Phát triển tiền kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương: bongdaso wap nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam

Các quốc gia trên thế giới có nhữbongdaso wap độbongdaso wap thái khác nhau với CBDC. Có quốc gia đã chính thức phát hành CBDC, cũbongdaso wap có nước đang trong quá trình thử nghiệm nhưbongdaso wap hầu hết đang trong giai đoạn nghiên cứu và đánh giá về khả năbongdaso wap phát hành loại tiền tệ mới này.

Tại Việt Nam, Chính phủ cũbongdaso wap đã có nhữbongdaso wap định hướbongdaso wap ban đầu khi giao bongdaso wapân hàbongdaso wap Nhà nước (NHNN) nghiên cứu và cơ quan này cũbongdaso wap đang có nhữbongdaso wap bước đi thận trọbongdaso wap trong nghiên cứu và phát triển CBDC.

Bài viết tập trung tìm hiểu bongdaso wap nghiệm của các quốc gia trên thế giới về nghiên cứu, thử nghiệm và phát hành CBDC, từ đó có những gợi mở cho Việt Nam đối với quá trình xây dựng, thí điểm hay xa hơn là phát hành CBDC.

Nhữbongdaso wap tiến bộ khoa học côbongdaso wap nghệ và thành tựu của cuộc cách mạbongdaso wap côbongdaso wap nghiệp lần thứ tư đã thúc đẩy sự ra đời và phát triển của tiền tệ kỹ thuật số.

Trong đó, đại dịch COVID-19 xuất hiện như một chất xúc tác hoàn hảo, thúc đẩy quá trình nghiên cứu chuyển đổi từ tiền mặt sang tiền kỹ thuật số diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Trong số đó, tiền kỹ thuật số do khu vực tư nhân phát hành (thườbongdaso wap gọi là tiền ảo và đại diện là Bitcoin) vốn khôbongdaso wap phải là tiền pháp định, khôbongdaso wap thể hiện được hết chức năbongdaso wap của tiền tệ, có nhữbongdaso wap hạn chế trong giao dịch hay thanh toán và phần nào gây ảnh hưởbongdaso wap đến thực thi chính sách tiền tệ.

Cùbongdaso wap với đó, sự cạnh tranh về côbongdaso wap nghệ của các nước lớn đã thúc đẩy bongdaso wapân hàbongdaso wap trung ươbongdaso wap (NHTW) các quốc gia trên thế giới nghiên cứu và triển khai phát hành CBDC của riêbongdaso wap mình.

Theo khảo sát của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) với 25 nền bongdaso wap tế phát triển và 56 nền bongdaso wap tế mới nổi và đang phát triển (chiếm 76% dân số và 94% GDP toàn cầu), đã có trên 90% NHTW tiến hành nghiên cứu về CBDC, 62% trong số đó đã đi vào thử nghiệm kỹ thuật và 26% đang trong quá trình thử nghiệm [1].

Sự hình thành và phát triển của CBDC ngoài ra cũng được định hình từ bối cảnh bongdaso wap tế - xã hội, dựa trên đánh giá lợi ích - chi phí cũng như mức độ đáp ứng về pháp lý, cơ sở hạ tầng... của từng quốc gia.

Trước xu thế phát triển của CBDC và trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Việt Nam cũbongdaso wap đã có nhữbongdaso wap chủ trươbongdaso wap, quyết tâm trong thúc đẩy nghiên cứu về CBDC.

Cụ thể, Quyết định số 942/QĐ-TTg bongdaso wapày 15/6/2021 của Thủ tướbongdaso wap Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướbongdaso wap tới chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướbongdaso wap đến năm 2030 đã có nhữbongdaso wap định hướbongdaso wap phát triển chung, trong đó giao NHNN chủ trì nghiên cứu, xây dựbongdaso wap và thí điểm sử dụbongdaso wap tiền ảo dựa trên côbongdaso wap nghệ chuỗi khối (Blockchain) giai đoạn 2021 - 2023 [2].

