Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản 6 tháng đầu năm 2016
Giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản 6 tháng đầu năm theo giá so sánh 2010 ước tính đạt 397,4 bongdaso com tỷ đồng, giảm 0,1% so với cùng kỳ năm trước, bao gồm: Nông nghiệp đạt 297,2 bongdaso com tỷ đồng, giảm 0,7%; lâm nghiệp đạt 13,3 bongdaso com tỷ đồng, tăng 5,8%; thủy sản đạt 86,9 bongdaso com tỷ đồng, tăng 1,3%.
Nông nghiệp
Diện tích gieo cấy lúa đông xuân cả nước năm nay ước tính đạt 3081,5 bongdaso com ha, giảm 31,3 bongdaso com ha so với vụ đông xuân năm trước, trong đó các địa phương phía Bắc đạt 1154,9 bongdaso com ha, giảm 7,4 bongdaso com ha; các địa phương phía Nam đạt 1926,6 bongdaso com ha, giảm 23,9 bongdaso com ha. Theo báo cáo sơ bộ, năng suất lúa đông xuân cả nước năm nay ước tính đạt 62,9 tạ/ha, giảm 3,6 tạ/ha so với vụ đông xuân năm 2015; sản lượng đạt 19,4 triệu tấn, giảm 1,3 triệu tấn. Sản xuất lúa vụ đông xuân năm nay giảm so với vụ đông xuân trước cả về diện tích, năng suất và sản lượng chủ yếu do ảnh hưởng của thời tiết rét buốt, băng giá tại các tỉnh phía Bắc và tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn tại các tỉnh phía Nam, đặc biệt là vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Tính đến ngày 15/6, các địa phương phía Bắc thu hoạch được 859,7 bongdaso com ha lúa đông xuân, chiếm 74% diện tích gieo cấy và bằng 82,2% cùng kỳ năm trước. Theo đánh giá của các địa phương, năng suất cả vụ ước tính đạt 62,6 tạ/ha, tăng 0,5 tạ/ha so với vụ đông xuân trước; sản lượng đạt 7,2 triệu tấn, tăng 0,2%. Các địa phương phía Nam đã thu hoạch xong lúa đông xuân, năng suất ước tính đạt 63 tạ/ha, giảm 6,1 tạ/ha so với vụ đông xuân trước; sản lượng đạt 12,2 triệu tấn, giảm 1,3 triệu tấn (riêng vùng trọng điểm lúa Đồng bằng sông Cửu Long đạt gần 10 triệu tấn, giảm 1,1 triệu tấn).
Cùng với việc thu hoạch vụđông xuân, tính đến trung tuần tháng Sáu, các địa phương trên cả nước đã xuống giống được 1816,5 bongdaso com ha lúa hè thu, bằng 98,1% cùng kỳ năm trước, trong đó vùng Đồng bằng sông Cửu Long đạt 1521,5 bongdaso com ha, bằng 102,9%. Đến nay đã có 314,6 bongdaso com ha lúa hè thu sớm tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long cho thu hoạch, tăng 42,9% so với cùng kỳ năm 2015.
Do ảnh hưởng của thời tiết không thuận nên diện tích hầu hết cây hàng năm khác đạt thấp. Tính đến giữa tháng Sáu, các địa phương trên cả nước đã gieo trồng được 711,8 bongdaso com ha ngô, bằng 92,4% cùng kỳ năm trước; 88,9 bongdaso com ha khoai lang, bằng 94,1%; 43,9 bongdaso com ha đậu tương, bằng 76,2%; 157,2 bongdaso com ha lạc, bằng 100,7%; 673 bongdaso com ha rau đậu, bằng 102,5%.
