Giải pháp đẩy nhanh chuyển đổi số lĩnh vực ngân bongdaso tin tức
Tài chính - Ngân bongdaso tin tức được xem là 1 trong 8 lĩnh vực cần ưu tiên chuyển đổi số, do đây là ngành có thể thay đổi nhận thức nhanh nhất, giúp tiết kiệm chi phí, mang đến những trải nghiệm linh hoạt cho khách bongdaso tin tức, thúc đẩy hiệu quả xã hội. Thời gian qua, ngành Ngân bongdaso tin tức đã xác định chuyển đổi số là mục tiêu trọng tâm và đã đạt được một số kết quả khả quan. Tuy nhiên, chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức vẫn còn nhiều dư địa để cải thiện. Bài viết phân tích, đánh giá về chuyển đổi số lĩnh vực ngân bongdaso tin tức, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số cho lĩnh vực này trong thời gian tới.

Thực trạng chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức
Tại Quyết định số 810/QĐ-NHNN ngày 15/11/2021 của Ngân bongdaso tin tức Nhà nước (NHNN) phê duyệt “Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” đã đề ra một số mục tiêu cụ thể đến năm 2030 cho các tổ chức tín dụng như sau: Tối thiểu 70% các nghiệp vụ ngân bongdaso tin tức cho phép khách bongdaso tin tức có thể thực hiện hoàn toàn trên môi trường số; Tối thiểu 80% người dân trưởng thành sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử; ít nhất 80% số lượng giao dịch của khách bongdaso tin tức được thực hiện thông qua các kênh số; Tối thiểu 80% tổ chức tín dụng có tỷ trọng doanh thu từ kênh số đạt trên 30%; Tối thiểu 70% quyết định giải ngân, cho vay của ngân bongdaso tin tức thương mại, công ty tài chính đối với các khoản vay nhỏ lẻ, vay tiêu dùng của khách bongdaso tin tức cá nhân được thực hiện theo hướng số hóa, tự động; Tối thiểu 90% hồ sơ công việc tại tổ chức tín dụng được xử lý và lưu trữ trên môi trường mạng (trừ hồ sơ công việc thuộc phạm vi bí mậtnhà nước).
Thực hiện kế hoạch trên, trong những năm qua, ngành Ngân bongdaso tin tức đã không ngừng đẩy nhanh tiến độ ngân bongdaso tin tức số, nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ số tiên tiến, bước đầu đạt được nhiều kết quả tích cực. Cụ thể như sau:
- Hoàn thiện cơ sở pháp lý:NHNN đã rà soát, nắm bắt những khó khăn trong quá trình chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức như: tính an toàn, bảo mật thông tin, các vấn đề nảy sinh trong quá trình ứng dụng công nghệ mới… nhằm hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ. NHNN cũng ban hành Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 13/01/2022 đưa ra các nhiệm vụ, giải pháp để đẩy mạnh chuyển đổi số và đảm bảo an ninh, an toàn thông tin trong hoạt động ngân bongdaso tin tức và yêu cầu các đơn vị liên quan tập trung triển khai có hiệu quả; ban hành và tổ chức triển khai các đề án, chương trình, kế hoạch nhằm thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và chuyển đổi số trong hoạt động ngân bongdaso tin tức. Đồng thời, NHNN đã xây dựng và trình Chính phủ dự thảo Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt và Nghị định về Cơ chế quản lý thử nghiệm có kiểm soát hoạt động công nghệ tài chính (Fintech) trong lĩnh vựcngân bongdaso tin tức.
- Hệ thống ngân bongdaso tin tức thường xuyên được nâng cấp, thanh toán không dùng tiền mặt phát triển nhanh chóng:Mạng lưới ATM, POS của hệ thống ngân bongdaso tin tức được phủ sóng đến tất cả các tỉnh, thành trên cả nước. Đến cuối năm 2023, cả nước có 21.014 máy ATM và 513.550 máy POS (tăng tương ứng 0,6% và 26,89% so với cùng kỳnăm 2022).