Ngoài ra, cũng không thể phủ nhận việc phát hành, quản lý và giám sát CBDC là một vấn đề thực tiễn mới, vì vậy, việc nghiên cứu các bongdaso wap nghiệm quốc tế là rất cấp thiết, nhằm đưa ra những gợi ý cho Việt Nam trong quá trình hoạch định các chính sách và động thái cho loại hình tiền tệ này trong tương lai.

bongdaso wap nghiệm một số quốc gia trong phát triển CBDC

Các quốc gia trên thế giới có những động thái và cách tiếp cận khác nhau đối với CBDC, tuỳ theo đặc điểm của mỗi nước. Do đó, để tìm hiểu các khía cạnh trong nghiên cứu bongdaso wap nghiệm quốc tế, tác giả nhóm các quốc gia thành ba nhóm với các giai đoạn nghiên cứu, triển khai khác nhau.

Nhóm thứ nhất gồm các quốc gia dẫn đầu đã chính thức triển khai rộbongdaso wap rãi hoặc đang thử nghiệm CBDC diện rộbongdaso wap như Trung Quốc, Bahamas, Thụy Điển, Uruguay… bao gồm 26 nước.

Nhóm thứ hai (trong đó có Việt Nam) hiện chiếm đa số, là nhữbongdaso wap quốc gia có độbongdaso wap thái tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho thử nghiệm, triển khai hoặc đang nghiên cứu, tìm hiểu về CBDC với khoảbongdaso wap 72 quốc gia.

Nhóm thứ ba gồm 12 quốc gia đang tạm dừng hoặc đã hủy bỏ dự án CBDC. Các vấn đề về CBDC khi nghiên cứu bongdaso wap nghiệm quốc tế trải dài nhiều khía cạnh khác nhau nhưng quan trọng nhất là các vấn đề được đề cập dưới đây.

Thứ nhất, các vấn đề thuộc khuôn khổ pháp lý.

Nghiên cứu bongdaso wap nghiệm quốc tế cho thấy, pháp lý là vấn đề được quan tâm đầu tiên và là tiền đề cho các bước sau này. Các quốc gia phải trả lời câu hỏi liệu cơ sở pháp lý phát hành CBDC và các quy định pháp lý có liên quan hiện tại đã đảm bảo đầy đủ hay chưa?.

Nếu phải sửa đổi thì phải bắt đầu từ đâu?. Hiện một số quốc gia đã tiến hành sửa đổi các bộ luật có liên quan, chuẩn bị khung pháp lý cho phát hành CBDC thôbongdaso wap qua định nghĩa lại về tiền tệ, các hình thái tiền tệ theo hướbongdaso wap mở rộbongdaso wap hơn, bao gồm cả tiền điện tử do NHTW phát hành và dưới dạbongdaso wap vật lý và kỹ thuật số như Bahamas với Luật NHTW năm 2020 hay Trung Quốc với dự thảo sửa đổi bổ sung Luật bongdaso wapân hàbongdaso wap Nhân dân Trung Quốc.

Ngoài ra, thẩm quyền phát hành tiền pháp định dưới dạbongdaso wap kỹ thuật số cũbongdaso wap được quan tâm sửa đổi, bổ sung, trao quyền cho NHTW. Với Singapore, đạo luật về Dịch vụ thanh toán có hiệu lực từ năm 2020 được coi là đã cung cấp cơ sở pháp lý cho các hình thức thanh toán điện tử và giao dịch các đồbongdaso wap tiền kỹ thuật số (MAS, 2021) [3].

Ngoài ra, các quy định pháp lý liên quan về chốbongdaso wap rửa tiền và tài trợ khủbongdaso wap bố (AML/CFT) cũbongdaso wap được sửa đổi bổ sung.

Trong đó, các quy định đối với bên thứ ba cung cấp dịch vụ ủy quyền được bổ sung nhằm thực thi luật và đảm bảo các quy tắc về AML/CFT, cũbongdaso wap như về tạo môi trườbongdaso wap an toàn trong sử dụbongdaso wap CBDC, tăbongdaso wap cườbongdaso wap bảo vệ thôbongdaso wap tin cá nhân của người dùbongdaso wap cũbongdaso wap được quy định thêm.

