Giải pháp tài chính phát triển các khu công nghiệp tại Vĩnh Phúc

Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 2 tháng 11/2019

Trong những năm qua, các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có sự phát triển mạnh mẽ, đóng góp quan trọng vào kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được, xét trên góc độ các giải pháp tài chính đối với sự phát triển bền vững của các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc cho thấy, thực tiễn còn một số hạn chế cần khắc phục. Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, bài viết đề xuất một số giải pháp tài chính phát triển các khu công nghiệp trên địa bàn.

Trong những năm qua, các bongdaso vn trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có sự phát triển mạnh mẽ. Nguồn: internet
Trong những năm qua, các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có sự phát triển mạnh mẽ. Nguồn: internet

Thực trạng bongdaso vn khu công nghiệp Vĩnh Phúc

Tính đến tháng 10/2019, tỉnh Vĩnh Phúc có 13 khu công nghiệp (KCN) đang hoạt động với tổng quy mô là 2.653 ha, trong đó tổng diện tích đất công nghiệp theo quy hoạch là 1.880,5 ha. Theo Ban Quản lý bongdaso vn KCN tỉnh Vĩnh Phúc, đến nay, bongdaso vn KCN trong Tỉnh có tổng số 224 dự án đầu tư còn hiệu lực, trong đó có 44 dự án đầu tư trong nước (DDI), với tổng vốn 15.070,51 tỷ đồng và 180 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), với tổng vốn đầu tư 2.699,73 triệu USD. Tỷ lệ bongdaso vn dự án đã, đang hoạt động đạt 82,6% (gồm 185 dự án); còn 17,4% hiện chưa hoạt động, bao gồm 13 dự án đang triển khai xây dựng và lắp đặt máy móc thiết bị nhà xưởng; 21 dự án mới cấp và đang làm bongdaso vn thủ tục triển khai dự án và bồi thường, giải phóng mặt bằng và 5 dự án FDI thuộc diện giãn tiến độ, đang làm thủ tục chấm dứt hoạt động.

Bên cạnh giá trị công nghiệp, bongdaso vn KCN đã đóng góp số thu NSNN Tỉnh rất lớn (Bảng 1). Sự phát triển bongdaso vn KCN đã đưa Vĩnh Phúc từ một tỉnh nghèo không cân đối được ngân sách trở thành tỉnh có số thu lớn, cân đối được ngân sách địa phương.

Một số hạn chế trong áp dụng chính sách tài chính tại bongdaso vn khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc

Bên cạnh những kết quả đạt được, xét trên góc độ bongdaso vn giải pháp tài chính đối với sự phát triển bền vững của bongdaso vn KCN tỉnh Vĩnh Phúc thời gian qua cho thấy, còn một số hạn chế sau:

Thứ nhất,chưa chủ động đề xuất, kiến nghị và thực hiện những giải pháp sáng tạo và linh hoạt để thu hút đầu tư và khuyến khích đầu tư theo hướng có lợi cho cộng đồng bongdaso vn doanh nghiệp (DN). Đặc biệt là bongdaso vn chính sách ưu đãi đầu tư, bongdaso vn công cụ tài chính quan trọng như thuế, phí chưa được chú trọng để khuyến khích đầu tư vào bongdaso vn KCN.

Thứ hai,bongdaso vn giải pháp tài chính còn ít, chưa thể hiện được độ đa dạng trong sử dụng bongdaso vn công cụ tài chính nhằm thúc đẩy sự phát triển của bongdaso vn KCN. Cụ thể như bongdaso vn giải pháp tài chính nề công cụ thuế vẫn chỉ dừng lại ở 2 loại thuế chủ yếu để tác động đến bongdaso vn DN đó là thuế thu nhập DN và thuế xuất nhập khẩu, do đó chưa tạo được động lực hấp dẫn đối với bongdaso vn nhà đầu tư.

Thứ ba,chưa mạnh dạn sử dụng công cụ chi ngân sách, cụ thể bongdaso vn công trình, hạng mục đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương mặc dù đã được đẩy mạnh nhưng chưa tương xứng so với nhu cầu. Mặc dù, Vĩnh Phúc đã chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng như: xây dựng hệ thống xử lý nước thải công nghiệp, hệ thống chiếu sáng, giải phóng mặt bằng, đường giao thông… song so với sự phát triển của bongdaso vn KCN tại địa phương thì vẫn chưa tương xứng.

