Nhận dạng bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường trong các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam

Đặt vấn đề

Để hạn chế các hành vi vi phạm, hủy hoại, ô nhiễm môi trường, Nhà nước đã ban hành nhiều quy định mang tính pháp lý yêu cầu các doanh nghiệp (DN), nhà đầu tư phải tiến hành đánh giá tác động đến môi trường, phải đưa ra hoặc triển khai các giải pháp xử lý môi trường, bảo vệ môi trường trước khi thực hiện các dự án. Việc tuân thủ các quy định pháp lý đã làm DN phát sinh thêm bongdaso danh sách các trận đấu phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Thuỷ sản là Ngành có tính cạnh tranh cao, các DN thủy sản luôn phải đối đầu với những thách thức gay gắt về chất lượng, giá cả, tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường. Việc xả các chất thải độc hại của các DN chế biến, nuôi trồng thủy sản ở nước ta hiện nay gồm nước thải, chất thải trong sản xuất và trong sinh hoạt đã ảnh hưởng đáng kể đến môi trường. Vì vậy, các nhà quản lý DN thủy sản cần quan tâm, tính toán phân bổ, đầu tư bongdaso danh sách các trận đấu phí cho các hoạt đông môi trường. Làm sao để hạn chế tối đa tình trạng xả thải ra môi trường, nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả hoạt động kinh doanh của DN.

Thực tế ở Việt Nam hiện nay, các DN trong nước nói chung, các DN thủy sản nói riêng chưa thực sự quan tâm đến bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường. Các nhà quản lý chưa tính toán và lường hết được quy mô, tính chất của bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường để ra quyết định cho phù hợp với tình hình sản xuất kinh doanh của DN. Vì thế, nhận dạng bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường trong các DN thủy sản là cần thiết để giúp các nhà quản lý điều hành hoạt động kinh doanh hiệu quả, nhưng vẫn đảm bảo trách nhiệm với xã hội, cộng đồng.

bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường và phân loại bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường

Khái niệm về bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường

Ủy ban Phát triển bền vững của Liên Hợp quốc (UNDSD, 2001) cho rằng: “bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường có thể hiểu là các bongdaso danh sách các trận đấu phí gắn với thiệt hại môi trường và bảo vệ môi trường của DN. bongdaso danh sách các trận đấu phí này bao gồm các bongdaso danh sách các trận đấu phí để ngăn ngừa, tiêu hủy, lập kế hoạch, kiểm soát, thay đổi hành động và khắc phục những thiệt hại có thể xảy ra ở công ty và ảnh hưởng tới chính phủ và mọi người”.

Từ khái niệm trên có thể thấy, bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường gắn với hoạt động bảo vệ môi trường của DN. Khi thực hiện sản xuất kinh doanh, DN phải chấp nhận và bongdaso danh sách các trận đấu trả bongdaso danh sách các trận đấu phí này. bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường được vốn hóa hoặc tính vào bongdaso danh sách các trận đấu phí thời kỳ hoạt động của DN. Nhận dạng và hiểu rõ bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường sẽ giúp DN đo lường, xử lý chính xác bongdaso danh sách các trận đấu phí, phục vụ hiệu quả cho việc ra quyết định quản lý DN.

Phân loại bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường

Báo cáo tổng quát về bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường của Ủy ban Phát triển bền vững Liên Hợp quốc chia bongdaso danh sách các trận đấu phí liên quan đến môi trường thành 4 loại cụ thể sau:

bongdaso danh sách các trận đấu phí xử lý chất thải

Nội dung của bongdaso danh sách các trận đấu phí này như sau:

- bongdaso danh sách các trận đấu phí khấu hao các thiết bị, tài sản liên quan đến xử lý chất thải.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí vật liệu trong các hợp đồng vận hành, bảo dưỡng, bongdaso danh sách các trận đấu phí kiểm tra và các bongdaso danh sách các trận đấu phí khác để vận hành những thiết bị, phương tiện xử lý môi trường.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí nhân công trực tiếp trong thời gian xử lý rác thải, khí thải của các hoạt động đầu tư và lương của bộ phận quản lý, giám sát các hoạt động này.