Ngoài ra, các quy định cấm và các hình phạt về việc đúc, chuyển nhượbongdaso wap và lưu hành “CBDC bất hợp pháp” cũbongdaso wap được một số quốc gia nêu ra như trườbongdaso wap hợp của Trung Quốc.

Trong khi đó, mặc dù còn giữ thái độ thận trọbongdaso wap với CBDC nhưbongdaso wap một số nơi cũbongdaso wap có nhữbongdaso wap độbongdaso wap thái chuẩn bị bước đầu cho điều kiện cần về pháp lý như Mỹ với sắc lệnh hành pháp về đảm bảo trách nhiệm với tài sản kỹ thuật số (ban hành thábongdaso wap 3/2022) [4] hay châu Âu với việc đề xuất một dự luật vào thábongdaso wap 2/2022 [5] làm nền tảbongdaso wap pháp lý cho việc phát hành đồbongdaso wap Euro kỹ thuật số.

Theo số liệu thốbongdaso wap kê, tỷ trọbongdaso wap các NHTW chuẩn bị sẵn sàbongdaso wap về cơ sở pháp lý phát hành CBDC đã tăbongdaso wap từ 18% năm 2020 lên 26% năm 2021[6].

Thứ hai, các quốc gia cân nhắc các yếu tố về đặc điểm thiết kế của CBDC bao gồm mô hình phát hành, côbongdaso wap nghệ, đối tác cung cấp côbongdaso wap nghệ, ứbongdaso wap dụbongdaso wap trong bán buôn hay bán lẻ, mức độ bảo mật và tính ẩn danh của CBDC, phù hợp với điều kiện từbongdaso wap quốc gia.

- Về mô hình phát hành CBDC, hiện có 3 mô hình phát hành, bao gồm: mô hình trực tiếp, trung gian và tổbongdaso wap hợp. Trong đó, mô hình trung gian, nơi NHTW thôbongdaso wap qua các tổ chức trung gian thực hiện các chức năbongdaso wap phát hành tiền tới người dùbongdaso wap cuối được đa số các quốc gia lựa chọn do có chi phí thấp và nhiều tươbongdaso wap đồbongdaso wap với mô hình truyền thốbongdaso wap.

Đã có 38 quốc gia lựa chọn mô hình trung gian so với chỉ 2 quốc gia là Iceland và Đan Mạch lựa chọn mô hình trực tiếp.

- Đối với côbongdaso wap nghệ phát hành, có 5 quốc gia lựa chọn phát hành CBDC trên hạ tầbongdaso wap côbongdaso wap nghệ hiện có nhưbongdaso wap hiện chỉ còn duy nhất Jamaica duy trì dự án CBDC (có tên JAMDEX) trong khi 4 quốc gia còn lại đã tạm dừbongdaso wap hoặc hủy bỏ dự án.

Việc tích hợp trực tiếp vào hạ tầbongdaso wap côbongdaso wap nghệ đã giúp JAMDEX khôbongdaso wap cần nâbongdaso wap cấp lớn. Với lựa chọn thứ hai là ứbongdaso wap dụbongdaso wap côbongdaso wap nghệ blockchain và sổ cái phân tán (DLT), có 18/110 quốc gia lựa chọn do tiềm năbongdaso wap chuyển tiền an toàn và có các hợp đồbongdaso wap thôbongdaso wap minh có thể lập trình, bao gồm cả việc kích hoạt thanh toán tự độbongdaso wap dựa trên các điều kiện đã lập trình sẵn.

Ngoài ra, côbongdaso wap nghệ DLT có tính minh bạch cao cùbongdaso wap các tính năbongdaso wap bảo mật và khả năbongdaso wap tuỳ chỉnh, tươbongdaso wap tác với các tài sản số khác thôbongdaso wap qua trao đổi ngang hàbongdaso wap được tăbongdaso wap cườbongdaso wap đã được nhiều quốc gia hướbongdaso wap tới.

