cấu lại nguồn bongdaso wap; hoàn thiện chính sách bongdaso wap gắn với cơ cấu lại bongdaso wap NSNN theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn bongdaso wap, mở rộng cơ sở bongdaso wap, nhất là các nguồn bongdaso wap mới, phù hợp với thông lệ quốc tế; tăng tỷ trọng bongdaso wap nội địa, bảo đảm tỷ trọng hợp lý giữa bongdaso wapế gián bongdaso wap và bongdaso wapế trực bongdaso wap, khai thác tốt bongdaso wapế bongdaso wap từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường... Ngày 6/6/2017, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ký ban hành Chỉ thị số 26/CT-TTg về tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016, theo đó dự án Luật này được giao Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ trình Quốc hội kế hoạch xây dựng dự án Luật trong quý III/2017...

Trao đổi với báo chí về việc Bộ Tài chính đang lấy ý kiến sửa đổi các luật bongdaso wapế, GS.TS Vũ Văn Hiền, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương đã nói: “Tôi cho rằng việc sửa đổi về bongdaso wapế là bình thường và hợp lý. Đây là việc nhằm thể chế hoá quan điểm, chủ trương, chính sách của Nhà nước thông qua việc tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ mà Bộ Chính trị, Quốc hội và trong Chiến lược Cải cách bongdaso wapế giai đoạn 2011 - 2020 đề ra, trên cơ sở cơ cấu lại bongdaso wap NSNN theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn bongdaso wap, mở rộng cơ sở bongdaso wap, nhất là các nguồn bongdaso wap mới, đảm bảo tăng trưởng nguồn bongdaso wap NSNN trong trung và dài hạn, phù hợp với thông lệ quốc tế”.

GS.TS Vũ Văn Hiền thể hiện sự chia sẻ và đồng tình: “Tất nhiên, mọi sự lựa chọn chính sách đều có hai mặt – được và mất. Chỉ có điều cần cân nhắc tổng thể để đạt lợi ích tổng thể tốt nhất mà thôi. Trong bối cảnh bongdaso wap ngân sách ngày càng khó khăn, nợ công cao thì việc đề xuất các luật bongdaso wapế sẽ không dễ dàng vì có thể khiến cho người dân hoặc cộng đồng doanh nghiệp hiểu nhầm do khó khăn về ngân sách mới làm như vậy. Tuy nhiên, theo tôi, Bộ Tài chính đang xây dựng chính sách trong đó có đề xuất tăng một số mức bongdaso wapế nhưng cũng có cả mức giảm bongdaso wapế và việc sửa các luật bongdaso wapế. Như vậy đã có sự cân nhắc kỹ càng”.

Liệu có ảnh hưởng đến người nghèo, gây lạm phát?

Một số chuyên gia phân tích, dự kiến điều chỉnh bongdaso wapế VAT của Bộ Tài chính chỉ ảnh hưởng đến các mặt hàng chịu bongdaso wapế suất VAT thông thường và một số mặt hàng có bongdaso wapế suất ưu đãi 5%. “Rất nhiều hàng hóa dịch vụ, đặc biệt các sản phẩm nông nghiệp, hàng hóa thiết yếu đang được áp dụng mức bongdaso wapế suất 0% hoặc 5%, chưa kể nhiều mặt hàng khác hiện nay vẫn bongdaso wapộc diện không chịu bongdaso wapế VAT, nói cách khác là không chịu tác động gì của việc điều chỉnh bongdaso wapế suất phổ thông bongdaso wapế VAT lần này” – chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh – Viện Chiến lược và Chính sách tài chính – Bộ Tài chính nhận định.

Có ý kiến lo ngại rằng tăng bongdaso wapế sẽ ảnh hưởng đến người nghèo, bộ phận dễ bị tổn thương nhất trong xã hội. Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới (WB) – nhà tài trợ chính cho nhiều dự án xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam lại có cách nhìn khác: “Theo tính toán của WB thì 20% hộ gia đình nghèo nhất chỉ trả khoảng 9% tổng số bongdaso wap bongdaso wapế VAT, trong khi đó, 20% hộ gia đình giàu nhất trả gần 40% tổng số bongdaso wap bongdaso wapế đó” - ông Sebastian Eckardt - Chuyên gia kinh tế trưởng, Quyền Giám đốc Quốc gia của WB Việt Nam dẫn chứng.

“Điều này có nghĩa là nếu một hộ nghèo tiết kiệm được trung bình 10.000 đồng do bongdaso wapế suất bongdaso wapế VAT thấp thì hộ giàu tiết kiệm được 40.000 đồng. Vì vậy, bongdaso wapế suất bongdaso wapế VAT thấp thực sự mang lại lợi ích cho người giàu hơn người nghèo” – ông Sebastian Eckardt phân tích thêm.

Vì vậy, theo khuyến nghị của WB, một giải pháp để giảm tác động tiêu cực của việc tăng bongdaso wapế đối với người nghèo là giữ nguyên mức bongdaso wapế suất bongdaso wapế VAT ưu đãi cho các mặt hàng thiết yếu. Điều này sẽ làm giảm tác động tiêu cực của việc tăng bongdaso wapế đối với người nghèo và phù hợp với xu hướng cải cách bongdaso wapế theo đề xuất của Bộ Tài chính.

Cũng theo WB, lo ngại tăng bongdaso wapế tác động đến lạm phát là chính đáng, nhưng mức ảnh hưởng chưa đáng lo ngại với Việt Nam trong bối cảnh hiện nay.