Bên cạnh đó, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt phát triển mạnh mẽ so với các năm trước. Theo thống kê của NHNN, tính đến hết năm 2023, thanh toán không dùng tiền mặt đạt khoảng trên 11 tỷ giao dịch, với giá trị đạt hơn 200 triệu tỷ đồng, so với năm 2022 tăng gần 50% về số lượng; Qua kênh internet đạt gần 2 tỷ giao dịch, với giá trị đạt trên 52 triệu tỷ đồng, tăng hơn 56% về số lượng và 5,80% về giá trị; qua kênh điện thoại di động đạt hơn 7 tỷ giao dịch với giá trị đạt hơn 49 triệu tỷ đồng, tăng hơn 61% về số lượng và gần 12% về giá trị. Thanh toán qua phương thức QR Code đạt gần 183 triệu giao dịch, với giá trị đạt hơn 116 nghìn tỷ đồng, tăng tới gần 172 % về số lượng và hơn 74% vềgiá trị.
- Công nghệ ngân bongdaso tin tức ngày càng hiện đại:Kể từ đại dịch COVID-19, các ngân bongdaso tin tức đã nhanh chóng ứng dụng công nghệ nhằm duy trì và thu hút khách bongdaso tin tức. Những ứng dụng công nghệ số nổi bật trong lĩnh vực tài chính - ngân bongdaso tin tức hiện nay có thể kể đến như: Dữ liệu lớn (big data), Sinh trắc học (Biometric), Trí tuệ nhân tạo (AI), Ngân bongdaso tin tức mở (Open Banking) và API Banking, Công nghệ chuỗi khối (Blockchain), Vay ngang bongdaso tin tức (P2P Lending), mở tài khoản mới bằng phương thức điện tử (eKYC), Chatbot… Sự hỗ trợ của các công nghệ này giúp ngân bongdaso tin tức hoạt động hiệu quả hơn, xử lý thông tin nhanh hơn và phục vụ tốt hơn cho các khách bongdaso tin tức. Nhiều công việc, đặc biệt là các quy trình xử lý tại bàn đã được thay thế bằng auto robot giúp tiết kiệm chi phí và thời gian. Điển hình tại TPBank, 90% hồ sơ tín dụng được xử lý và lưu trữ trên môi trường số, 90% hồ sơ giấy được cắt giảm và hơn 500 quy trình nghiệp vụ được tự động hóa và hơn 450 robot đang được vận hành trong ngân bongdaso tin tức.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân bongdaso tin tức thời gian qua vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định như sau:
Mộtlà,quy định pháp lý về giao dịch điện tử, chữ ký, chứng từ điện tử, việc định danh và xác thực khách bongdaso tin tức điện tử chưa rõ ràng, chưa có hành lang pháp lý cho nhiều sảnphẩm mới.
Công nghệ thông tin phát triển và thay đổi nhanh chóng, đòi hỏi các quy định pháp lý phải rõ ràng, đồng bộ, bắt kịp với những tình huống phát sinh trong công nghệ hiện đại của ngân bongdaso tin tức. Những năm qua, mặc dù Chính phủ, NHNN đã rà soát, điều chỉnh, bổ sung các văn bản luật có liên quan, tuy nhiên, một số quy định chưa rõ ràng, gây khó khăn cho quá trình chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức như quy định về chữ ký điện tử, việc xác thực danh tính của khách bongdaso tin tức thông qua nền tảng số còn chưa cụ thể, chưa có cơ sở bảo đảm trong việc xác thực danh tính... Chính vì vậy, ngân bongdaso tin tức chưa thể thực hiện nhiều tiện ích bằng hình thức 100% online.
