Đổi mới cơ chế phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ bongdaso kèo nhà cái ngân sách nhà nước

Ưu tiên bongdaso kèo nhà cái ngân sách cho phát triển khoa học công nghệ

Trình bày dự án Luật NSNN (sửa đổi) tại phiên họp của Quốc hội bongdaso kèo nhà cáiều 14/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, sau hơn 8 năm thực hiện, Luật NSNN năm 2015 đã góp phần quan trọng trong việc quản lý, sử dụng NSNN một cách hiệu quả, minh bạch, có đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, với những thay đổi về kinh tế, xã hội, quốc tế, Luật đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập, cần phải được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển.

Dự thảo Luật có 07 chương, gồm 76 điều. Dự thảo đãsửa đổi, hoàn thiện nhiều nội dung. Trong đó, quy định mức dư nợ vay của chính quyền địa phương thu gọn từ 03 nhóm địa phương xuống còn 02 nhóm địa phương và nâng mức dư nợ vay so với quy định hiện hành. Đồng thời, bổ sung nguyên tắc ưu tiên bố trí bongdaso kèo nhà cái NSNN cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Dự thảo cũng điều chỉnh tăng mức bố trí dự phòng từ 2% đến 5%; bổ sung quy định phạm vi bongdaso kèo nhà cái từ nguồn dự phòng đối với bổ sung bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia; nhiệm vụ đối ngoại đột xuất, cấp bách của Nhà nước; chia sẻ phần giảm doanh thu đối với các dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư.

Ngoài các nội dung trên, dự thảo Luật cũng bổ sung nhiều quy định mới. Trong đó, bổ sung 01 điều về nhiệm vụ, quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ trong quy định việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, dự toán NSNN năm sau; giao nhiệm vụ thu, bongdaso kèo nhà cái ngân sách cho từng bộ, cơ quan trung ương bongdaso kèo nhà cái tiết bongdaso kèo nhà cái đầu tư phát triển, bongdaso kèo nhà cái thường xuyên theo từng lĩnh vực và từng tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; phân bổ bongdaso kèo nhà cái tiết đối với các khoản chưa phân bổ bongdaso kèo nhà cái tiết; sử dụng dự phòng ngân sách trung ương.

Bên cạnh đó, bổ sung quy định phân chia giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương từ nguồn bongdaso kèo nhà cái tiền sử dụng đất, tiền bongdaso kèo nhà cáiê đất theo 02 nhóm các địa phương tự cân đối và không tự cân đối ngân sách (quy định trước đây là khoản bongdaso kèo nhà cái ngân sách địa phương hưởng 100%).

Dự thảo cònbỏ các quy định liên quan đến số kiểm tra, về kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm; quy định khoản phí do cơ quan nhà nước thu nộp NSNN được khấu trừ các khoản khoán bongdaso kèo nhà cái phí hoạt động; các nguyên tắc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ bongdaso kèo nhà cái và quan hệ giữa các cấp ngân sách trong thời kỳ ổn định ngân sách. Cùng với đó, bỏ quy định tổng mức hỗ trợ vốn đầu tư phát triển hằng năm của ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương tối đa không vượt quá 30% tổng bongdaso kèo nhà cái đầu tư xây dựng cơ bản của ngân sách trung ương; quy định về thẩm định của cơ quan tài chính các cấp thay bằng kiểm tra, tổng hợp quyết toán NSNN đơn vị dự toán cấp I...

Tăng cường phân cấp, phân quyền

Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự thảo Luật lần này có nhiều quy định về phân cấp, phân quyền. Trong đó, quy định thẩm quyền Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp ở địa phương quyết định dự toán bongdaso kèo nhà cái NSNN, bongdaso kèo nhà cái tiết theo bongdaso kèo nhà cái đầu tư phát triển và bongdaso kèo nhà cái thường xuyên, nhưng không quyết định bongdaso kèo nhà cái tiết lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; quyết định phân bổ ngân sách cho các bộ, cơ quan trung ương, cơ quan, đơn vị và địa phương bongdaso kèo nhà cái tiết bongdaso kèo nhà cái đầu tư phát triển và bongdaso kèo nhà cái thường xuyên.

Thẩm quyền Chính phủ được điều chỉnh dự toán thu, bongdaso kèo nhà cái của một số bộ, cơ quan trung ương và một số địa phương (hiện hành thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội); điều chỉnh bội bongdaso kèo nhà cái, mức vay nợ chính quyền địa phương Quốc hội đã quyết định trong phạm vi bội bongdaso kèo nhà cái NSNN (hiện hành thuộc Quốc hội). Đồng thời, bổ sung quy định Ủy ban nhân dân điều chỉnh dự toán ngân sách địa phương (hiện hành thuộc Thường trực Hội đồng nhân dân); trách nhiệm giải trình với cơ quan chức năng khi được yêu cầu. Đối với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, bổ sung thẩm quyền quyết định cụ thể đối với một số chế độ, tiêu chuẩn, định mức bongdaso kèo nhà cái ngân sách do Hội đồng nhân dân giao.

Thẩm tra dự án Luật,Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, vềdự phòng NSNN,Ủy ban cơ bản nhất trí với tờ trình của Chính phủ bổ sung các nhiệm vụ bongdaso kèo nhà cái từ nguồn dự phòng NSNN đối với bongdaso kèo nhà cái dự trữ quốc gia; nhiệm vụ đối ngoại đột xuất, cấp bách của Nhà nước chia sẻ phần giảm doanh thu đối với các dự toán đầu tư theo phương thức đối tác công tư để bảo đảm thống nhất với quy định của pháp luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Dự trữ quốc gia.

Về phân cấp nguồn thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương,Ủy ban cơ bản nhất trí với việc thay đổi phương thức phân chia nguồn thu giữa ngân sách trung ương và ngân sách địa phương. Theo đó, bỏ quy định các nguyên tắc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ bongdaso kèo nhà cái và quan hệ giữa các cấp ngân sách trong thời kỳ ổn định ngân sách.

Về phạm vi, đa số ý kiến nhận thấy, việc phân cấp nguồn bongdaso kèo nhà cái giữa Trung ương và địa phương có ảnh hưởng lớn tới nguồn lực thực hiện nhiệm vụ được giao. Đây là quy định mới, cần có thời gian đánh giá mức độ phù hợp, khả thi, hiệu quả trong thực tế.

Vì vậy, Uỷ ban nhất trí với phương án Chính phủ trình, chỉ quy định việc phân chia nguồn bongdaso kèo nhà cái giữa Trung ương và địa phương. Giao Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định việc phân cấp nguồn bongdaso kèo nhà cái giữa các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt trong bối cảnh việc sáp nhập các xã, cần có thời gian để làm rõ quy mô, cơ cấu tổ chức bộ máy chính quyền cấp xã để bố trí ngân sách và phân cấp nhiệm vụ, thẩm quyền phù hợp trong quản lý điều hành ngân sách.

Để bảo đảm linh hoạt trong điều chỉnh tỷ lệ phân chia giữa các nguồn thu trong trường hợp có biến động lớn hoặc có chênh lệch lớn về số thu, bongdaso kèo nhà cái NSNN giữa các địa phương, không phải trình Quốc hội sửa Luật, đa số ý kiến nhất trí với phương án 2 trong Dự thảo Luật. Theo đó, chỉ quy định trong dự thảo Luật về nguyên tắc, các nguồn thu phân chia. Giao Chính phủ xây dựng phương án về tỷ lệ phân chia trình Quốc hội xem xét, quyết định, điều chỉnh.