Quản lý thuế đối với thuốc lá tại một số bongdaso com trên thế giới
Để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng do tác động của thuốc lá, nhiều quốc gia đã sử dụng các biện pháp khác nhau, trong đó có công cụ thuế. Vậy, bongdaso com sách thuế đối với thuốc lá tại một số quốc gia như Hoa Kỳ, Ấn Độ, Malaysia… đã có tác động như thế nào?
Theo Tax Foundation, chênh lệch bongdaso comế suất giữa các tiểu bang là nguyên nhân chính thúc đẩy nạn buôn lậu bongdaso comốc lá, khiến các tiểu bang của Hoa Kỳ mất gần 5 tỷ USD tiền bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt mỗi năm. Khi chênh lệch bongdaso comế suất càng lớn, người tiêu dùng hoặc nhà bán lẻ sẽ càng có động lực sang các tiểu bang có bongdaso comế suất thấp hơn để mua sản phẩm với giá thành rẻ hơn. Việc bongdaso comế suất cao đối với sản phẩm bongdaso comốc lá ở các bang cũng khiến một số doanh nghiệp làm giả tem bongdaso comế, bán bongdaso comốc lá giả hoặc buôn bán các sản phẩm bị cấm, mà Tax Foundation gọi là hành vi “có mục đích thương mại” nhằm trốn bongdaso comế.
Tại Ấn Độ, tình trạng chênh lệch bongdaso comế đã khiến Ấn Độ trở thành thị trường bongdaso comốc lá bất hợp pháp lớn thứ tư trên thế giới. Theo nghiên cứu FICCI Cascade năm 2022, tổng thiệt hại mà Chính phủ Ấn Độ ước tính cho năm 2022 do thị trường bất hợp pháp trong ngành công nghiệp bongdaso comốc lá tăng 46% so với năm 2012.

Malaysia cũng là quốc gia áp dụng cách tăng bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với mức tăng thêm hơn 40% vào năm 2015. Tuy nhiên, theo Oxford Economics, sau khi thực hiện tăng bongdaso comế (năm 2015), thị phần bongdaso comốc lá lậu năm 2016 tại Malaysia tăng gần 40% so với năm 2015 và đến năm 2020 thị phần bongdaso comốc lá lậu đã chiếm 64% thị trường Malaysia. Do vậy, trong thời gian qua, Chính phủ Malaysia đã nỗ lực đưa ra các biện pháp nhằm giảm tỷ lệ buôn bán bất hợp pháp bằng cách áp đặt các điều kiện mới, đặc biệt là liên quan đến kiểm soát biên giới cũng như các trạm kiểm soát. Theo ông Pankajkumar - Giám đốc điều hành Trung tâm Nghiên cứu và Thông tin Dữ liệu Đo lường Malaysia, giá bongdaso comốc lá hợp pháp càng cao thì càng khiến nhu cầu bongdaso comốc lá lậu tăng cao, dẫn đến số lượng hàng nhập lậu vào Malaysia ngày càng gia tăng, điều này đã đi ngược với mục tiêu giảm tỉ lệ hút bongdaso comốc mà Chính phủ Malaysia đã đặt ra.
Một nghiên cứu thường niên do KPMG công bố cuối năm ngoái về vấn đề bongdaso comốc lá lậu tại khối Liên minh châu Âu (EU) cho thấy hoạt động buôn bán bongdaso comốc lá bất hợp pháp đã tăng 3% vào năm 2023, với hơn 35 tỷ điếu bongdaso comốc lá bất hợp pháp được tiêu thụ trên khắp 27 quốc gia thành viên EU. Hoạt động buôn bán bất hợp pháp này khiến người nộp bongdaso comế châu Âu mất khoảng 16 tỷ euro tiền bongdaso comế.
Tại Australia, theo các tài liệu và ghi nhận trong Báo cáo “Tác động kinh tế của bongdaso comốc lá lậu tại Australia” của BIS Oxford Economics, cách đây vài năm, quốc gia này cũng đã trải qua mức tăng đáng kể về bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt đối với các sản phẩm bongdaso comốc lá, đặc biệt là năm 2019.
Liên quan đến quản lý bongdaso comế đối với bongdaso comốc lá, theo các chuyên gia kinh tế, tăng bongdaso comế TTĐB là công cụ chính sách kinh tế với mục tiêu điều tiết hành vi tiêu dùng bongdaso comốc lá, đồng thời thúc đẩy các đơn vị sản xuất nâng cấp sản phẩm lên phân khúc chất lượng cao hơn và đóng góp vào nguồn bongdaso com ngân sách từ bongdaso comế.

Tại Việt Nam, hiện nay Bộ Tài chính đang đề xuất hai phương án. Cụ thể, phương án 1: năm 2026 vẫn giữ nguyên mức 75% và bổ sung 2.000 đồng/bao. Từ năm 2027 - 2030, mỗi năm bongdaso comế tăng thêm 2.000 đồng/bao. Đến năm 2030, mức bongdaso comế tuyệt đối là 10.000 đồng/bao. Phương án 2: năm 2026 khi Luật bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi chính thức có hiệu lực, cùng với việc giữ nguyên tỉ lệ tính bongdaso comế 75% trên giá bán như hiện nay, mức bongdaso comế tuyệt đối với bongdaso comốc lá là 5.000 đồng/bao. Mỗi năm sau tăng thêm 1.000 đồng/bao. Đến năm 2030, bongdaso comế tăng lên 10.000 đồng/bao.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, khi tăng bongdaso comế cũng cần tính đến lộ trình phù hợp để đạt được mục tiêu đề ra. Theo Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai), việc tăng bongdaso comế đối với bongdaso comốc lá là cần thiết, nhưng phải xem xét phương pháp tính bongdaso comế sao cho hiệu quả. Bên cạnh đó, để điều tiết hành vi sản xuất và tiêu dùng bongdaso comốc lá cần sự phối hợp của nhiều công cụ chính sách, trong đó có thể sử dụng Quỹ phòng, chống tác hại bongdaso comốc lá.
Hiệp hội bongdaso comốc lá Việt Nam cho rằng, phương án tăng bongdaso comế phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay là áp dụng phương pháp hỗn hợp với lộ trình tăng dần. Trước đó, Hiệp hội cũng đề xuất tăng 2.000 đồng vào năm 2026, 2.000 đồng vào năm 2028 và thêm 2.000 đồng vào năm 2030, nhằm tạo ra một lộ trình phù hợp giúp giảm thiểu tác động tiêu cực tới ngành và thị trường.