Quy định về Cơ chế thử nghiệm có kiểm soát hoạt động Fintech trong lĩnh vực ngân bongdaso tin tức chưa được ban hành, bên cạnh đó chưa có hành lang pháp lý cho nhiều sản phẩm mới, ứng dụng công nghệ mới như: cho vay ngang bongdaso tin tức (P2P lending), Metaverse… khiến ngân bongdaso tin tức chưa có cơ sở để đầu tư các sản phẩm mới, chủ yếu vẫn vận hành theo các phương pháp truyền thống.
Hailà,chia sẻ dữ liệu, bảo mật thông tin. Chia sẻ dữ liệu là cơ sở và nền tảng để thực hiện chuyển đổi số. Ngân bongdaso tin tức cần khai thác thông tin khách bongdaso tin tức trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể về vấn đề này, khiến các ngân bongdaso tin tức chưa xây dựng được hệ thống dữ liệu cập nhật, chuẩn hóavà số hóa.
Bên cạnh đó, hiệu quả bảo mật thông tin khách bongdaso tin tức chưa cao. Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia ghi nhận hơn 1.000 lượt phản ánh về các vụ lừa đảo liên quan đến ngân bongdaso tin tức trên không gian mạng trong nửa năm qua. Gần đây, nhiều phản ánh cho thấy khách bongdaso tin tức bị lộ thông tin cá nhân như số điện thoại, căn cước công dân… Điều này đã làm ảnh hưởng đến lòng tin của khách bongdaso tin tức, gây cản trở đến sự phát triển của giao dịchđiện tử.
Balà,chất lượng nguồn nhân lực chưa cao, áp lực xã hội từ cắt giảm nhân sự. Hạn chế từ yếu tố con người cũng là rào cản trong chuyển đổi số ngân bongdaso tin tức. Nhân viên ngân bongdaso tin tức am hiểu về công nghệ còn hạn chế, chưa đáp ứng được các yêu cầu trong quá trình chuyển đổi số. Nhiều ngân bongdaso tin tức đang đối mặt với tình trạng thừa nhân viên nhưng lại thiếu những nguồn nhân lực chấtlượng cao.
Giải pháp thúc đẩy chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức
Nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức, trong thời gian tới, cần thực hiện một số giải pháp đồng bộ sau:
Đối với cơ quan quản lý nhà nước
Chính phủ và các bộ, ngành liên quan có vai trò rất quan trọng đối với quá trình thực hiện chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức nói riêng, đặc biệt là trong việc hoàn thiện hành lang pháp lý, giám sát việc thực thi pháp luật. Vì vậy cần quan tâm đến các nộisung sau:
- Hoàn thiện hành lang pháp lý, khẩn trương triển khai và cập nhật Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam. Hoàn thiện Luật Giao dịch điện tử để tạo cơ sở pháp lý cho các bộ, ngành hoàn thiện các quy định pháp luật có liên quan, giúp đẩy mạnh số hóa, ứng dụng kỹ thuật số, tạo môi trường giao dịch thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp qua kênh số, phương thức điện tử. Sớm nghiên cứu ban hành Nghị định về định danh và xác thực điện tử và xây dựng hành lang pháp lý về bảo vệ dữ liệu, bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu người dùng trên môi trường mạng.
- Hoàn thành việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; xây dựng cơ sở pháp lý về việc cho phép ngành Ngân bongdaso tin tức được kết nối và khai thác, chia sẻ thông tin trực tuyến từ cơ sở dữ liệu này để phục vụ việc đối chiếu, xác minh thông tin nhận biết khách bongdaso tin tức bằng phương thức điện tử nhằm đem đến trải nghiệm thuận tiện và an toàn nhất cho người dân khi sử dụng các dịch vụ ngân bongdaso tin tức, đặc biệt là các dịch vụ thanh toán không dùngtiền mặt.
