bongdaso vn

Phân biệt bongdaso vn quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách

Quỹ TCNN ngoài NSNN là bộ phận cấu thành quan trong của tài chính nhà nước. Bên cạnh NSNN, tài chính nhà nước còn bao gồm bongdaso vn quỹ tập trung, bongdaso vn quỹ chuyên dung của nhà nước. bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN có vai trò hết sức quan trọng trong việc thực hiện bongdaso vn chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước ở từng thời kỳ. Mục đích thiết lập bongdaso vn loại quỹ này là để bongdaso vn ngành, bongdaso vn địa phương, bongdaso vn đơn vị có thể huy động bongdaso vn khoản thu và sử dụng chi tiêu một cách linh hoạt, chủ động, phù hợp với bongdaso vn mục tiêu chương trình mà Nhà nước đặt ra. Đây là sự thể hiện nguyên tắc tập trung, dân chủ trong quản lý Nhà nước về kinh tế, tài chính.

So với quỹ NSNN, bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN cũng có những điểm giống nhau ở bongdaso vn khía cạnh sau: Đều là TCNN, thuộc sở hữu toàn dân và phục vụ cho nhu cầu chung của nhân dân, xã hội; Dù bongdaso vn quỹ được thiết lập với bongdaso vn mục đích cụ thể khác nhau nhưng đều nhằm thực hiện sự can thiệp của Nhà nước một cách hữu hiệu vào nền kinh tế thị trường; Mọi quyết định tạo lập cũng như sử dụng quỹ đều là Nhà nước; Nhà nước có toàn quyền chi phối và sử dụng, chịu sự quản lý của chính quyền bongdaso vn cấp, điều hành hoạt động của bongdaso vn quỹ theo chính sách, chế độ của Nhà nước.

Nhìn chung, quy mô, độ lớn của bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN cũng như quy mô NSNN phụ thuộc vào thực trạng của nền kinh tế như GDP, mức tăng trưởng GDP, tỷ suất doanh lợi của nền kinh tế, giá cả, thu nhập, lãi suất… Hơn nữa, dù nguồn lực của xã hội có được tập trung, huy động vào quỹ NSNN hay quỹ TCNN ngoài NSNN thì đó thực sự vẫn là sự chuyển giao nguồn lực từ bongdaso vn khu vực trong nền kinh tế cho khu vực nhà nước, từ hàng hoá cá nhân sang hàng hoá công cộng và thực hiện bongdaso vn chương trình phân phối lại thu nhập của Nhà nước.

Việc quản lý bongdaso vn quỹ TCNN công ngoài NSNN cần phải chặt chẽ, tránh lạm dụng, thất thoát. Tuy nhiên, quỹ TCNN ngoài NSNN cũng có sự khác biệt khá cơ bản với NSNN và Quỹ NSNN ở những điểm sau:

- Tính chất sử dụng riêng biệt: Căn cứ vào trình độ phát triển kinh tế xã hội, trình độ quản lý tài chính Nhà nước trong từng thời kỳ mà Nhà nước cho phép hình thành bongdaso vn quỹ ngoài ngân sách với bongdaso vn mục đích sử dụng riêng biệt. Căn cứ cơ chế huy động và sử dụng do Nhà nước quy định, bongdaso vn tổ chức, bongdaso vn ngành, doanh nghiệp (DN) thực hiện luân chuyển vốn đúng mục đích của quỹ. Thông thường bongdaso vn quỹ ngoài ngân sách thực hiện "tiền nào dùng vào việc ấy" như tên gọi của quỹ.

- Chịu sự điều chỉnh, kiểm tra ít hơn từ phía bongdaso vn tổ chức chính quyền Nhà nước. Cơ chế hoạt động của loại Quỹ này được thực hiện một cách linh hoạt. Chính sách chế độ điều chỉnh bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN thường được quy định bằng bongdaso vn văn bản dưới luật nên tính bắt buộc thấp hơn so với Quỹ ngoài NSNN.

- Quỹ NSNN chủ yếu phục vụ cho bongdaso vn mục tiêu ổn định, thường xuyên, lâu dài của Nhà nước trong khi tính ổn định của bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN thấp hơn quỹ NSNN. Một số quỹ ngoài NSNN hoạt động có tính chất ổn định như: Quỹ của bongdaso vn DN Nhà nước, Quỹ Bảo hiểm xã hội. bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN được hình thành nhằm đáp ứng những mục tiêu nhất định của Nhà nước trong từng thời kỳ.

Thực tế ở Việt Nam, số lượng bongdaso vn Quỹ tài chính ngoài NSNN ngày càng nhiều, lượng vốn ngày càng lớn. Có nhiều loại quỹ TCNN ngoài NSNN khác nhau.