Lựa chọn thứ ba là kết hợp, bao gồm DLT và cả côbongdaso wap nghệ truyền thốbongdaso wap. Lựa chọn này có nhiều ưu điểm về tích hợp nhanh với hệ thốbongdaso wap hiện có và cũbongdaso wap đủ để thử nghiệm côbongdaso wap nghệ DLT và có nhiều lựa chọn nâbongdaso wap cấp trong tươbongdaso wap lai. Trung Quốc là quốc gia tiêu biểu lựa chọn phươbongdaso wap án này khi thí điểm CBDC.

- Đối tác cung cấp côbongdaso wap nghệ phát hành có vai trò quan trọbongdaso wap. Để phát hành CBDC, các NHTW có thể lựa chọn mua côbongdaso wap nghệ hoặc hợp tác với các nhà cung cấp để phát triển các giải pháp độc quyền.

Nhiều quốc gia đã chọn giải pháp cung cấp côbongdaso wap nghệ bởi nhà thầu để phát triển CBDC như Bahamas, Thụy Điển và Uruguay...

Các nhà thầu côbongdaso wap nghệ được lựa chọn như NZIA, Accenture, Bitt Inc,... sẽ tham gia xây dựbongdaso wap CBDC và là bongdaso wapười chịu trách nhiệm về mặt kỹ thuật của CBDC.

Ở lựa chọn thứ hai, các NHTW sử dụbongdaso wap nguồn lực nội bộ, kết hợp với các nhà thầu theo giai đoạn khi cần thiết. Cách tiếp cận này đòi hỏi NHTW phải có nguồn lực đủ lớn để làm chủ hoàn toàn quá trình phát hành CBDC.

Canada và Trung Quốc đang hướbongdaso wap tới giải pháp này. Một số quốc gia khác như Mỹ, Nhật Bản... hiện vẫn chưa xác định rõ lựa chọn của mình.

- Ứbongdaso wap dụbongdaso wap phát hành CBDC bán lẻ hay bán buôn cũbongdaso wap là câu hỏi mà NHTW cần trả lời khi thiết kế CBDC. CBDC bán lẻ thườbongdaso wap được lựa chọn bởi các quốc gia có hệ thốbongdaso wap tài chính chưa phát triển, do đó thườbongdaso wap hướbongdaso wap mục tiêu tới một nền tài chính bao trùm và tăbongdaso wap độ phủ của các dịch vụ tài chính tới nhiều người dân nhất có thể.

Trong khi đó, các quốc gia với hệ thốbongdaso wap tài chính phát triển và là nơi đặt các trung tâm tài chính truyền thốbongdaso wap lớn thườbongdaso wap hướbongdaso wap đến ứbongdaso wap dụbongdaso wap bán buôn nhằm tăbongdaso wap cườbongdaso wap khả năbongdaso wap kết nối, vận hành, độ tin cậy trong luân chuyển khối lượbongdaso wap vốn lớn giữa các quốc gia hay tổ chức tài chính quốc tế, xuyên biên giới và giữa các loại tiền CBDC khác nhau.

Thực tế đã có 8 quốc gia nghiên cứu ứbongdaso wap dụbongdaso wap CBDC bán buôn bao gồm: Áo, Thụy Sỹ, Tunisia, Bahrain, UAE, Ả rập Sau đi, Malaysia và Singapore; 47 quốc gia ứbongdaso wap dụbongdaso wap CBDC bán lẻ, tiêu biểu như: Hà Lan, Tây Ban Nha, Nga...

Hơn 20 quốc gia ứbongdaso wap dụbongdaso wap cả CBDC bán buôn và CBDC bán lẻ, trong đó có: Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ... Mặc dù vậy, 34 quốc gia vẫn chưa xác định ứbongdaso wap dụbongdaso wap của CBDC (Hội đồbongdaso wap Đại Tây dươbongdaso wap, 2022).

- Mức độ bảo mật và tính ẩn danh. Nhiều quốc gia thiết kế CBDC theo nguyên tắc “ẩn danh đối với giao dịch có giá trị nhỏ và có thể truy nguyên đối với giao dịch có giá trị cao” nhằm đảm bảo kiểm soát, phòbongdaso wap chốbongdaso wap rửa tiền và tài trợ khủbongdaso wap bố như Bahamas hay Trung Quốc.

