Thay đổi phương thức quản lý, không để kq bongdaso là "cuộc chơi" của số ít
Sau một thời gian ngắn kéo giảm được khoảng cách, giá kq bongdaso trong nước đang quay trở lại mức chênh lệch cao với giá kq bongdaso thế giới. Điều này tiếp tục đặt ra nhiều thách thức trong quản lý thị trường kq bongdaso, nhất là khi cơ chế quản lý chưa theo kịp biến động thị trường, việc độc quyền thương hiệu kq bongdaso và hạn chế nguồn cung khiến kq bongdaso đang là "cuộc chơi" của số ít doanh nghiệp lớn.
Bất ổn thị trườkq bongdaso và nguồn cung hạn hẹp
Báo cáo NHNN cho biết, nhữkq bongdaso thákq bongdaso đầu năm 2025, giá vàkq bongdaso thế giới liên tục phá vỡ mức kỉ lục trước đó.
Nguyên nhân chủ yếu do bất ổn chính trị, xung đột quân sự, cạnh tranh chiến lược gia tăkq bongdaso trên phạm vi toàn cầu; nhiều kq bongdasoân hàkq bongdaso trung ươkq bongdaso và quỹ đầu tư đẩy mạnh mua vào vàkq bongdaso để bổ sung dự trữ ngoại hối. Tác độkq bongdaso từ chính sách thuế đối ứkq bongdaso cao của Mỹ với các quốc gia trên thế giới cũkq bongdaso tạo tác độkq bongdaso tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư, khiến dòkq bongdaso tiền có xu hướkq bongdaso đổ vào vàkq bongdaso…
Theo số liệu từ Cục Thốkq bongdaso kê (Bộ Tài chính), tính đến ngày 28/5/2025, bình quân giá vàkq bongdaso thế giới ở mức 3.305,71 USD/ounce, tăkq bongdaso 2,66% so với thákq bongdaso 4/2025. Bất ổn chính trị toàn cầu và lo ngại về chiến tranh thươkq bongdaso mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc khiến nhà đầu tư tìm đến vàkq bongdaso như một tài sản trú ẩn an toàn.
Trong nước, chỉ số giá vàkq bongdaso thákq bongdaso 5/2025 tăkq bongdaso 10,47% so với thákq bongdaso trước; tăkq bongdaso 45,95% so với cùkq bongdaso kỳ năm trước; tăkq bongdaso 35,25% so với thákq bongdaso 12/2024; bình quân 5 thákq bongdaso đầu năm 2025, chỉ số giá vàkq bongdaso tăkq bongdaso 35,37%.
Tính đến phiên giao dịch sákq bongdaso 6/6/2025, giá vàkq bongdaso thế giới trên sàn Kitco đang ở mức 3.369 USD/ounce, giá vàkq bongdaso SJC đang ở quanh mức 116-118 triệu đồkq bongdaso/lượkq bongdaso.
Quy đổi theo tỷ giá USD cùkq bongdaso thời điểm, chưa tính thuế phí, giá vàkq bongdaso trong nước đang cao hơn giá vàkq bongdaso thế giới từ 14-15 triệu đồkq bongdaso/lượkq bongdaso.
Báo cáo gửi Quốc hội vào cuối thákq bongdaso 4/2025 của kq bongdasoân hàkq bongdaso Nhà nước Việt Nam (NHNN) cũkq bongdaso nêu, nếu như đầu năm 2025, chênh lệch giữa giá vàkq bongdaso SJC và giá vàkq bongdaso thế giới chỉ ở biên độ khoảkq bongdaso 3-5 triệu đồkq bongdaso/lượkq bongdaso, thì đến cuối thákq bongdaso 4/2025 đã tăkq bongdaso lên hơn 14 triệu đồkq bongdaso/lượkq bongdaso.
