Cần tăng tín dụng cho chương trình giảm nghèo

Theo daibieunhandan.vn

(Taichinh) - Sau 6 năm thực hiện, hiệu quả tích cực của Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với 61 huyện nghèo là không thể phủ nhận, cuộc sống của người dân thụ hưởng chương trình này được nâng lên, bộ mặt nông thôn đã có nhiều thay đổi… Tuy nhiên, để chương trình thực sự phát huy được hiệu quả tích cực như mục tiêu đề ra, cần phải có phương án triển khai hợp lý hơn nữa, trong đó có việc phân bổ hợp lý nguồn vốn dành cho chương trình.

Ảnh minh họa. Nguồn: internet
Ảnh minh họa. Nguồn: internet

Từ các chủ trương, chính sách

Nhằm tạo sự chuyển biến nhanh hơn về đời sống vật chất, tinh thần của người bongdaso wap, đồng bào dân tộc thiểu số thuộc các huyện bongdaso wap, bảo đảm đến năm 2020 ngang bằng các huyện khác trong khu vực, ngày 27.12.2008, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP về Chương trình hỗ trợ giảm bongdaso wap nhanh và bền vững đối với 61 huyện bongdaso wap. Để nâng cao hiệu quả của Chương trình 30a, ngày 31.12.2013, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã ký ban hành Quyết định số 2621/QĐ-TTg sửa đổi, bổ sung một số mức hỗ trợ phát triển sản xuất quy định tại Nghị quyết số 30a. Theo đó, ngoài chính sách về hỗ trợ bảo vệ rừng, phát triển rừng và sản xuất nông lâm kết hợp; hỗ trợ khai hoang phục hóa hoặc ruộng bậc thang để sản xuất nông nghiệp, hỗ trợ cây trồng vật nuôi có giá trị kinh tế theo quy hoạch, các huyện bongdaso wap này còn được thụ hưởng thêm một số chính sách đặc thù khác.

Theo Quyết định 2621, các hộ bongdaso wap trên địa bàn huyện bongdaso wap 30a được vay vốn với lãi suất chỉ bằng nửa lãi suất hộ bongdaso wap ở các khu vực khác trong thời gian không quá 3 năm để chăn nuôi gia súc, gia cầm, thủy hải sản và mở rộng ngành nghề. Đây cũng là một động lực lớn để các hộ bongdaso wap khu vực này cố gắng vươn lên, tránh tâm lý ỷ lại (trước đây, các hộ thuộc các huyện bongdaso wap trong một số chương trình được vay với lãi suất 0%).

Đồng hành với Chính phủ trong quyết tâm thực hiện mục tiêu giảm bongdaso wap, từ góc độ của cơ quan lập pháp, QH coi đây là một nhiệm vụ chính trị quan trọng. Ngày 24.6.2014, QH đã ban hành Nghị quyết số 76/2014/QH13 đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm bongdaso wap bền vững đến năm 2020. Theo đó, Nghị quyết đánh giá, những thành tựu trong công tác giảm bongdaso wap đã góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, cải thiện đời sống của người dân, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Tuy nhiên, Nghị quyết cũng chỉ rõ những hạn chế: kết quả thực hiện chính sách giảm bongdaso wap chưa thật bền vững; tỷ lệ hộ bongdaso wap trong đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn còn cao; vẫn còn tình trạng trông chờ, ỷ lại vào chính sách hỗ trợ của Nhà nước; việc lồng ghép chính sách, cân đối nguồn lực và công tác quản lý điều hành thực hiện chính sách giảm bongdaso wap còn hạn chế. Nghị quyết cũng yêu cầu Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ cụ thể để triển khai hiệu quả các chương trình nhằm đạt mục tiêu giảm bongdaso wap bền vững đến năm 2020.

Đến thực tế triển khai

Một chủ trương đúng đắn có đi vào cuộc sống, có thực sự mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội hay không rất cần phương án triển khai phù hợp.

Từ thực tế giám sát, khi nhận diện về hạn chế trong việc thực hiện chính sách pháp luật đối với giảm bongdaso wap, Phó chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, đã có sự chồng chéo, manh mún, dàn trải trong các chính sách giảm bongdaso wap. Trong cơ chế điều hành vẫn còn những vướng mắc, khó khăn, đặc biệt là hiệu quả lồng ghép các chính sách về giảm bongdaso wap tại địa phương còn thấp. Sự huy động nguồn lực xã hội vẫn chưa tương xứng với yêu cầu và tiềm năng.

Cũng theo Phó chủ nhiệm Nguyễn Mạnh Hùng, nếu nhìn vào các hạn chế thiếu sót này thì có thể thấy nguyên nhân ở cả góc độ thiết kế chính sách cũng như tổ chức thực hiện. Về thiết kế chính sách, có thể nói nguồn lực không đi liền với chính sách, nhiều chính sách ta mong muốn thì lớn nhưng nguồn lực không đáp ứng. Trong tổ chức thực hiện thì chồng chéo, manh mún, dàn trải. Một điểm nữa là phân cấp cho địa phương chưa đủ mạnh để địa phương có thể chủ động hơn trong thực hiện giảm bongdaso wap.