Thứ tư,bongdaso vn chương trình hỗ trợ tín dụng chưa phát huy hiệu quả. Hầu hết bongdaso vn nhà đầu tư vào KCN đều chưa tiếp cận với bongdaso vn chương trình này. Mặc dù, bongdaso vn ưu đãi tín dụng có thể vượt khả năng và thẩm quyền của địa phương, song Tỉnh có thể xây dựng đề án và xin cơ chế riêng cho tín dụng ưu đãi ở địa phương mình. Bên cạnh đó, thực tiễn bản thân bongdaso vn DN cũng còn hạn chế trong việc đưa ra cho mình bongdaso vn giải pháp tài chính và vận dụng bongdaso vn cơ chế chính sách tài chính của Nhà nước để phát triển. Điển hình như phần lớn bongdaso vn DN chưa chủ động và tích cực trích lập và sử dụng bongdaso vn quỹ tài chính liên quan đến sự bền vững của quá trình hoạt động của bongdaso vn KCN; chưa thực sự quan tâm đến bongdaso vn vấn đề môi trường tự nhiên như cây xanh, tiếng ồn, khói bụi mà mới chỉ tập trung vào xử lý nước thải, chất thải rắn theo quy định. việc thanh toán theo quy định của chủ đầu tư hạ tầng và công ty dịch vụ, bongdaso vn DN coi đó là bongdaso vn chi phí trích ra từ doanh thu, chưa hạch toán dạng quỹ, chưa căn cứ tỷ lệ trên doanh thu để sử dụng cho bongdaso vn mục đích này. Trong khi bongdaso vn vấn đề nêu trên chính là những nội dung của sự phát triển bền vững bongdaso vn KCN trong giai đoạn tiếp theo.

Nguyên nhân của những hạn chế

Có thể đưa ra 2 nhóm nguyên nhân cơ bản dẫn đến những tồn tại, hạn chế nêu trên là:

Về thể chế và chính sách của Nhà nước:

- Một số quy định chưa rõ ràng. Theo Nghị định số 82/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quản lý KCN và Khu kinh tế thì chủ đầu tư hạ tầng công nghiệp phải đầu tư trung tâm xử lý nước thải công nghiệp. Tuy nhiên, quy định cụ thể chưa có, từ đó đã tạo kẽ hở cho bongdaso vn chủ đầu tư hạ tầng.

- Chế tài chưa đủ mạnh. Đối với chủ đầu tư hạ tầng công nghiệp như đã phân tích ở trên do những quy định của nghị định và bongdaso vn thông tư hướng dẫn, bongdaso vn chính sách liên quan chưa cụ thể rõ ràng, trong nhiều năm qua vẫn chưa có sự thay đổi đáng kể.

Giải pháp tài chính phát triển các bongdaso vn công nghiệp tại Vĩnh Phúc - Ảnh 1

Từ phía chính quyền địa phương:

- Chưa chủ động xây dựng và áp dụng chính sách ưu đãi riêng của tỉnh đối với việc hỗ trợ phát triển bongdaso vn KCN. bongdaso vn ưu đãi về tài chính đều thực hiện đúng theo bongdaso vn chương trình và chính sách của Trung ương mà chưa có chủ trương xây dựng chính sách ưu đãi cụ thể để thể hiện rõ hơn quan điểm thu hút đầu tư của tỉnh. Ngoài bongdaso vn chính sách ưu đãi về tài chính của Nhà nước, nếu địa phương có chính sách riêng sẽ tạo ra động lực thu hút mạnh hơn, bongdaso vn nhà đầu tư sẽ có sự so sánh nhất định trong việc lựa chọn cơ hội đầu tư.

- Chưa thực hiện chính sách đa dạng bongdaso vn nguồn vốn trong đầu tư hỗ trợ bongdaso vn KCN. Đây là một trong số bongdaso vn nguyên nhân gây thiếu nguồn tài trợ vốn cho xay dựng và phát triển bongdaso vn KCN. Trong điều kiện ngân sách địa phương còn eo hẹp, thực hiện đa dạng bongdaso vn nguồn vốn đầu tư là rất cần thiết và hiệu quả. Tuy nhiên, tại Vĩnh Phúc, trong thời gian qua chưa có một chính sách nào được ban hành để thực hiện đa dạng bongdaso vn nguồn vốn đầu tư thúc đẩy quá trình phát triển bongdaso vn KCN (Trong khi mô hình đầu tư tư nhân và mô hình hợp tác công tư trong huy động vốn xây dựng bongdaso vn công trình, hạng mục hỗ trợ KCN đã và đang được thực hiện có hiệu quả ở nhiều quốc gia và một số địa phương trong nước).

- Chưa sử dụng giải pháp chi ngân sách một cách thỏa đáng để tác động thúc đẩy phát triển bongdaso vn KCN. Ngân sách địa phương ưu tiên nhiều cho công nghiệp vẫn chỉ dừng lại ở định hướng, chưa đi vào thực tế.

- Vĩnh Phúc chưa xây dựng và thực hiện ưu đãi tín dụng đối với bongdaso vn dự án đầu tư vào bongdaso vn KCN (chưa đánh giá được vai trò, tác dụng của đòn bẩy tín dụng đối với bongdaso vn KCN, bongdaso vn chủ đầu tư sơ cấp và thứ cấp). Đối với bongdaso vn nhà đầu tư thứ cấp và công ty hạ tầng, hoạt động đầu tư vào KCN luôn cần lượng vốn lớn, trong khi nguồn vốn tự có hạn chế, bongdaso vn DN cơ bản trông chờ vào vốn tín dụng. Nguồn vốn vay tín dụng với những ưu đãi về lãi suất sẽ giúp bongdaso vn DN tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh đạt bongdaso vn mục tiêu lâu dài và bền vững. Do đó, khi bongdaso vn chính sách tín dụng chưa được thiết kế hợp lý sẽ trở thành một trở lực đối với quyết định đầu tư của bongdaso vn DN.

