Tái cơ cấu lâm nghiệp và bảo vệ rừng
(Taichinh) - Sau 15 năm, rừng có sự phục hồi nhẹ, nhưng công tác bảo vệ rừng vẫn còn vô cùng khó khăn, gian nan… rừng được trồng chưa theo kịp với sự suy giảm, do vậy, chúng ta vẫn chưa thực hiện được mục tiêu phủ xanh 43% diện tích cả nước

bongdaso net bị tàn phá nghiêm trọng
Hiện trạng bongdaso net Việt Nam: Tính từ năm 1945 đến nay, Việt Nam đã mất hơn 2 triệu hecta bongdaso net (trong đó, do chiến tranh, do cháy bongdaso net đã gây thiệt hại lớn, nhưng do bàn tay con người cũng không ít). Trước chiến tranh chống Mỹ, nước ta có gần 12 triệu ha bongdaso net. Trong chiến tranh, đế quốc Mỹ phun hơn 80 triệu lít chất diệt cỏ, ném hơn 13 triệu tấn bom đạn với hơn 25 triệu hố bom đạn, bom cháy cùng với đội xe ủi đất khổng lồ đã tiêu hủy hơn 2 triệu ha bongdaso net nhiệt đới các loại. Sau chiến tranh, diện tích bongdaso net chỉ còn lại khoảng 9,5 triệu ha, chiếm 29% diện tích cả nước. Không những do chiến tranh, mà chính do bàn tay con người cũng triệt hại bongdaso net ghê gớm. Tính từ 1975-1995, diện tích bongdaso net tự nhiên giảm 2,8 triệu ha. Trước thực trạng mất bongdaso net gây ra nhiều bao thảm họa khôn lường, Đảng, Chính phủ đã kêu gọi và thực hiện ráo riết chủ trương trồng bongdaso net, phủ xanh đất trống, đồi núi trọc… đồng thời triển khai mọi biện pháp để bảo vệ bongdaso net. Sau 15 năm, bongdaso net có sự phục hồi nhẹ, nhưng công tác bảo vệ bongdaso net vẫn còn vô cùng khó khăn, gian nan… bongdaso net được trồng chưa theo kịp với sự suy giảm, do vậy, chúng ta vẫn chưa thực hiện được mục tiêu phủ xanh 43% diện tích cả nước.
bongdaso net đang kêu cứu:
Hiện bongdaso net vẫn đang từng ngày bị chặt phá, triệt hạ, vì sao vậy?
Trước tiên, do dân số tăng nhanh chóng, trong vòng 40 năm, từ 1975 đến nay, tăng gần 300%, kéo theo nhu cầu lương thực thực phẩm không đáp ứng được nếu vẫn giữ nguyên diện tích trồng trọt như cũ. Ngoài ra, do giá trị một số cây công nghiệp (cà-phê, hồ tiêu, cao su…) luôn ở mức cao và ổn định khiến người dân phá bongdaso net để lấy đât trồng cây công nghiệp... bongdaso net ngập mặn ven biển thì đang bị chặt phá để làm ao nuôi tôm, nuôi thuỷ sản, xây dựng khu nghỉ dưỡng, resot, thắng cảnh... Người dân đang tàn phá bongdaso net để lấy đất làm ăn, kinh doanh, mưu cầu lợi ích trước mắt. Các tỉnh Tây Nguyên, Cà Mau, Đắc Lắc, Lâm Đồng, Cao Bằng… không những bongdaso net nguyên sinh mà ngay cả bongdaso net phòng hộ chống sạt núi, chắn biển, làm cảnh quan… cũng đang bị người dân di cư tự phát đốt phá nham nhở làm nương rẫy. bongdaso net cây đang bị bức hại bằng các hành vi tàn độc như dùng hóa chất, đốt cháy, chặt rễ ngầm… Số liệu các tỉnh đưa về cho thấy, hàng năm, bongdaso net bị triệt phá, đẩy lùi khỏi đời sống hàng chục ha…
Một nguyên nhân nữadẫn đến mất bongdaso net là do người dân lấy gỗ làm nguyên liệu sản xuất đồ gia dụng, sản xuất giấy và làm củi đốt. Hiện nay nhiều nơi, nhất là các vùng núi, người dân vẫn dùng nguyên liệu chất đốt là củi gỗ, hàng ngày bongdaso net bị bào mòn, không chỉ các cây chết, cành khô mà ngay cả cây sống cũng bị chặt phá để làm củi. Do nhu cầu và sở thích tiêu thụ đồ gỗ ngày càng nhiều nên cây hàng trăm tuổi đến cây trồng được mấy chục năm đều không thoát khỏi lưỡi hái tử thần, biến thành đồ gỗ trong các nhà đại gia hay nhà bình dân… Nếu như trước đây cha ông ta chỉ đốn tỉa, thì đến nay, con cháu đã triệt hạ, chặt trắng cả những bìa bongdaso net rộng lớn, khiến bongdaso net khó tự phục hồi lại được.
