Sẽ tăng 100 giờ làm thêm mỗi năm cho người bongdaso com động?

Dự thảo Bộ luật bongdaso com động (sửa đổi) đang được lấy ý kiến với nhiều nội dung quan trọng. Trong đó, dự luật đề xuất mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa cho người bongdaso com động (NLĐ).

Bảo vệ quyền và tăng thu nhập cho người bongdaso com động

Theo đó, Bộ luật bongdaso com động hiện hành quy định số giờ làm thêm tối đa của NLĐ là không quá 50% số giờ làm việc bình thường/ngày, 30 giờ/tháng và tổng số không quá 200 giờ/năm.

Trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định thì được làm thêm giờ không quá 300 giờ/năm. Tuy nhiên, doanh nghiệp phải thông báo với cơ quan quản lý nhà nước về bongdaso com động cấp tỉnh.

Thời gian qua, Ban soạn thảo đã nhận được nhiều ý kiến đề xuất nghiên cứu sửa đổi Bộ luật bongdaso com động theo hướng mở rộng khung thỏa thuận về giờ làm thêm tối đa với các lý do đáp ứng nhu cầu sử dụng bongdaso com động và tăng sự linh hoạt trong bố trí sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài có ý kiến cho rằng giới hạn bongdaso com thêm giờ tối đa theo tháng, theo năm đang ở mức thấp và đề xuất sửa đổi quy định này theo hướng mở rộng khung thỏa thuận về giờ bongdaso com thêm tối đa theo năm để vừa bảo đảm tốt hơn quyền bongdaso com việc của NLĐ.

"Điều này nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, đồng thời đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, tạo ra của cải vật chất cho xã hội cũng như đảm bảo tính cạnh tranh của thị trường bongdaso com động so với các quốc gia trong khu vực", tờ trình dự luật khẳng định.

Ngoài ra, có ý kiến cho rằng quy định của Bộ luật bongdaso com động hiện hành đang khống chế số giờ làm thêm thấp hơn tiêu chuẩn các nhãn hàng/người mua hàng cũng đang gây khó khăn cho các doanh nghiệp gia công hàng xuất khẩu.

Trên thực tế, các doanh nghiệp dệt may, da giày, chế biến thủy sản, lắp ráp linh kiện điện tử... thường phải tổ chức bongdaso com thêm giờ trong những tháng cao điểm để hoàn thành tiến độ đơn hàng dẫn đến tình trạng vi phạm pháp luật trong nước về giới hạn bongdaso com thêm giờ trong khi chưa vi phạm tiêu chuẩn của nhãn hàng.

Do đó, việc mở rộng khung thỏa thuận về làm thêm giờ sẽ đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp, tăng tính linh hoạt khi tổ chức làm thêm giờ và góp phần tăng tính cạnh tranh của doanh nghiệp, tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Đồng thời đáp ứng nhu cầu của một bộ phận người bongdaso com động và góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi tiền lương của NLĐ.

Thực tiễn thực hiện quy định về làm thêm giờ cho thấy, một bộ phận không nhỏ người bongdaso com động cũng mong muốn nâng giới hạn giờ làm thêm để có điều kiện nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống.

Báo cáo của một số địa phương, doanh nghiệp thời gian qua cho hay một số doanh nghiệp khó tuyển dụng người bongdaso com động vì không tổ chức làm thêm giờ hoặc nếu không có cam kết làm thêm giờ thì người bongdaso com động sẽ bỏ việc để chuyển sang doanh nghiệp khác có làm thêm giờ.

Để nâng cao thu nhập thì người bongdaso com động khi hết giờ làm việc chính thức và làm thêm giờ theo quy định, họ chuyển sang làm việc thêm cho doanh nghiệp khác. Thời gian làm việc ở doanh nghiệp khác chỉ được hưởng lương tiêu chuẩn (100% tiền lương) thay vì được hưởng lương làm thêm giờ cao hơn (ít nhất bằng 150%) ở doanh nghiệp cũ nếu được làm thêm giờ vượt quá quy định.

Do đó, việc mở rộng khung thỏa thuận về làm thêm giờ sẽ đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận người bongdaso com động, bảo vệ tốt hơn quyền lợi tiền lương của người bongdaso com động nếu họ có nhu cầu làm thêm giờ.

Ban soạn thảo cũng cho rằng theo kinh nghiệm quốc tế thì xã hội càng hiện đại, nước càng giàu thì thời giờ làm việc càng ngắn, nước càng nghèo thì thời giờ làm việc càng dài. Nước có năng suất bongdaso com động càng cao thì số giờ làm việc của NLĐ càng thấp, năng suất càng thấp thì số giờ làm việc của NLĐ càng cao.

Số giờ làm việc của NLĐ cao hay thấp phụ thuộc chủ yếu vào các yếu tố kinh tế, xã hội, bên cạnh các yếu tố khác như sức khỏe, điều kiện bongdaso com động, môi trường...

Theo thống kê thực tiễn bongdaso com thêm giờ trên thế giới, các nước có thu nhập bình quân đầu người dưới 20.000 USD thì thời giờ bongdaso com việc của NLĐ là từ 1600-2400 giờ/năm. Các nước có thu nhập bình quân đầu người từ 20.000-40.000 USD thì thời giờ bongdaso com việc của NLĐ là từ 1600-2300 giờ/năm.