Thứ nhất,theo mục đích sử dụng, bongdaso vn quỹ tài chính công ngoài NSNN bao gồm:

- Nhóm bongdaso vn quỹ dự trữ, dự phòng: Quỹ dự trữ quốc gia; Quỹ bảo hiểm xã hội; dự trữ tài chính; Quỹ tích lũy trả nợ nước ngoài, dự trữ ngoại hối ở ngân hàng Trung ương…

- Nhóm bongdaso vn quỹ chuyên dùng của bongdaso vn DNNN như Quỹ đầu tư phát triển, Quỹ nghiên cứu khoa học và đào tạo của bongdaso vn tổng công ty nhà nước, Quỹ dự trữ bắt buộc của bongdaso vn ngân hàng thương mại; bongdaso vn quỹ được phép thiết lập của bongdaso vn đơn vị sự nghiệp thực hiện theo cơ chế tự chủ tài chính như: Quỹ dự phòng ổn định thu nhập, quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp. Vốn điều lệ do NSNN cấp cho DN cũng có thể được coi là quỹ chuyên dùng…

- Nhóm quỹ có tính chất hỗ trợ bongdaso vn hoạt động kinh tế - xã hội, bongdaso vn chương trình mục tiêu quốc gia, như: Quỹ đầu tư phát triển đô thị, Quỹ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, Quỹ phát triển nông thôn, Quỹ bảo vệ môi trường, Quỹ hỗ trợ cải cách hành chính, Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã, Quỹ hỗ trợ xuất khẩu lao động, Quỹ phòng chống ma tuý, Quỹ bảo trợ trẻ em, Quỹ xoá nạn mù chữ…

Thứ hai, theo cấp quản lý, bongdaso vn quỹ tài chính ngoài NSNN có thể chia ra thành bongdaso vn loại:

- bongdaso vn quỹ do chính quyền Trung ương quản lý như Quỹ bảo hiểm xã hội, Quỹ tích luỹ trả nợ nước ngoài, Quỹ dự trữ ngoại hối, Quỹ bình ổn giá xăng dầu, Quỹ duy tu, bảo dưỡng đường bộ…

- bongdaso vn quỹ do chính quyền địa phương quản lý: Quỹ dự trữ tài chính thuộc ngân sách tỉnh, Quỹ đầu tư cơ sở hạ tầng đô thị, Quỹ đầu tư phát triển nông thôn…

Một số tồn tại và hạn chế

Hiện nay, bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN đang gặp phải những khó khăn và hạn chế sau:

Một là, bongdaso vn quỹ TCNN ngoài NSNN quá nhiều, quy mô của nhiều quỹ khá lớn, với số vốn lên tới cả trăm nghìn tỷ đồng, duy trì và vận hành liên tục hàng chục năm. Tổng nguồn vốn của bongdaso vn quỹ TCNN lớn hơn cả NSNN. Thành lập bongdaso vn quỹ là cần thiết, nhưng quá nhiều quỹ dẫn đến nguồn lực tài chính của đất nước đã eo hẹp lại dàn trải, phân tán. Không ít trường hợp, NSNN bội chi, nhà nước phải đi vay, mượn cả trong nước và ngoài nước để bù đắp bội chi NSNN, nhưng nhiều quỹ còn tồn dư cả trăm tỷ đồng chưa tiêu đến hoặc chưa tiêu được;

Hai là, cơ chế quản lý quỹ khác nhau dẫn đến việc vận hành, kiểm tra, kiểm soát và giám sát của bongdaso vn chủ thể gặp không ít khó khăn và trong không ít trường hợp nhà nước không kiểm soát được. Quỹ TCNN ngoài ngân sách cũng là tiền của dân, của nhà nước nhưng hầu như việc hình thành, quản lý và sử dụng chúng được báo cáo công khai hàng năm trước cơ quan dân cử. Nhiều đại biểu của dân, chứ chưa nói tới nhân dân chưa được biết đến bongdaso vn quỹ, chứ chưa nói là chưa biết đến việc quản lý và chi tiêu bongdaso vn quỹ;

Ba là, thiếu một khung pháp lý chung để điều chỉnh việc quản lý và sử dụng bongdaso vn quỹ. Cho đến nay, ngoài Luật NSNN, bongdaso vn luật thuế, chưa có luật chế tài toàn bộ tài chính nhà nước, tài chính quốc gia, trong đó có bongdaso vn quỹ tài chính nhà nước. Thẩm quyền quyết định thu chi quỹ và trách nhiệm quản lý quỹ chưa thật rõ ràng;

Bốn là, mục tiêu của nhiều quỹ chưa thật rõ ràng và trong không ít trường hợp sau nhiều năm, tiêu tốn khá nhiều tiền nhưng mục tiêu của việc hình thành quỹ vẫn không đạt được;

Năm là, không ít tiền vốn của quỹ đã được sử dụng không đúng mục đích, thâm chí bị lãng phí, bị chiếm dụng và chiếm đoạt.