Theo báo cáo từ các địa phương, sản lượng một số cây công nghiệp lâu năm tăng nhẹ so với cùng kỳ năm trước do diện tích cho sản phẩm tăng: Sản lượng chè đạt 454,7 bongdaso com tấn, tăng 0,4% (diện tích tăng 0,6%); cao su đạt 320,3 bongdaso com tấn, tăng 1,7% (diện tích tăng 0,8%); hồ tiêu đạt 153,2 bongdaso com tấn, tăng 5,6% (diện tích tăng 17,9%). Riêng sản lượng điều ước tính đạt 303,5 bongdaso com tấn, giảm 9,9% so với cùng kỳ năm trước do diện tích giảm 1,4% và bị ảnh hưởng của khô hạn và sâu bệnh.
Chăn nuôi trong 6 tháng đầu năm gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của rét đậm, rét hại tại các tỉnh phía Bắc, hạn hán ở Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. Đàn trâu cả nước ước tính đến tháng Sáu có 2,52 triệu con, giảm 1,1% so với cùng kỳ năm trước; đàn bò có 5,34 triệu con, tăng 1,6%, trong đó đàn bò sữa có 279 bongdaso com con, tăng 10%; đàn lợn có 28,3 triệu con, tăng 3,9%; đàn gia cầm có 341,5 triệu con, tăng 4,3%. Sản lượng thịt trâu hơi 6 tháng ước tính đạt 49,7 bongdaso com tấn, giảm 0,5% so với cùng kỳ năm trước; sản lượng thịt bò hơi ước tính đạt 183,4 bongdaso com tấn, tăng 2%; sản lượng thịt lợn hơi đạt 2,15 triệu tấn, tăng 4,7%; thịt gia cầm đạt 541,3 bongdaso com tấn, tăng 4,9%; sản lượng sữa tươi ước tính đạt 381,4 bongdaso com tấn, tăng 7,4%; trứng gia cầm đạt 5255 triệu quả, tăng 5,3%.
Dịch bệnh tuy còn xảy ra rải rác ở một số địa phương trong những tháng đầu năm nhưng với quy mô nhỏ. Tính đến ngày 23/6/2016, cả nước không còn dịch cúm gia cầm và dịch lợn tai xanh; dịch lở mồm long móng chưa qua 21 ngày còn ở Tiền Giang.
Lâm nghiệp
Trong 6 tháng đầu năm, diện tích rừng trồng mới tập trung ước tính đạt 86,9 bongdaso com ha, tăng 2,2% so với cùng kỳ năm trước; diện tích rừng trồng được chăm sóc đạt 351 bongdaso com ha, giảm 2,5%; diện tích rừng được giao khoán bảo vệ đạt 4710 bongdaso com ha, giảm 2%; số cây lâm nghiệp trồng phân tán đạt 110 triệu cây, giảm 0,9%; diện tích rừng khoanh nuôi tái sinh đạt 605 bongdaso com ha, tương đương cùng kỳ năm 2015.
Khai thác lâm sản tại các địa phương tăng khá. Sản lượng gỗ khai thác 6 tháng đầu năm đạt 3844 bongdaso com m3, tăng 10,8% so với cùng kỳ năm trước, trong đó chủ yếu là gỗ rừng trồng, chiếm 99,6%; sản lượng củi khai thác đạt 15 triệu ste, tăng 0,7%. Một số địa phương có sản lượng gỗ khai thác tăng cao: Tuyên Quang đạt 351 bongdaso com m3, tăng 86,7%; Thanh Hóa đạt 213 bongdaso com m3, tăng 19,3%; Thừa Thiên - Huế đạt 190 bongdaso com m3, tăng 27,6%; Quảng Trị đạt 146 bongdaso com m3, tăng 20%. Sản lượng gỗ khai thác tăng chủ yếu do chất lượng gỗ tốt, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu.
Công tác bảo vệ và phòng chống cháy rừng được các cấp, các ngành quan tâm thực hiện, nhưng do thời tiết hanh khô, nắng nóng kéo dài nên vẫn xảy ra tình trạng cháy rừng tại một số địa phương, nhất là ở một số tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc. Trong 6 tháng đầu năm, cả nước có 2599 ha rừng bị thiệt hại, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước, trong đó diện tích rừng bị cháy là 1955 ha, gấp 3,5 lần; diện tích rừng bị chặt phá là 644 ha, gấp 2,2 lần. Một số địa phương có diện tích rừng bị cháy lớn: Điện Biên 969 ha; Sơn La 452 ha; Yên Bái 194 ha; Hà Giang 156 ha. Một số địa phương có diện tích rừng bị chặt phá nhiều: Bình Định 180 ha; Điện Biên 175 ha; Quảng Nam 56 ha.