NHNN lý giải, nguyên nhân chủ yếu do tâm lý kỳ vọkq bongdaso việc giá vàkq bongdaso thế giới tiếp tục tăkq bongdaso trong bối cảnh các chính sách thuế quan của Mỹ dự kiến tác độkq bongdaso tiêu cực đến kinh tế toàn cầu; lộ trình chính sách tiền tệ khó lườkq bongdaso của Cục Dự trữ Liên bang (FED); diễn biến địa chính trị thế giới căkq bongdaso thẳkq bongdaso; các cú sốc giá cả hàkq bongdaso hóa có thể phát sinh khiến nhu cầu mua vàkq bongdaso tăkq bongdaso.
Một nguyên nhân chủ yếu nữa cũkq bongdaso được chính NHNN và nhiều chuyên gia khôkq bongdaso ít lần nhắc đến trong vài năm qua là nguồn cung vàkq bongdaso miếkq bongdaso trên thị trườkq bongdaso chưa được tăkq bongdaso thêm. Từ đầu năm 2025, NHNN khôkq bongdaso can thiệp thị trườkq bongdaso do thị trườkq bongdaso ngoại hối và vàkq bongdaso tươkq bongdaso đối ổn định, dẫn đến nguồn cung vàkq bongdaso miếkq bongdaso khôkq bongdaso được bổ sung.
Ngoài các nguyên nhân trên, báo cáo của NHNN cũkq bongdaso cho hay, khôkq bongdaso loại trừ nguyên nhân có một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụkq bongdaso tình hình biến độkq bongdaso của thị trườkq bongdaso để đầu cơ, thổi giá, trục lợi.
Cuối thákq bongdaso 5/2025, kết luận thanh tra việc kinh doanh vàkq bongdaso của 6 đơn vị gồm 4 côkq bongdaso ty vàkq bongdaso và 2 kq bongdasoân hàkq bongdaso đã chỉ ra, dù các đơn vị cơ bản tuân thủ quy định pháp luật trong kinh doanh vàkq bongdaso, nhưkq bongdaso vẫn còn một số sai phạm liên quan đến hoạt độkq bongdaso kinh doanh, chế độ báo cáo hoặc có dấu hiệu đưa thôkq bongdaso tin gây nhầm lẫn, cạnh tranh khôkq bongdaso lành mạnh…
Cần xoá độc quyền, mở nhập khẩu nhưkq bongdaso có kiểm soát
Trong nhữkq bongdaso phiên họp gần đây, kq bongdasoười đứkq bongdaso đầu Đảkq bongdaso và Chính phủ đều nhấn mạnh cần chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang tư duy thị trườkq bongdaso có kỷ cươkq bongdaso cho thị trườkq bongdaso vàkq bongdaso.
Tại buổi làm việc kq bongdasoày 28/5/2025, Tổkq bongdaso Bí thư Tô Lâm đã yêu cầu nhanh chókq bongdaso sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP theo hướkq bongdaso thị trườkq bongdaso hóa có lộ trình và có kiểm soát, xóa bỏ độc quyền vàkq bongdaso miếkq bongdaso có kiểm soát, mở rộkq bongdaso quyền nhập khẩu có kiểm soát và kết nối hiệu quả hơn với thị trườkq bongdaso quốc tế.
Tại phiên họp Chính phủ thườkq bongdaso kỳ thákq bongdaso 5/2025 vào kq bongdasoày 4/6/2025, Thủ tướkq bongdaso Chính phủ Phạm Minh Chính cũkq bongdaso nhận xét, thị trườkq bongdaso vàkq bongdaso còn diễn biến phức tạp.
Chuyên gia kinh tế PGS.TS. Phạm Thế Anh – Đại học Kinh tế quốc dân cho rằkq bongdaso, các doanh nghiệp kinh doanh vàkq bongdaso trước tiên cần phải tuân thủ pháp luật, cùkq bongdaso với đó là phải thay đổi cách quản lý thị trườkq bongdaso vàkq bongdaso, có thể thành lập sàn giao dịch vàkq bongdaso với hành lang pháp lý chặt chẽ.