Một số giải pháp, kiến nghị

Để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng quỹ tài chính ngoài ngân sách nhà nước cần thực hiện bongdaso vn giải pháp sau:

Thứ nhất, cần sớm tạo dựng khung khổ pháp lý cho quản lý bongdaso vn quỹ tài chính ngoài NSNN. Cần sớm soạn thảo và ban hành Luật tài chính nhà nước chế định và chế tài toàn bộ hoạt động tài chính nhà nước bao gồm cả NSNN, bongdaso vn quỹ tài chính tập trung và hoạt động tín dụng nhà nước.

Thứ hai,chỉ thành lập quỹ trong trường hợp cần thiết và chấm dứt hoạt động của quỹ ngay sau khi đạt được mục tiêu. Nguồn lực tài chính và nhiệm vụ tài chính cần được tập trung hơn, hạn chế sự lãng phí không cần thiết trong việc phân tán nguồn lực tài chính về những khoản lãi vay, phí vay nợ và trả nợ. Có kế hoạch và cơ chế sử dụng vốn tạm thời nhàn rỗi của bongdaso vn quỹ cho yêu cầu chi tiêu của nhà nước khi tạm thời thiếu nguồn;

Thứ ba,xác định rõ mục đích của quỹ, đảm bảo sử dụng quỹ một cách tiết kiệm theo đúng mục đích thành lập quỹ, tránh chiếm dụng, sai mục tiêu, tham ô, lãng phí quỹ;

Thứ tư, xây dựng và kiện toàn chế độ tạo lập, sử dụng, phương thức quản lý quỹ phù hợp cho từng thời kỳ. Thực hiện công khai hoá bongdaso vn nguồn hình thành quỹ, bongdaso vn thành viên góp vốn có điều kiện giám sát hoạt động của quỹ.

Thứ năm, áp dụng bongdaso vn phương thức quản lý khác nhau tuỳ theo từng loại quỹ. Nhìn chung, bongdaso vn quỹ tài chính ngoài NSNN đều do nhiều cơ quan tham gia, vì vậy việc xác định chức năng, nhiệm vụ của từng thành viên trong việc quản lý quỹ phải rõ ràng, cụ thể, vừa tránh chồng chéo, vừa tránh sơ hở gây thất thoát tiền quỹ;

Thứ sáu, bongdaso vn quỹ tài chính ngoài NSNN phải được quản lý tại Kho bạc Nhà nước và gửi vào tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, thực hiện chi trả trực tiếp cho bongdaso vn đơn vị giao dịch nhằm giám sát việc sử dụng luân chuyển vốn;

Thứ bảy,bongdaso vn quỹ phải chịu sự quản lý Nhà nước về tài chính của cơ quan tài chính cấp trên trực tiếp. Tổ chức công tác kế toán, theo dõi, cấp phát và quản lý quỹ phải tuân thủ theo bongdaso vn quy định hiện hành của Nhà nước và Luật Kế toán, kiểm toán. Hàng năm báo cáo quyết toán quỹ để bongdaso vn cấp có thẩm quyền phê duyệt;

Thứ tám, tăng cường giám sát, thanh tra và kiểm tra hoạt động của bongdaso vn quỹ. Tình hình quản lý, hình thành và sử dụng vốn cúa bongdaso vn quỹ phải được báo cáo công khai trong bongdaso vn kỳ họp Hội đồng nhân dân và Quốc hội. Quốc hội và Hội đồng nhân dân cần tăng cường giám sát việc sử dụng quỹ và những mục tiêu cần đạt được của bongdaso vn quỹ.

Như vậy, cùng với việc phát triển bongdaso vn quỹ tài chính ngoài NSNN cần đảm bảo tính chủ động, sáng tạo, xã hội hoá bongdaso vn hoạt động của Nhà nước. Việc nghiên cứu hoàn thiện cơ chế quản lý bongdaso vn quỹ này là hết sức quan trọng, đảm bảo niềm tin cho nhân dân, cho những người góp quỹ và thực hiện có hiệu quả mục tiêu của Nhà nước.

Bài đăng trên Tạp chí Tài chính số 8 - 2013