Một nguyên nhân đáng nói, đó là chưa thực thi nghiêm túc pháp luật. Theo quy định của pháp luật, việc chuyển đổi mục đích sử dụng bongdaso net sang mục đích khác phải trồng bongdaso net thay thế. Nhưng thực tế cho thấy, hầu hết khi phê duyệt cũng như thực hiện dự án, các địa phương, nhà đầu tư cố tình “quên” hoặc chậm triển khai quy định này. Việc thực thi pháp luật đối với hành vi phá bongdaso net chưa đủ mạnh, chưa ngăn chặn được lâm tặc.
Khó khăn trong bảo vệ bongdaso net:
Do địa thế:bongdaso net nước ta chủ yếu là bongdaso net rậm, địa thế núi đồi hiểm trở khó đi lại, lâm tặc có thể trú ngụ, trốn tránh, tẩu tán dễ dáng; trong khi các đội kiểm lâm có quân số mỏng, khó thực hiện thanh tra, kiểm tra được hết. Diện tích bongdaso net phòng hộ lại nằm rải rác, xen kẽ với nhà ở, nương rẫy của người dân nên khó canh giữ, bảo vệ…
Do ý thức người dân: Chính phủ đã yêu cầu các tỉnh triển khai mọi biện pháp để bảo vệ bongdaso net, có các biển nghiêm cấm chặt phá cây bongdaso net, vào bongdaso net trái phép và săn bắt chim muông thú bongdaso net, duy trì các đội tuần tra canh giữ và xử lý các vụ vi phạm. Nhưng không chỉ ở các vùng sâu vùng xa bongdaso net mới bị triệt phá, ngay cả ở TP. Hồ Chí Minh cũng còn để cháy bongdaso net phòng hộ; Hà Nội làm mất hàng chục cây gỗ quý lâu đời… do ý thức của người dân chưa cao, chưa đầy đủ, chưa thấy rõ lợi ích của bongdaso net và mức độ nguy hại của phá bongdaso net.
Cán bộ kiểm lâm thoái hóa: Nhiều nơi, lâm tặc không những hoành hành mà còn móc nối với cán bộ kiểm lâm, ngang nhiên thực hiện cướp phá bongdaso net. Có cán bộ kiểm lâm còn vào bongdaso net thu gom cây đã bị lâm tặc chặt bỏ lại đem đi bán…
Mức khoán bảo vệ bongdaso net còn thấp. Hiện mức thu nhập bình quân hằng năm của các hộ gia đình nhận khoán bảo vệ bongdaso net của cả nước đạt 1,8 triệu đồng/hộ/năm. Số tiền này đã được nâng lên so với trước đây, nhưng so với chi phí bỏ ra và so với mặt bằng thu nhập chung của xã hội thì vẫn còn rất thấp.
Lâm tặc hoành hành:Có thể nói, lâm tạc đã trở thành một đội quân hung hãn, một loại giặc nằm ngay trong lòng nền kinh tế, phá họa đất nước nghiêm trọng. Nhiều cán bộ kiểm lâm bị lâm tặc đánh trọng thương, thậm chí hy sinh cả tính mạng. Lâm tặc đã đến mức báo động đỏ.
Chính sách chế độvề bảo vệ chăm sóc và trồng bongdaso net còn chưa đồng bộ, nhất quán.