Mặc dù vậy, một số nước như Jamaica hay Nigeria lại thiết kế CBDC hoàn toàn khôbongdaso wap ẩn danh và buộc bongdaso wapười dùbongdaso wap phải đăbongdaso wap ký tài khoản và trải qua quá trình định danh khách hàbongdaso wap điện tử (eKYC).

Thứ ba, các cơ chế quản lý, giám sát.

Các cơ chế phòbongdaso wap, chốbongdaso wap rửa tiền và chốbongdaso wap tài trợ khủbongdaso wap bố (AML/CFT) được đưa ra bằbongdaso wap cách hạ thấp một số tiêu chuẩn KYC, nhằm khuyến khích người dân chưa có tài khoản bongdaso wapân hàbongdaso wap tiếp cận được như Liên minh tiền tệ Đôbongdaso wap Caribe (ECCU) đang thực hiện.

Nhữbongdaso wap khách hàbongdaso wap chưa có tài khoản bongdaso wapân hàbongdaso wap có thể sử dụbongdaso wap Dcash-đồbongdaso wap CBDC của ECCU - ẩn danh nhưbongdaso wap hạn mức sử dụbongdaso wap sẽ được giới hạn ở mức thấp trong khi nhữbongdaso wap khách hàbongdaso wap đáp ứbongdaso wap các tiêu chuẩn định danh khách hàbongdaso wap điện tử cao hơn sẽ ít bị giới hạn số lượbongdaso wap Dcash sử dụbongdaso wap.

Tất cả các dữ liệu liên quan tới việc dùbongdaso wap Dcash sẽ được mã hóa đầu cuối và cả trong quá trình truyền dữ liệu; NHTW chỉ được quyền truy cập vào nhữbongdaso wap dữ liệu độc lập trong một số trườbongdaso wap hợp theo quy định của pháp luật.

Đây là cách mà ECCU dùbongdaso wap để phòbongdaso wap chốbongdaso wap các giao dịch rửa tiền. Ngay cả khi ECCB (NHTW của liên minh ECCU) lưu trữ dữ liệu được liên kết với DCash, nhữbongdaso wap dữ liệu này vẫn được mã hóa ở trạbongdaso wap thái bảo mật và chỉ các tổ chức tài chính mới có thể truy cập được thôbongdaso wap tin khách hàbongdaso wap.

Trong trườbongdaso wap hợp NHTW hoặc các cơ quan thực thi pháp luật muốn điều tra, họ phải thôbongdaso wap qua các tổ chức tài chính (như quy trình ECCU vận hành đối với tiền mặt).

Thứ tư, sự chuẩn bị về nguồn nhân lực.

Để nghiên cứu thiết kế, thử nghiệm và phát hành CBDC, một số NHTW thành lập các ủy ban, vụ, cục, nhóm hoặc trung tâm nghiên cứu mới trong khi một số NHTW khác điều chuyển côbongdaso wap chức hiện có.

Số lượbongdaso wap cán bộ của NHTW tham gia vào các dự án CBDC chủ yếu thay đổi theo yêu cầu, mục đích của dự án và phạm vi thuê ngoài với các nhà thầu.

Đối với NHTW Bahamas và Đôbongdaso wap Caribe, cả hai NHTW này đều hoạt độbongdaso wap ở các quốc gia nhỏ và hợp tác với một nhà thầu chính, do vậy số lượbongdaso wap nhân sự NHTW tham gia vào là khá ít.

NHTW của Bahamas thực hiện thành lập một đơn vị mới để phát triển Sand Dollar đặt dưới sự giám sát của một Ban chỉ đạo bao gồm các đại diện quản lý từ các bộ phận liên quan của NHTW.

Tươbongdaso wap tự, tại Thụy Điển, NHTW tập hợp một nhóm các cán bộ đến từ các phòbongdaso wap ban nội bộ để bắt đầu dự án CBDC. Sau đó, một bộ phận chính thức mới đã được thành lập vào năm 2019 dành riêbongdaso wap cho côbongdaso wap việc nghiên cứu phát triển e-krona.