- Các khoản phí và thuế: bongdaso danh sách các trận đấu phí về chôn lấp, tiêu hủy chất thải, đổ rác, vệ sinh cống rãnh, bongdaso danh sách các trận đấu phí cấp phép và thuế môi trường, thuế tài nguyên (nếu có)...

- Các khoản nộp phạt do không tuân thủ quy định về môi trường, bồi thường thiệt hại tài nguyên thiên nhiên...

- Số tiền đóng bảo hiểm cho các rủi ro liên quan đến môi trường.

- Các khoản dự phòng cho các bongdaso danh sách các trận đấu phí dọn vệ sinh và sửa chữa, đền bù: Mục đích của các khoản dự phòng là tính toán và dự trù trước những bongdaso danh sách các trận đấu phí phát sinh trong các hoạt động của công ty có liên quan đến môi trường (ví dụ: tràn dầu, rò rỉ hóa chất…).

Quản lý giảm thiểu và quản lý môi trường

Nội dung chủ yếu của bongdaso danh sách các trận đấu phí này là các khoản bongdaso danh sách các trận đấu hàng năm cho việc thực hiện các hoạt động sản xuất tránh gây ô nhiễm môi trường và những bongdaso danh sách các trận đấu phí nguyên vật liệu, sử dụng các kỹ thuật làm sạch theo tiêu chuẩn môi trường. Loại bongdaso danh sách các trận đấu phí này bao gồm:

- bongdaso danh sách các trận đấu phí cho các khoản đầu tư bổ sung để lắp đặt công nghệ làm sạch, làm giảm hoặc là ngăn ngừa chất thải, khí thải vào môi trường.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí trả cho các dịch vụ thuê ngoài để quản lý môi trường: Dịch vụ tư vấn môi trường, bongdaso danh sách các trận đấu bồi dưỡng cho người lao động làm việc trong các chương trình môi trường như các hoạt động đào tạo, kiểm toán, thực hiện và tuyên truyền.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí nghiên cứu và phát triển: Liên quan đến các hoạt động nghiên cứu và phát triển nhằm cải thiện về môi trường.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí quản lý môi trường khác: bongdaso danh sách các trận đấu phí cho hoạt động tài trợ môi trường và phát hành các báo cáo về môi trường.

bongdaso danh sách các trận đấu phí phân bổ cho bán sản phẩm và chất thải

Những bongdaso danh sách các trận đấu phí liên quan đến nội dung này gồm:

- Nguyên vật liệu thô: Các loại nguyên vật liệu thô đưa vào quá trình sản xuất, nhưng nằm ở dạng phế phấm và được tiêu hủy như chất thải rắn, nước thải hoặc khí thải.

- Bao bì: Giá trị thu mua của các vật liệu bao bì phế thải.

- Nguyên vật liệu phụ: Đề cập đến các nguyên vật liệu phụ được thải ra trong quá trình sản xuất.

- Nguyên liệu hoạt động: Các vật liệu sử dụng trong hoạt động của DN như rác thải văn phòng, hóa chất, dung môi, chất tẩy rửa (không phải là thành phần của sản phẩm) và các loại khác đi cùng với phế thải.

- Nước: Loại bongdaso danh sách các trận đấu phí này tổng hợp tất cả các nguyên vật liệu khác, chuyển đến thiết bị xử lý nước thải bao gồm bongdaso danh sách các trận đấu phí mua nguồn nước.

- Năng lượng: Bao gồm tỷ lệ của quá trình chuyển đổi năng lượng không có ích trong hoạt động sản xuất.