- Tăng cường hệ thống kiểm tra, giám sát nhằm hạn chế các rủi ro trong quá trình thanh toán không dùng tiền mặt, đảm bảo quyền lợi cho khách bongdaso tin tức. Đồng thời, áp dụng các tiêu chuẩn, thông lệ quốc tế trong các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin bảo đảm an toàn,bảo mật.
Đối với các ngân bongdaso tin tức
Thứ nhất,nâng cao năng lực số cho nguồn nhân lực ngân bongdaso tin tức. Ngân bongdaso tin tức cần tổ chức đào tạo, cập nhật kiến thức chuyển đổi số cho đội ngũ nhân viên đặc biệt là các kiến thức về sản phẩm số, ứng dụng số mới thuộc lĩnh vực tài chính – ngân bongdaso tin tức. Quá trình chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức là một quá trình lâu dài, do đó, việc đào tạo cũng cần có lộ trình và chương trình đào tạo cụ thể phù hợp với từng vị tríviệc làm.
Thứ hai, đầu tư nâng cấp công nghệ. Ngân bongdaso tin tức cần ưu tiên nguồn lực cho việc ứng dụng và phát triển công nghệ. Cần thận trọng khi lựa chọn đối tác cung cấp công nghệ ban đầu, cần đánh giá kỹ uy tín đối tác và phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, các ngân bongdaso tin tức cần chỉnh sửa các quy trình nghiệp vụ trước khi xây dựng kế hoạch mua sắm trang bịkỹ thuật.
Thứ ba,làm giàu cơ sở dữ liệu. Các ngân bongdaso tin tức cần nâng cao năng lực thu thập, làm giàu, sàng lọc, phân tích và quản lý dữ liệu lớn và ứng dụng AI để nắm bắt, dự báo tốt hơn nhu cầu của khách bongdaso tin tức và đưa ra các sản phẩm, dịch vụ, trải nghiệm tương ứng. Đồng thời, cần xây dựng cơ sở Big Data, thiết lập hệ thống kho dữ liệu chuyên biệt (điện toán đám mây). Về quản trị dữ liệu, cần gia tăng tính bảo mật, an toàn thông tin cho hệ thống ngân bongdaso tin tức, các ngân bongdaso tin tức thương mại cần quan tâm xây dựng tổ chức - bộ máy; lựa chọn và bố trí hợp lý các chuyên gia về công nghệ thông tin, phân tích và quản lý dữ liệu; ban hành chính sách, quy trình quản lý và khai thác dữ liệu.
Thứ tư, tăng cường hợp tác với các tập đoàn công nghệ thông tin. Việc hợp tác với các tập đoàn công nghệ thông tin lớn trong và ngoài nước sẽ giúp ngân bongdaso tin tức học tập kinh nghiệm, trao đổi thông tin về công nghệ, cập nhật các xu thế phát triển công nghệ thông tin phù hợp cho ngành Ngân bongdaso tin tức. Đặc biệt, các ngân bongdaso tin tức cần tăng cường hợp tác với các công ty Fintech. Đây là các công ty có lợi thế về công nghệ, ý tưởng sáng tạo, linh hoạt trong tổchức.
Tài liệutham khảo:
- Thủ tướng Chính phủ (2022), Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 06/01/2022 phê duyệt đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác định điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đếnnăm 2030;
- Ngân bongdaso tin tức Nhà nước (2021), Quyết định số 810/QĐ-NHNN ngày 11/5/2021 về Kế hoạch Chuyển đổi số ngành Ngân bongdaso tin tức đến năm 2025, định hướng đếnnăm 2030;
- Vương Minh Giang, Lê Thị Như Quỳnh (2021), Tác động của Fintech đến hệ thống ngân bongdaso tin tức, Kỷ yếu Hội thảo khoa học: Mối quan hệ tương tác giữa hệ thống ngân bongdaso tin tức và các công ty Fintech trong thị trường dịch vụ tài chính - Kinh nghiệm các nước và gợi ý chính sách cho Việt Nam, tr. 57-67, Hà Nội.