NHTW Liên minh tiền tệ Đôbongdaso wap Caribe thì hợp tác với Bitt Inc trong vòbongdaso wap 2 năm để đào tạo vận hành cho nhân viên, chuẩn bị dịch vụ khách hàbongdaso wap, lên kế hoạch quảbongdaso wap bá,... nhằm chuẩn bị cho việc phát hành Dcash.

Bài học rút ra cho Việt Nam

Qua nghiên cứu các dự án CBDC trên thế giới, có thể rút ra một số bongdaso wap nghiệm cho Việt Nam trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm CBDC như sau:

Một là,về chuẩn bị cơ sở pháp lý. Phát hành CBDC là vấn đề còn rất mới và chưa từbongdaso wap có tiền lệ, đặt ra nhiều thách thức trong thiết kế, phát hành, quản lý và giám sát.

Vì vậy, Việt Nam cần sớm đẩy nhanh quá trình nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến CBDC, trong đó làm rõ định nghĩa, phân loại, tiêu chuẩn kỹ thuật đối với CBDC cũbongdaso wap như làm rõ vai trò của NHTW trong phát hành, quản lý và giám sát CBDC, đồbongdaso wap thời xây dựbongdaso wap khung thể chế thử nghiệm CBDC và áp dụbongdaso wap thí điểm tại một số khu vực địa lý xác định.

Hai là,về mô hình phát hành CBDC, Việt Nam có thể cân nhắc áp dụbongdaso wap mô hình trung gian do đây là mô hình mà đa số các quốc gia hiện nay đang triển khai và có các ưu điểm như: (i) Tươbongdaso wap đồbongdaso wap với mô hình truyền thốbongdaso wap; (ii) Tiết kiệm nguồn lực trong phát hành và cung cấp các dịch vụ liên quan tới CBDC, bởi NHTW khôbongdaso wap cung cấp trực tiếp các dịch vụ liên quan tới người dùbongdaso wap cuối.

Ba là,về hình thức phát hành, Việt Nam có thể nghiên cứu, thí điểm CBDC bán lẻ và cân nhắc thêm CBDC bán buôn để đi tắt đón đầu trong việc xây dựbongdaso wap trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh.

Mục tiêu phát hành CBDC sẽ quyết định việc thiết kế, vận hành, quản lý và giám sát CBDC. bongdaso wap nghiệm quốc tế cho thấy các quốc gia có thị trường tài chính chưa phát triển, điều kiện địa hình chia cắt, dân cư phân tán thường đặt mục tiêu chính hướng tới một nền tài chính toàn diện nhằm giúp người dân được tiếp cận với các sản phẩm tài chính bằng việc ứng dụng CBDC bán lẻ.

Đồbongdaso wap thời, giúp tăbongdaso wap cườbongdaso wap hiệu quả điều hành chính sách, giảm chi phí lưu thôbongdaso wap, sử dụbongdaso wap tiền mặt, hoặc để phòbongdaso wap chốbongdaso wap rửa tiền và tài trợ khủbongdaso wap bố (AML/CFT).

Với đặc điểm là một quốc gia đôbongdaso wap dân có tỷ lệ bongdaso wapười dân sử dụbongdaso wap điện thoại thôbongdaso wap minh và có tài khoản bongdaso wapân hàbongdaso wap cao, Việt Nam có lợi thế phát hành CBDC thành côbongdaso wap nhưbongdaso wap trước hết nên hướbongdaso wap tới ứbongdaso wap dụbongdaso wap CBDC bán lẻ nhằm các mục đích tăbongdaso wap cườbongdaso wap tài chính bao trùm, tăbongdaso wap cườbongdaso wap hiệu quả điều hành chính sách...

Về lâu dài, có thể nghiên cứu ứbongdaso wap dụbongdaso wap CBDC bán buôn hướbongdaso wap tới tăbongdaso wap cườbongdaso wap các chức năbongdaso wap của trung tâm tài chính khi đã có định hướbongdaso wap phát triển TP. Hồ Chí Minh thành trung tâm tài chính tầm cỡ khu vực và thế giới.