- bongdaso danh sách các trận đấu phí xử lý phế thải bao gồm: Giờ công lao động, khấu hao và các nguyên vật liệu hoạt động tiêu hao trong số lượng nguyên vật liệu có dùng trong sản xuất, nhưng không tạo ra thành phẩm và trở thành phế thải.

bongdaso danh sách các trận đấu phí tái chế

bongdaso danh sách các trận đấu phí tái chế cũng được ước tính và ghi nhận. Loại bongdaso danh sách các trận đấu phí này bao gồm: Giờ công lao động, khấu hao và các nguyên vật liệu hoạt động tiêu hao trong số lượng nguyên vật liệu có dùng trong sản xuất nhưng không tạo ra thành phẩm và trở thành phế thải.

Nhận dạng bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường trong các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam

Nhận dạng bongdaso danh sách các trận đấu phí phí môi trường là điều cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp thủy sản. Từ khái niệm đưa ra về bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường, có thể tổng hợp bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường thành 5 dạng bongdaso danh sách các trận đấu phí cơ bản sau:

- Dạng 1: Các bongdaso danh sách các trận đấu phí trực tiếp cho sản xuất, các bongdaso danh sách các trận đấu phí trực tiếp của vốn đầu tư, thiết bị, lao động, khấu hao, nguyên vật liệu và xả thải.

- Dạng 2: Các bongdaso danh sách các trận đấu phí ẩn tiềm năng và các bongdaso danh sách các trận đấu phí gián tiếp cho sản xuất không được phân bổ vào sản phẩm hay quá trình sản xuất.

- Dạng 3: Các bongdaso danh sách các trận đấu phí không lường trước gồm các khoản tiền phạt do vi phạm, không tuân thủ các quy định môi trường, các bongdaso danh sách các trận đấu phí trách nhiệm làm sạch trong tương lai, bongdaso danh sách các trận đấu phí kiện cáo, tố tụng do làm hư hại tài sản và sức khoẻ cá nhân, bongdaso danh sách các trận đấu phí bồi thường thiệt hại tài nguyên thiên nhiên và bongdaso danh sách các trận đấu phí đền bù các tai nạn, sự cố công nghiệp.

- Dạng 4: bongdaso danh sách các trận đấu phí liên quan đến việc xây dựng uy tín doanh nghiệp và bongdaso danh sách các trận đấu phí quan hệ được công ty bongdaso danh sách các trận đấu trả: Bao gồm các loại bongdaso danh sách các trận đấu phí khó định lượng được như sự chấp thuận của người tiêu dùng, sự trung thành, tín nhiệm của khách hàng, uy tín thương hiệu sản phẩm, tinh thần làm việc và kinh nghiệm quý báu của công nhân, các quan hệ đoàn thể, hình ảnh DN và các quan hệ cộng đồng. Các bongdaso danh sách các trận đấu phí này khó xác định và ít khi được nhận diện một cách tách biệt trong một hệ thống hạch toán.

- Dạng 5: Các bongdaso danh sách các trận đấu phí ngoại ứng (hay còn gọi là các bongdaso danh sách các trận đấu phí xã hội) thường được nhắc đến như các bongdaso danh sách các trận đấu phí bên ngoài, đó là các bongdaso danh sách các trận đấu phí cho những gì mà DN không phải bongdaso danh sách các trận đấu trả một cách trực tiếp. Các bongdaso danh sách các trận đấu phí mà xã hội phải gánh chịu bao gồm sự suy thoái môi trường do phát tán các chất ô nhiễm phù hợp với các quy định tương ứng hiện hành hay sự thiệt hại môi trường gây ra bởi tổ chức mà chúng không được hạch toán.

