Tích cực triển khai đổi mới Hệ thống bongdaso kèo nhà cái Dự trữ Quốc gia

Bùi Tuấn Minh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước

“Hệ thống bongdaso kèo nhà cái là cơ sở vật chất chủ yếu của ngành Dự trữ Quốc gia, là tiền đề quan trọng để thực hiện bảo quản theo công nghệ mới và từng bước cơ giới hóa, tự động hóa... Tuy nhiên, hiện nay bongdaso kèo nhà cái và mạng lưới bongdaso kèo nhà cái Dự trữ Quốc gia đã bộc lộ nhiều hạn chế cần phải có những thay đổi từ quy hoạch, bố trí địa điểm đến thiết kế kỹ thuật của từng bongdaso kèo nhà cái”.

Hệ thống bongdaso kèo nhà cái của các bộ, ngành đã từng bước được ngân sách nhà nước bố trí để đầu tư, sửa chữa, nâng cấp và áp dụng công nghệ mới.
Hệ thống bongdaso kèo nhà cái của các bộ, ngành đã từng bước được ngân sách nhà nước bố trí để đầu tư, sửa chữa, nâng cấp và áp dụng công nghệ mới.

bongdaso kèo nhà cái tàng xuống cấp, lạc hậu

Từ buổi ban đầu, do chủ yếu phải đáp ứng nhiệm vụ dự trữ và cung cấp hàng cho tiền tuyến cũng như đảm bảo ổn định cho hậu phương nên hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia có đặc điểm là phân tán, nhỏ lẻ, được bố trí ở những vùng xa, vùng sâu (phòng tránh địch phá hoại là chủ yếu).

Do được xây dựng từ những năm 70 của thế kỷ trước nên hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia ngày càng xuống cấp, không còn phù hợp với yêu cầu bảo quản theo công nghệ mới.

Nhiều vùng bongdaso kèo nhà cái chỉ có tích lượng là 1.000 - 3.000 tấn, được bố trí phân tán với công nghệ bảo quản là thông gió tự nhiên, công nghệ cách ẩm, cách nhiệt bằng mái, tường bao che truyền thống. Các trang thiết bị kiểm tra chất lượng thủ công dù đã đưa công nghệ bảo quản mới vào sử dụng nhưng lại trên cơ sở bongdaso kèo nhà cái hiện có nên không phát huy hết hiệu quả.

Đến nay, khi Luật Dự trữ quốc gia được Quốc hội thông qua, ngành Dự trữ Quốc gia tiếp tục được Nhà nước giao nhiệm vụ sử dụng nguồn lực dự trữ quốc gia nhằm chủ động đáp ứng yêu cầu đột xuất, cấp bách về phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, hỏa hoạn, dịch bệnh; phục vụ quốc phòng, an ninh thì yêu cầu quy hoạch, cải tạo, nâng cấp và xây dựng mới hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia đặt ra ngày càng cấp bách.

Hoàn thiện và hiện đại hóa hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia

Từ thực trạng trên, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Dự trữ Nhà nước rà soát lại quy hoạch bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia để tiến hành cải tạo xây dựng thêm nhiều bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia nhằm đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.

Yêu cầu đặt ra là bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia phải được quy hoạch, xây dựng phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của từng vùng, bảo đảm quốc phòng, an ninh; phải thuận tiện trong việc nhập, xuất, bảo quản, phòng, chống thiên tai, hoả hoạn, không để xảy ra hư hỏng, mất mát và các nguyên nhân khác gây thiệt hại đến tài sản dự trữ quốc gia.

Trên cơ sở quy hoạch tổng thể hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt cho giai đoạn đến năm 2020, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã phê duyệt Quy hoạch chi tiết hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia thuộc Tổng cục Dự trữ Nhà nước đến năm 2020.

Bám sát Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI nêu trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011- 2020, nên quy hoạch chi tiết mạng lưới bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia thuộc Tổng cục Dự trữ Nhà nước được bố trí tại 8 vùng kinh tế - xã hội là: Tây bắc Bắc bộ, Đông bắc Bắc bộ, Đồng bằng Bắc bộ, Bắc Trung bộ, Nam Trung bộ, Tây Nguyên, Đông Nam bộ và Tây Nam bộ.

Theo quy hoạch chi tiết được duyệt, mạng lưới bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia thuộc Tổng cục Dự trữ Nhà nước có hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia trọng điểm được bố trí theo từng khu vực trên địa bàn nhiều tỉnh, đảm bảo chung trong toàn bộ hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia trên toàn quốc; có hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia phục vụ cho địa bàn từng tỉnh, có nhiệm vụ điều phối hàng dự trữ quốc gia trong tỉnh và khu vực.

Tạo cơ chế huy động nguồn lực

Hàng năm, Nhà nước bố trí bongdaso kèo nhà cáiản ngân sách cho hoạt động dự trữ quốc gia đều có tăng, trong đó bố trí vốn cho đầu tư xây dựng bongdaso kèo nhà cái cũng từng bước được cải thiện. Đến nay, một số bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia thuộc Bộ Tài chính (Tổng cục Dự trữ Nhà nước), đã được đầu tư xây dựng mới theo hướng: Bố trí tập trung, với công suất lớn, với công nghệ bảo quản bongdaso kèo nhà cái kín, cơ giới hóa trong quá trình nhập, xuất (như bongdaso kèo nhà cái lương thực, bongdaso kèo nhà cái vật tư thiết bị tìm kiếm cứu nạn…).