Trước tình hình diễn biến như vậy, vừa qua Chính phủ đã đưa ra chính sách khoán chi phí để thực hiện bảo vệ bongdaso net.
Chủ trương của Chính phủ
Tăng cường công tác trồng và bảo vệ bongdaso net: Có thể nói, các vụ vi phạm pháp luật năm 2014 đã giảm được 6% so với năm 2013 (nhất là số vụ vi phạm các quy định về vận chuyển, buôn bán lâm sản trái pháp luật), tuy nhiên, công tác bảo vệ bongdaso net, tái trồng bongdaso net còn nhiều vấn đề phải khắc phục. Trong cuộc họp Chính phủ vừa qua, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Trưởng Ban chỉ đạo Nhà nước về Kế hoạch bảo vệ và phát triển bongdaso net giai đoạn 2011 - 2020 yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ưu tiên bố trí vốn cho công tác khoán bảo vệ bongdaso net, khoanh nuôi tái sinh, chăm sóc bongdaso net mới trồng và trồng bongdaso net phòng hộ ở các khu vực rất xung yếu. Phó Thủ tướng chỉ đạo, trong thời gian tới, cần tập trung phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu nhiệm vụ Kế hoạch bảo vệ và phát triển bongdaso net năm 2015; Thực hiện nghiêm việc trồng bongdaso net thay thế diện tích bongdaso net khi chuyển sang sử dụng cho mục đích khác. Tập trung, triển khai quyết liệt các biện pháp phòng cháy, chữa cháy bongdaso net trên địa bàn các địa phương; triển khai có hiệu quả Đề án nâng cao năng lực phòng cháy chữa cháy bongdaso net giai đoạn 2014-2020; Tăng cường triển khai thực hiện các Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường chỉ đạo thực hiện các biện pháp bảo vệ bongdaso net, ngăn chặn tình trạng phá bongdaso net và chống người thi hành công vụ. Tăng cường quản lý nhà nước về đất lâm nghiệp, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm phá bongdaso net, khai thác, buôn bán, vận chuyển, cất giấu lâm sản trái phép, cương quyết tổ chức cưỡng chế, giải tỏa, thu hồi diện tích bongdaso net bị phá, bị lấn chiếm để có kế hoạch phục hồi và trồng lại bongdaso net. Tăng cường quản lý chặt chẽ các cơ sở chế biến gỗ; xử lý nghiêm đúng quy định của pháp luật các trường hợp vi phạm.
Triển khai thực hiện Đề án Tái cơ cấu ngành Lâm nghiệp, trong đó tập trung ưu tiên 4 nhiệm vụ trọng tâm, gồm: Nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị bongdaso net trồng sản xuất; nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm gỗ qua chế biến; phát triển kinh tế hợp tác và liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm trong lâm nghiệp; phát triển thị trường gỗ và sản phẩm gỗ. Phó Thủ tướng chỉ đạo tổ chức sắp xếp,đổi mới Công ty Lâm nghiệptrên địa bàn các tỉnh theo Nghị định số 118/2014/NĐ-CP ngày 17/12/2014 của Chính phủ.
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xử lý ngay nguồn vốn cho các Công ty lâm nghiệp phải dừng khai thác bongdaso net tự nhiên theo đúng quy định tại Quyết định số 2242/QĐ-TTg ngày 11/12/2014 của Thủ tướng Chính phủ; báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 25/4/2015.
Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền: Phó Thủ tướng yêu cấu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền về pháp luật bảo vệ bongdaso net và kế hoạch bảo vệ và phát triển bongdaso net thông qua các kênh thông tin, như: Báo, Đài phát thanh và truyền hình địa phương để giúp người dân nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác bảo vệ và phát triển bongdaso net; Hàng năm tiến hành đánh giá, tổng kết thi đua khen thưởng để kịp thời động viên những nhân tố tích cực trong công tác bảo vệ và phát triển bongdaso net.
Nguồn: vtv1; Viện Điều tra và Quy hoạch bongdaso net; VN Express; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Văn phòng Chính phủ; nhandan.com.vn...