Kết quả giảm bongdaso wap chưa thực sự bền vững

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết Nghị quyết số 30a của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm bongdaso wap nhanh và bền vững đối với các huyện bongdaso wap mới đây, Báo cáo của Bộ LĐ, TB và XH cho thấy, mặc dù, những năm qua kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, song QH, Chính phủ luôn dành nguồn lực ưu tiên đầu tư cho các huyện bongdaso wap, tập trung ưu tiên về nguồn lực, thực hiện nhiều cơ chế, chính sách đặc thù và toàn diện. Các mục tiêu giảm bongdaso wap nhanh, cải thiện đời sống của người dân, cải thiện điều kiện cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội, thu hẹp dần khoảng các chênh lệch về mức sống so với các vùng khác, củng cố và tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội… đã cơ bản đạt được.

Tuy nhiên, Báo cáo cũng cho thấy, tính đến cuối năm 2014, tỷ lệ bongdaso wap bình quân của 61 huyện bongdaso wap còn cao gấp 5,5 lần so với tỷ lệ bình quân của cả nước; một số huyện có tỷ lệ hộ bongdaso wap vẫn còn cao trên 50%, cá biệt có huyện cao trên 60 - 70%; kết quả giảm bongdaso wap chưa thực sự bền vững, tỷ lệ hộ bongdaso wap giảm nhanh nhưng tỷ lệ hộ cận bongdaso wap lại tăng; số hộ bongdaso wap dân tộc thiểu số chiếm hơn 90% tổng số hộ bongdaso wap chung tại các huyện bongdaso wap; hệ thống cơ sở hạ tầng đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng nhu cầu của người dân và địa phương, cơ cấu sản xuất, cơ cấu lao động chuyển dịch chậm.

Những con số trong Báo cáo cho thấy, mặc dù đã có sự vào cuộc của QH, Chính phủ, các cấp, các ngành nhưng mục tiêu giảm bongdaso wap bền vững dường như vẫn chưa đạt được. Một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước có ý nghĩa nhân văn sâu sắc; tạo được sự đồng thuận cao, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng và huy động được các bộ, ngành, các cấp tham gia nhưng hiệu quả lại chưa được như mong muốn. Câu hỏi đặt ra là, có phải chính sách triển khai về giảm bongdaso wap chưa thực sự đến được với người dân hay chúng ta vẫn còn thiếu nguồn lực để triển khai hiệu quả?

Cần tăng tín dụng cho chương trình giảm bongdaso wap

Để đạt được mục tiêu giảm bongdaso wap bền vững đến năm 2020, tại Nghị quyết số 76/2014/QH13, QH đã yêu cầu Chính phủ thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, trong đó giai đoạn 2016-2020, Chính phủ cần tăng nguồn vốn tín dụng ưu đãi cho hộ bongdaso wap, hộ cận bongdaso wap; điều chỉnh đối tượng, mức vay, lãi suất, thời hạn tín dụng cho vay phù hợp gắn với chính sách khuyến nông, khuyến công, khuyến lâm, khuyến ngư. HĐND các cấp có trách nhiệm xây dựng và ban hành chính sách, phân bổ nguồn lực và giám sát việc thực hiện chính sách giảm bongdaso wap tại địa phương…

Trước tình hình hộ bongdaso wap vẫn còn quá lớn, nhất là trong đồng bào dân tộc thiểu số, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết Nghị quyết 30a mới đây, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu phải tiếp tục rà soát để loại bỏ những chính sách trùng lặp, kém hiệu quả, bổ sung những chính sách cần thiết. Cùng với đó, các bộ, ngành hữu quan tiếp tục chuẩn bị, cân đối, bảo đảm và tăng nguồn lực của Trung ương trong trung hạn cho chương trình này. Thủ tướng cũng đề nghị các địa phương dành nguồn lực của địa phương thực hiện chương trình giảm bongdaso wap; lồng ghép hiệu quả chương trình giảm bongdaso wap với các chương trình, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội khác, kiểm soát tốt các nguồn lực đầu tư. Tiếp tục quan tâm huy động từ các nguồn khác để tăng tín dụng cho chương trình giảm bongdaso wap.

Về nguồn vốn dành cho chương trình, Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách Xã hội, thành viên Ban chỉ đạo Trung ương về giảm bongdaso wap bền vững Dương Quyết Thắng cho biết, tại 61 huyện bongdaso wap trong hơn 6 năm qua (từ năm 2009 đến tháng 4.2015), Ngân hàng đã giải ngân 16.283 tỷ đồng; doanh số thu nợ đạt 9.981 tỷ đồng. Tính đến ngày 30.4.2015, tổng dư nợ tại 61 huyện bongdaso wap là 10.156 tỷ đồng với gần 455 nghìn khách hàng còn dư nợ...

Để nâng cao hiệu quả của chính sách tín dụng trong việc giảm bongdaso wap, ông Thắng đề nghị Chính phủ sớm ban hành quy chế cho vay đối với hộ mới thoát bongdaso wap theo kiến nghị của địa phương để hộ mới thoát bongdaso wap ổn định cuộc sống, bảo đảm giảm bongdaso wap bền vững. Đồng thời, cần giảm lãi suất cho vay hộ bongdaso wap và các đối tượng chính sách khác, cân đối nguồn vốn cho Ngân hàng Chính sách Xã hội để tập trung nguồn lực cho vay hộ bongdaso wap, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện bongdaso wap, vùng đặc biệt khó khăn…

Giảm bongdaso wap và tiến tới giảm bongdaso wap bền vững là mục tiêu phấn đấu của chúng ta trong thời gian tới. Điều này, rất cần sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, bộ, ngành trong thực hiện lồng ghép các chính sách, trong đó, một trong những yếu tố quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu chính là nguồn vốn đầu tư hợp lý cho chương trình hỗ trợ giảm bongdaso wap.