Hệ thống bongdaso kèo nhà cái của các bộ, ngành (Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn…) đã từng bước được ngân sách nhà nước bố trí để đầu tư, sửa chữa, nâng cấp và áp dụng công nghệ mới.

Trong thời gian tới, để đáp ứng yêu cầu của chiến lược phát triển dự trữ quốc gia đến năm 2020 với quy mô từ 1 - 1,5%/GDP thì việc đầu tư hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia là hết sức cấp thiết.

Trong điều kiện khả năng ngân sách nhà nước còn hạn chế thì vấn đề huy động và tập trung nhiều nguồn lực để thực hiện đầu tư hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia nói chung và trong xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật dự trữ quốc gia nói riêng cần được Thủ tướng Chính phủ cho phép tạo cơ chế huy động các nguồn lực như: Cho phép thanh lý tài sản và các điểm bongdaso kèo nhà cái hiện có của Ngành nhưng không thuộc diện quy hoạch để tạo nguồn vốn tái đầu tư xây dựng bongdaso kèo nhà cái mới…

Một điều rất thuận lợi là theo quy định của Luật Dự trữ quốc gia, Quốc hội đã giao Chính phủ ban hành một số chính sách huy động nguồn lực, khuyến khích, tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động dự trữ quốc gia.

Vấn đề đặt ra là cần sớm xây dựng và ban hành các chính sách này để Luật Dự trữ quốc gia thực sự đi vào cuộc sống, qua đó tạo thêm nguồn lực cho hoạt động dự trữ quốc gia. Có thể đề xuất một số hình thức huy động nguồn lực như: Cho phép các tổ chức áp dụng hình thức xây dựng - chuyển giao trong việc xây dựng hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia; cho phép sử dụng từ nguồn phát hành trái phiếu Chính phủ để xây dựng hệ thống bongdaso kèo nhà cái; cho phép sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) để đầu tư xây dựng hệ thống bongdaso kèo nhà cái...

Những kết quả ban đầu

Mới đây, bongdaso kèo nhà cái dự trữ Thủy Nguyên, Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Đông Bắc đã được xây mới trên diện tích đất gần 70.000 m2. Các bongdaso kèo nhà cái dự trữ Đông Anh, bongdaso kèo nhà cái dự trữ Hòa Bình (Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Hà Nội), bongdaso kèo nhà cái dự trữ Nghi Lộc (Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Nghệ Tĩnh), bongdaso kèo nhà cái dự trữ Hòa Vang (Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Đà Nẵng), bongdaso kèo nhà cái dự trữ Linh Đa (Cục Dự trữ Nhà nước khu vực Nam Trung Bộ), bongdaso kèo nhà cái dự trữ Long An (Cục Dự trữ Nhà nước khu vực TP. Hồ Chí Minh)… cũng đã được đầu tư xây mới và đưa vào sử dụng trong thời gian qua.

Đây là các dự án bongdaso kèo nhà cái thí điểm công nghệ bảo quản lương thực đầu tiên của Tổng cục Dự trữ Nhà nước gồm: Công nghệ bảo quản kín, kỹ thuật nhập - xuất được cơ giới hóa…

Chỉ trong 5 năm gần đây đã có trên 12 dự án bongdaso kèo nhà cái được đầu tư xây dựng mới đã hoàn thành theo từng giai đoạn, được bàn giao đưa vào sử dụng, nâng tích lượng bongdaso kèo nhà cái thêm 150.000 tấn bongdaso kèo nhà cái. Điều đó đã chứng minh cho việc Tổng cục Dự trữ Nhà nước đang tích cực bắt tay vào triển khai thực hiện quyết định của Bộ trưởng Bộ Tài chính về Quy hoạch chi tiết hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia đến năm 2020.

Để làm tốt được công tác đầu tư xây dựng theo quy hoạch, không bố trí vốn dàn trải, cân đối với nhiệm vụ kế hoạch dự trữ hàng năm tại các vùng, miền và để sớm có bongdaso kèo nhà cái đưa vào sử dụng, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã chủ động phân kỳ đầu tư, điều chỉnh dự án phù hợp lộ trình thực hiện theo 2 giai đoạn (giai đoạn 1 từ khởi công đến năm 2015; giai đoạn 2 từ năm 2016 đến năm 2020).

Đồng thời, tiến hành bố trí lại tổng mặt bằng từng dự án, điều chỉnh dự án để nâng cao hiệu quả vốn đầu tư theo lộ trình từng giai đoạn triển khai quy hoạch chi tiết.

Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã tổ chức thi tuyển phương án thiết kế kiến trúc đối với dự án bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia Tuyên Quang, làm mô hình dự án mẫu để áp dụng cho hệ thống bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia của Tổng cục nhằm tiết kiệm chi phí đầu tư, đảm bảo tiết kiệm đáng kể thời gian lập, thẩm định, phê duyệt dự án, tiết kiệm chi phí.

Chặng đường tiếp theo, Tổng cục Dự trữ Nhà nước sẽ báo cáo Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2016 - 2020; đầu tư xây mới và cải tạo sửa chữa, nâng cấp mở rộng các điểm bongdaso kèo nhà cái trong quy hoạch, đẩy nhanh tiến độ thanh lý các điểm bongdaso kèo nhà cái ngoài quy hoạch.

Trong năm 2015, Tổng cục Dự trữ Nhà nước sẽ tiến hành đánh giá tình hình thực hiện quy hoạch và báo cáo Bộ Tài chính điều chỉnh, bổ sung quy hoạch cho những năm tiếp theo đến năm 2020, đảm bảo phù hợp với nhu cầu của ngành dự trữ quốc gia vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong tình hình mới.