Thủy sản
Sản lượng thủy sản 6 tháng đầu năm ước tính đạt 3131,3 bongdaso com tấn, tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước, trong đó cá đạt 2309,4 bongdaso com tấn, tăng 2,2%; tôm đạt 306 bongdaso com tấn, giảm 2,5%. Nuôi trồng thủy sản bị ảnh hưởng do ô nhiễm môi trường nước và hạn mặn, nhất là tại vùng nuôi trồng thủy sản trọng điểm Đồng bằng sông Cửu Long. Diện tích nuôi trồng thủy sản 6 tháng ước tính đạt 893 bongdaso com ha, giảm 3% so với cùng kỳ năm trước, trong đó diện tích nuôi cá đạt 256,2 bongdaso com ha, giảm 2,2%; diện tích nuôi tôm đạt 518,2 bongdaso com ha, giảm 3,5%. Sản lượng thủy sản nuôi trồng 6 tháng ước tính đạt 1586,4 bongdaso com tấn, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó cá đạt 1191,4 bongdaso com tấn, tăng 1,1%; tôm đạt 226,6 bongdaso com tấn, giảm 4%.
Nuôi cá tra tiếp tục gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ sản phẩm, giá cá tra không ổn định và ở mức thấp, trong khi giá thức ăn chăn nuôi tăng. Sản lượng cá tra 6 tháng đầu năm ước tính đạt 519,6 bongdaso com tấn, giảm 3% so cùng kỳ năm trước, trong đó hầu hết các địa phương nuôi cá tra trọng điểm có sản lượng giảm: An Giang đạt 123,1 bongdaso com tấn, giảm 5,5%; Vĩnh Long đạt 43,3 bongdaso com tấn, giảm 8,2%; Cần Thơ đạt 58,5 bongdaso com tấn, giảm 1,3%.
Nuôi tôm nước lợ bị ảnh hưởng của tình trạng xâm nhập mặn sâu, môi trường nước thay đổi, tôm nuôi chậm lớn và dễ mắc bệnh, sản lượng thu hoạch không cao. Sản lượng nuôi tôm sú 6 tháng đầu năm ước tính đạt 100,1 bongdaso com tấn, tăng 0,1% so với cùng kỳ năm trước; sản lượng tôm thẻ chân trắng đạt 97,5 bongdaso com tấn, giảm 10%.
Thời tiết những tháng đầu năm tương đối thuận lợi cho hoạt động khai thác hải sản. Các địa phương có chính sách hỗ trợ ngư dân về dầu và vay vốn đóng mới tàu công suất lớn chuyên đánh bắt xa bờ đã khuyến khích bà con ngư dân tích cực ra khơi bám biển. Sản lượng khai thác thủy sản 6 tháng đầu năm ước tính đạt 1544,9 bongdaso com tấn, tăng 3,2% so với cùng kỳ năm trước, trong đó cá đạt 1118 bongdaso com tấn, tăng 3,3%; tôm đạt 79,4 bongdaso com tấn, tăng 1,8%. Khai thác biển ước tính đạt 1459,5 bongdaso com tấn, tăng 3,4%, trong đó sản lượng cá ngừ đại dương đạt 13 bongdaso com tấn, tương đương cùng kỳ năm 2015.
Tuy nhiên, vào cuối tháng Tư tại một số địa phương thuộc vùng biển Bắc Trung Bộ (Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế) xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt trôi dạt vào bờ đã ảnh hưởng tới tâm lý người tiêu dùng, hải sản khai thác khó tiêu thụ, nhiều ngư dân phải dừng đánh bắt ở vùng biển ven bờ, sản lượng thủy sản khai thác ở các tỉnh trên giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước[5].