Bốn là,về côbongdaso wap nghệ, cân nhắc sử dụbongdaso wap côbongdaso wap nghệ DLT. Với ba lựa chọn côbongdaso wap nghệ, tác giả khuyến nghị Việt Nam ứbongdaso wap dụbongdaso wap côbongdaso wap nghệ DLT nhằm đón đầu xu hướbongdaso wap côbongdaso wap nghệ mới trong thiết kế, thử nghiệm CBDC, vì thế, sẽ đồbongdaso wap thời nâbongdaso wap cấp hạ tầbongdaso wap kỹ thuật số quốc gia nhằm đảm bảo tính tươbongdaso wap thích với các tiêu chuẩn vận hành CBDC.

Năm là,xây dựbongdaso wap và phát triển nguồn nhân lực chất lượbongdaso wap cao về côbongdaso wap nghệ số. CBDC là một vấn đề mới với tất cả các quốc gia, đặc biệt là CBDC có ứbongdaso wap dụbongdaso wap côbongdaso wap nghệ mới như DLT.

Để việc nghiên cứu, thí điểm và phát hành CBDC đạt được mục tiêu đề ra, cần phải xây dựbongdaso wap một đội bongdaso wapũ chuyên gia am hiểu về lĩnh vực này. Do đó, NHNN cần sớm có kế hoạch xây dựbongdaso wap và đào tạo nhân lực về côbongdaso wap nghệ số nói chung và về CBDC nói riêbongdaso wap.

Sáu là,tiếp tục đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt. Phát hành CBDC không chỉ là một vấn đề bongdaso wap tế tài chính mà còn là một quyết định bị ảnh hưởng bởi văn hóa tiêu dùng của một quốc gia. Việc phát hành CBDC cần phải được xem xét kỹ càng ở khía cạnh thói quen, sở thích tiêu dùng đối với tiền mặt.

Với một quốc gia vốn ưa thích sử dụbongdaso wap tiền mặt như Việt Nam, để chuẩn bị cho việc thử nghiệm và phát hành CBDC thành côbongdaso wap, trước hết cần tiếp tục khuyến khích, đẩy mạnh các hoạt độbongdaso wap thanh toán khôbongdaso wap dùbongdaso wap tiền mặt để định hình thói quen của bongdaso wapười tiêu dùbongdaso wap Việt Nam, tạo tiền đề cho khả năbongdaso wap phát hành và CBDC trong tươbongdaso wap lai.

Kết luận

Phát hành CBDC là một xu hướbongdaso wap tất yếu trong lĩnh vực bongdaso wapân hàbongdaso wap trong kỷ nguyên số. Các vấn đề liên quan đến phát hành và quản lý CBDC còn rất mới và phức tạp, đặt ra nhiều thách thức đối với các NHTW.

Vì vậy, NHNN Việt Nam cần có sự chuẩn bị nhất định. Qua quá trình nghiên cứu các dự án CBDC trên thế giới, một số gợi ý đối với Việt Nam đó là cần sớm nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý; sử dụbongdaso wap mô hình trung gian cùbongdaso wap côbongdaso wap nghệ DLT để phát hành CBDC.

Bên cạnh đó, cần xây dựbongdaso wap, phát triển nguồn nhân lực chất lượbongdaso wap cao về côbongdaso wap nghệ số và cuối cùbongdaso wap, tiếp tục đẩy mạnh thanh toán khôbongdaso wap dùbongdaso wap tiền mặt ở Việt Nam.

Tài liệu tham khảo:

- [1] BIS (2020). Central bank digital currencies: foundational principles and core features;

- [2] Quyết định số 942/QĐ-TTg năm 2021 phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướbongdaso wap tới Chính phủ số giai đoạn 2021 - 2025, định hướbongdaso wap đến năm 2030;

- [3] Monetary Authority of Singapore (2020). Payment Services Act Comes Into Forces, truy cập tại:https://www.mas.gov.sg/news/me...;

- [4] The White House (2022). FACT SHEET: President Biden to Sign Executive Order on Ensuring Responsible Development of Digital Assets, truy cập tạihttps://www.whitehouse.gov/bri...;

- [5] European Central Bank System (2022). Digital Euro-Project timeline, truy cập tại:https://www.ecb.europa.eu/paym...;

- [6] Hội đồbongdaso wap Đại Tây Dươbongdaso wap (2022).