Các nước có thu nhập bình quân đầu người trên 40.000 USD thì thời giờ bongdaso com việc của NLĐ là từ 1400-1800 giờ/năm.

Các nước có năng suất bongdaso com động (GDP/giờ làm việc) cao như Nauy trên 100 USD/giờ thì NLĐ làm việc chỉ 1400 giờ/năm. Ngược lại các nước năng suất thấp (dưới 20 USD/giờ) như: Campuchia, Bangladesh, Pakistan, Ấn Độ, Indonesia, Malaysia thì NLĐ làm việc từ 2.000-2.400 giờ/năm.

Từ đó, trong bối cảnh Việt Nam với thu nhập bình quân đầu người ở mức trung bình thấp (2.340 USD vào năm 2017 theo số liệu của Worldbank), năng suất bongdaso com động còn ở mức thấp, tỷ trọng các ngành thâm dụng bongdaso com động có giá trị gia tăng thấp vẫn còn lớn.

Các ngành sản xuất gia công, lắp ráp linh kiện điện tử, dệt may, thủy sản, da giầy, chế biến gỗ… thì nhu cầu mở rộng khung thỏa thuận bongdaso com thêm giờ là nhu cầu có thực để góp phần tăng thu nhập, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Trường hợp đặc biệt tăng thêm 100 giờ/năm

Sau khi nghiên cứu và tham vấn ý kiến các cơ quan liên quan, Ban soạn thảo thấy rằng việc mở rộng khung thỏa thuận bongdaso com thêm giờ tối đa là cần thiết và áp dụng trong một số trường hợp đặc biệt, đối với một số ngành nghề sản xuất kinh doanh nhất định.

Ban soạn thảo đề xuất mức mở rộng khung thỏa thuận bongdaso com thêm giờ trong các trường hợp đặc biệt này sẽ tăng thêm 100 giờ/năm so với hiện hành: Từ tối đa 300 giờ/năm lên 400 giờ/năm. Qua khảo sát, đánh giá và tham vấn ý kiến của các bên trong quá trình soạn thảo, đa số ý kiến tán thành.

"Đây là mức giờ tăng thêm tối ưu hóa mặt tích cực, hạn chế thấp nhất mặt tiêu cực của việc làm thêm giờ trên cơ sở các nghiên cứu, cân nhắc và đánh giá tác động về kinh tế, xã hội và tác động giới. Mức tăng thêm là tương đối phù hợp xét trên tổng hòa các yếu tố về điều kiện kinh tế xã hội, thu hút đầu tư, nhu cầu doanh nghiệp, nhu cầu và sức khỏe của người bongdaso com động", Ban soạn thảo dự luật nhận định..

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng việc tăng giờ làm thêm ảnh hưởng tới thể chất, sức khỏe nghề nghiệp của người bongdaso com động (mệt mỏi, căng thẳng, dễ xảy ra tai nạn bongdaso com động ở những giờ làm thêm) và có thể gây ra thiếu việc làm do doanh nghiệp không muốn tuyển mới bongdaso com động mà huy động người bongdaso com động hiện có làm thêm giờ.

Do đó, để khắc phục những tác động tiêu cực về làm thêm giờ và bảo bảo đảm sức khỏe trước mắt cũng như lâu dài cho người bongdaso com động, dự thảo Bộ luật bongdaso com động quy định trong mọi trường hợp huy động làm thêm giờ, người sử dụng bongdaso com động phải thỏa thuận với người bongdaso com động; chỉ khi được người bongdaso com động đồng ý thì mới được huy động làm thêm giờ.

Việc này phải bảo đảm số giờ làm thêm trong một ngày không quá 50% số giờ làm việc bình thường. Người bongdaso com động làm việc theo ca được nghỉ ít nhất 12 giờ trước khi chuyển sang ca làm việc khác.

Các quy định này sẽ bảo đảm tổng thời gian làm việc trong ngày của người bongdaso com động là không quá 12 giờ (kể cả thời giờ làm thêm) và người bongdaso com động sẽ được nghỉ ngơi ít nhất 12 giờ mỗi ngày.

Tiền lương bongdaso com thêm giờ phải cao hơn tiền lương giờ bongdaso com việc tiêu chuẩn, ít nhất bằng 150% nếu bongdaso com thêm giờ vào ngày thường, 200% nếu bongdaso com việc vào ngày nghỉ hàng tuần và 300% nếu bongdaso com việc vào ngày nghỉ lễ, Tết.

Việc trả lương lũy tiến cao hơn mức trên thì do hai bên thỏa thuận. Chính phủ sẽ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành việc tổ chức làm thêm quá 200 giờ trong một năm trong Nghị định theo nguyên tắc: Doanh nghiệp phải thông báo và được chấp thuận của cơ quan quản lý nhà nước về bongdaso com động cấp tỉnh.

Doanh nghiệp không được huy động người bongdaso com động làm thêm giờ trong thời gian dài liên tục và phải bố trí thời gian nghỉ giải bongdaso com hợp lý cho người bongdaso com động khi làm thêm giờ.

Quy định một số ngành nghề được mở rộng khung thỏa thuận bongdaso com thêm giờ trong trường hợp đặc biệt đối với một số ngành nghề gia công, dệt, may, da, giày, chế biến, chế tạo, lắp ráp, công nghệ thông tin và các ngành nghề sản xuất có tính thời vụ như chế biến nông, lâm, thủy sản...