- Chưa quan tâm, nhận thức, đánh giá đúng vai trò của bongdaso vn dịch vụ hỗ trợ phi tài chính, chưa có ưu đãi, hỗ trợ tài chính đối với bongdaso vn dịch vụ hỗ trợ này. Đây được coi là một trong những nguyên nhân làm giảm sự hấp dẫn của bongdaso vn KCN trên địa bàn.

Đối với bongdaso vn DN

Hầu hết bongdaso vn DN thứ cấp đều là bongdaso vn công ty, chi nhánh của bongdaso vn công ty mẹ có trụ sở ở nước ngoài. Mọi hoạt động sản xuất kinh doanh đều do chiến lược kinh doanh được chỉ đạo từ công ty me, trong khi bongdaso vn nhà quản lý đang thực hiện công việc và nhiệm vụ tại bongdaso vn KCN ở Vĩnh Phúc không được vượt khỏi ranh giới quyền hạn. bongdaso vn quyết định lớn đều phải trực tiếp hoặc gián tiếp xin ý kiến cấp trên, đặc biệt là bongdaso vn quyết định về tài chính. Bên cạnh đó, do quy mô nhỏ dẫn đến thiếu thể bài bản về cơ cấu tổ chức, chiến lược và năng lực tài chính yếu. Đối với bongdaso vn DN làm vệ tinh, dù đầu ra có sẵn nhưng cũng tạo tính phụ thuộc lớn, trường hợp khách hàng khó khăn sẽ kéo theo hệ lụy cho bongdaso vn DN kiểu này. Với những lý do đó, DN buộc phải quan tâm đầu tư đến bongdaso vn hạng mục khác như cây xanh, xử lý tiếng ồn, khói bụi, nhà ở cho công nhân và phương tiện đi lại của họ là một khó khăn, không thể giải quyết một sớm một chiều.

Một số giải pháp đề xuất

Để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, Vĩnh Phúc cần quan tâm một số nội dung sau:

- Chủ động nghiên cứu, xây dựng và áp dụng chính sách ưu đãi, khuyến khích riêng để hỗ trợ phát triển bongdaso vn KCN, thu hút bongdaso vn DN đầu tư vào sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá mời gọi, thu hút DN bằng việc cụ thể hóa bongdaso vn chính sách ưu đại tạo điều kiện thuận lợi cho bongdaso vn DN.

- Khơi thông dòng vốn cho bongdaso vn nhà đầu tư thứ cấp và DN tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng với bongdaso vn chính sách ưu đãi về lãi suất, cắt giảm bongdaso vn thủ tục để tiết giảm chi phí cho DN, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh đạt bongdaso vn mục tiêu lâu dài và bền vững.

- Để phát triển hệ thống dịch vụ, cần có chính sách khuyến khích ở mức độ hợp lý đối với bongdaso vn tổ chức cung cấp dịch vụ. Với tư cách là bongdaso vn thực thể kinh doanh trong nền kinh tế, bongdaso vn DN cung cấp dịch vụ cũng rất cần được bongdaso vn ưu đãi tài chính như chính sách miễn giảm thuế bongdaso vn loại, hỗ trợ tín dụng, trợ giá một số dịch vụ phi kinh doanh, mặt bằng kinh doanh. Trong thời gian tới, tại địa phương cần ưu đãi, chú trọng phát triển bongdaso vn dịch vụ này.

- Bản thân bongdaso vn DN cần chủ động đề xuất bongdaso vn giải pháp tháo gỡ vướng mắc đang gặp phải; đồng thời, bên cạnh việc tận dụng tối đa bongdaso vn cơ chế, chính sách ưu đãi của Tỉnh, Trung ương, bongdaso vn DN cần nâng cao tính tuân thủ pháp luật, thực hiện tốt bongdaso vn quy định của địa phương, Nhà nước và Ban quản lý, phát huy được lợi thế từ những ưu đãi và góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, nâng cao khả năng cạnh tranh…

Tài liêu tham khảo:

1. Cục Thuế tỉnh Vĩnh Phúc, Báo cáo kết quả thu thuế bongdaso vn khu công nghiệp;

2. Cục Thống kê Vĩnh Phúc, Niên giám thống kê năm 2016, 2017,2018;

3. Ban Quản lý bongdaso vn khu công nghiệp Vĩnh Phúc, Báo cáo tổng kết hoạt động bongdaso vn năm 2010-2018;

4. Kết quả khảo sát của tác giả tại tỉnh Vĩnh Phúc 2018;

5. https://banqlkcn.vinhphuc.gov.vn.