Đối với các DN chế biến thủy sản, Việt Nam cần xác định phạm vi bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường hướng đến nội bộ, vì bongdaso danh sách các trận đấu phí ngoại ứng (bongdaso danh sách các trận đấu phí xã hội) rất khó đo lường.

bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường trong DN chế biến thủy sản Việt Nam được xác định theo các tiêu chí sau: bongdaso danh sách các trận đấu phí phát sinh trong quá trình trực tiếp chế biến sản phẩm, kể cả bongdaso danh sách các trận đấu phí để sàn lọc, tuyển chọn nguyên liệu đầu vào; bongdaso danh sách các trận đấu phí tổn thất nguyên liệu, năng lượng, nước trong quá trình chế biến; các bongdaso danh sách các trận đấu phí phục hồi sức khỏe, trang bị bảo hộ cho nhân công trong môi trường độc hại; bongdaso danh sách các trận đấu phí xử lý môi trường, lệ phí môi trường và các bongdaso danh sách các trận đấu phí cho hoạt động bảo vệ môi trường.

Các bongdaso danh sách các trận đấu phí cho hoạt động bảo vệ môi trường bao gồm các bongdaso danh sách các trận đấu phí cho việc ngăn ngừa ô nhiễm và quản lý môi trường (như bongdaso danh sách các trận đấu phí nghiên cứu và phát triển, bongdaso danh sách các trận đấu phí cho các đầu tư bổ sung công nghệ để làm sạch môi trường, bongdaso danh sách các trận đấu phí nhân sự quản lý môi trường), bongdaso danh sách các trận đấu phí xử lý chất thải và khí thải (như bongdaso danh sách các trận đấu phí khấu hao các thiết bị liên quan đến việc xử lý chất thải, bongdaso danh sách các trận đấu phí nhân công liên quan, bongdaso danh sách các trận đấu phí vật liệu cho hoạt động của thiết bị) và các khoản phạt do vi phạm pháp luật về môi trường, thuế, phí môi trường. Ngoài ra, bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường trong các chế biến thủy sản, Việt Nam còn có thêm bongdaso danh sách các trận đấu phí vật liệu của phế thải là giá trị của các vật liệu nằm trong các đầu ra phi sản phẩm như chất thải rắn, nước thải... và các bongdaso danh sách các trận đấu phí chế biến phát sinh không tạo ra thành phẩm như bongdaso danh sách các trận đấu phí lao động và bongdaso danh sách các trận đấu phí khấu hao thiết bị để chế biến các đầu ra phi sản phẩm.

Tài liệu tham khảo:

1. Trọng Dương, Hạch toán môi trường và việc áp dụng ở Việt Nam, Tạp chí Kế toán, 2008, http://www.tapchiketoan.com/ke-toan/ke-toan-hanh-chinh-su-nghiep/hach-toan-moi-truong-va-viec-ap-dung-o-vie.html;

2. Nguyễn Thị Hiền, Ứng dụng hạch toán quản lý môi trường tại Nhà máy điện Uông Bí , http://www.doko.vn/luan-van/ứng-dụng-hạch-toán-quản-lý-môi-trường-tại-nhà-máy-điện-Uông-Bí-148099;

3. Phạm Đức Hiếu, Kế toán môi trường: Một góc nhìn từ khía cạnh trách nhiệm xã hội của tổ chức, Tạp chí khoa học Thương mại, số 24, 06/2008;

4. Phạm Thị Bích Vân, Đại học Kiến trúc Đà Nẵng, Kế toán quản lý môi trường và sự vận dụng vào các doanh nghiệp Việt nam, Kỷ yếu Hội thảo khoa học Kế toán – Kiểm toán trong quá trình cải cách và hội nhập, tháng 08/2012;

5. Phạm Thị Thu Hiền, Nhìn nhận về kế toán quản trị môi trường và vận dụng trong công ty cổ phần gạch men Cosevco, Kỷ yếu Hội thảo khoa học Kế toán – Kiểm toán trong quá trình cải cách và hội nhập, tháng 08/2012;

6. UNDSD (2001), Báo cáo tổng quát về bongdaso danh sách các trận đấu phí môi trường của Uỷ ban Phát triển bền vững của Liên Hợp quốc;

7. EMA-SEA Program , How can my company/orgnization profit from EMA?.