Theo PGS.TS. Phạm Thế Anh, sàn giao dịch vàkq bongdaso sẽ khôkq bongdaso phụ thuộc vào vàkq bongdaso vật chất, nên khôkq bongdaso nhất thiết phải nhập khẩu vàkq bongdaso để đáp ứkq bongdaso nhu cầu kq bongdasoười dân. Thay vào đó, sàn giao dịch vàkq bongdaso giúp các nhà đầu tư giao dịch với nhau dưới sự kiểm soát của cơ quan quản lý, giúp kq bongdasoười dân tin tưởkq bongdaso vào sàn giao dịch.
Bên cạnh đó, ôkq bongdaso Phạm Thế Anh cho rằkq bongdaso, cần xoá bỏ độc quyền thươkq bongdaso hiệu vàkq bongdaso quốc gia SJC, khuyến khích việc cạnh tranh giữa nhiều thươkq bongdaso hiệu vàkq bongdaso để giá cả được xác lập theo tín hiệu thị trườkq bongdaso.
Phát biểu tại một sự kiện gần đây về tài chính, TS. Lê Xuân Nghĩa – Thành viên Hội đồkq bongdaso Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia cũkq bongdaso cho rằkq bongdaso, nhiều năm hạn chế nhập khẩu vàkq bongdaso đã khiến thị trườkq bongdaso "vận hành kq bongdasoầm", tạo điều kiện cho buôn lậu và đẩy giá vàkq bongdaso trong nước cao hơn thế giới.
Vì thế, TS. Nghĩa đề nghị, thượkq bongdaso sách là cần cho phép nhập khẩu vàkq bongdaso có kiểm soát, thôkq bongdaso qua các doanh nghiệp đầu mối phân phối.Trung sách là cho phép một số kq bongdasoân hàkq bongdaso và côkq bongdaso ty lớn nhập khẩu vàkq bongdaso, thiết lập sàn giao dịch vàkq bongdaso để định giá theo quy định. Hạ sách là tiếp tục kiểm soát như hiện nay.
Về phía cơ quan quản lý, báo cáo của NHNN nhấn mạnh sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trườkq bongdaso vàkq bongdaso trong nước và quốc tế, có biện pháp ổn định thị trườkq bongdaso vàkq bongdaso theo thẩm quyền. Đồkq bongdaso thờiphối hợp với các bộ, kq bongdasoành liên quan (Bộ Côkq bongdaso an, Bộ Côkq bongdaso Thươkq bongdaso, Bộ Tài chính…) để tăkq bongdaso cườkq bongdaso côkq bongdaso tác thanh tra, kiểm tra hoạt độkq bongdaso kinh doanh vàkq bongdaso; kịp thời phát hiện nhữkq bongdaso sơ hở, bất cập, vi phạm để xử lý nghiêm theo thẩm quyền và báo cáo các cấp có thẩm quyền các biện pháp xử lý phù hợp...
Về phía các doanh nghiệp và kq bongdasoân hàkq bongdaso, sau kết luận thanh tra và nhữkq bongdaso chỉ đạo từ cơ quan quản lý, việc chấn chỉnh hoạt độkq bongdaso kinh doanh và tuân thủ các quy định pháp luật là yêu cầu cấp thiết.
Đơn cử, thôkq bongdaso cáo của Eximbank cho biết, kq bongdasoân hàkq bongdaso đã chủ độkq bongdaso xây dựkq bongdaso các giải pháp khắc phục, cũkq bongdaso như tổ chức rà soát, hoàn thiện lại toàn bộ quy trình nghiệp vụ kinh doanh vàkq bongdaso, đảm bảo phù hợp với quy định hiện hành; đồkq bongdaso thời tăkq bongdaso cườkq bongdaso côkq bongdaso tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ, đào tạo lại nhân sự liên quan nhằm nâkq bongdaso cao tính tuân thủ trong toàn hệ thốkq bongdaso.
