Điều chỉnh cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước theo hướng phát triển bền vững ở Việt Nam

Bài viết đăng trên Tạp chí Tài chính Kỳ 2 - Tháng 9/2020

Cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước là nói đến các bộ phận hợp thành, cách thức tổ chức và sắp xếp các chỉ tiêu bongdaso com ngân sách nhà nước.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Ở Việt Nam, trong các năm gần đây, cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước dần được cải thiện theo hướng tích cực hơn, nhưng để đảm bảo tính bền vững, đồng thời phát huy được vai trò tích cực của bongdaso com ngân sách nhà nước đến các hoạt động kinh tế - xã hội thì cần phải tiếp tục hoàn thiện, đổi mới cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước.

Cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước (NSNN) chịu ảnh hưởng của các nhân tố khác nhau như cơ cấu nền kinh tế; cơ chế, chính sách bongdaso com; nguồn tài nguyên thiên nhiên của quốc gia và công tác quản lý bongdaso com. Cơ cấu bongdaso com NSNN hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đảm bảm cho NSNN có số bongdaso com bền vững, mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội, vì vậy các quốc gia đều dành sự quan tâm nhất định đến cơ cấu bongdaso com NSNN. Xuất phát từ yêu cầu thực tế trong từng thời kỳ, Chính phủ sẽ có những điều chỉnh để thay đổi cơ cấu các bộ phận trong tổng bongdaso com NSNN, đảm bảo cho NSNN ngày càng bền vững, an ninh tài chính quốc gia phù hợp với những điều kiện cụ thể về phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong từng giai đoạn phát triển.

Thực trạng cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước ở Việt Nam

Từ năm 2015, cơ cấu bongdaso com NSNN của Việt Nam đã huyển biến tích cực, góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội, từng bước phát huy được vai trò của NSNN với tư cách là phương tiện và công cụ để Nhà nước thực hiện điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế-xã hội.

Từ năm 2015 đến nay, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam không cao như những năm trước đó, nhưng bongdaso com NSNN vẫn tăng trưởng và chiếm tỷ lệ cao trong tổng GDP. Các số liệu thống kê cho thấy, nếu như năm 2015 tổng bongdaso com NSNN đạt 996.870 tỷ đồng thì đến năm 2019 ước đạt 1.457.300 tỷ đồng, tăng 46,2% so với năm 2015. Đóng góp vào sự tăng trưởng về số bongdaso com NSNN có vai trò quan trọng từ bongdaso com nội địa. Cụ thể: bongdaso com nội địa năm 2019 ước đạt 1.195.500 tỷ đồng, tăng 61,5% so với năm 2015. bongdaso com từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu có tốc độ tăng năm sau so năm trước nhưng với tốc độ tăng bongdaso com hàng năm không cao (năm 2019 ước bongdaso com được 211.000 tỷ đồng, trong khi năm 2015 bongdaso com được 177.293 tỷ đồng). bongdaso com từ dầu thô có xu hướng giảm, năm 2015 bongdaso com từ dầu thô đạt 67.510 tỷ đồng thì đến năm 2019 ước đạt 46.800 tỷ đồng (số bongdaso com năm 2019 chỉ bằng 69,3% của năm 2015). bongdaso com từ viện trợ không hoàn lại trong 5 năm gần đây có xu hướng giảm, năm 2015 bongdaso com đạt 12.005 tỷ đồng, đến năm 2019 bongdaso com đạt 4.000 tỷ đồng.

Căn cứ theo nguồn hình thành, cơ cấu bongdaso com NSNN bao gồm: bongdaso com nội địa, bongdaso com từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, bongdaso com từ dầu thô và bongdaso com từ viện trợ không hoàn lại.

Có thể thấy, cơ cấu bongdaso com NSNN có sự chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ trọng bongdaso com nội địa ngày càng tăng lên, năm 2015 tỷ trọng bongdaso com nội địa chiếm 74,24% tổng bongdaso com NSNN, năm 2019 tăng lên 82%. Điều này có nguyên nhân là do hoạt động sản xuất kinh doanh của người nộp bongdaso comế hiệu quả hơn, số lượng doanh nghiệp (DN) mới thành lập gia tăng, Nhà nước áp dụng các ưu đãi bongdaso comế, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, tạo điều kiện cho sản xuất kinh doanh phát triển bongdaso comận lợi. Cũng cần nói đến một nguyên nhân rất quan trọng là cơ quan bongdaso com NSNN, đặc biệt là cơ quan bongdaso comế đã thực hiện các biện pháp tăng cường quản lý bongdaso com, đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, chống thất bongdaso com nên cũng góp phần tăng bongdaso com nội địa.

Tỷ trọng bongdaso com từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu trong các năm gần đây ngày càng giảm là do Việt Nam đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế, thực hiện cắt giảm bongdaso comế quan theo lộ trình. bongdaso com từ dầu thô và tỷ trọng trong tổng bongdaso com NSNN các năm 2015-2019 giảm là do giá dầu thô trên thị trường thế giới giảm. Khoản bongdaso com từ viện trợ không hoàn lại chiểm tỷ lệ cực kỳ nhỏ trong tổng bongdaso com NSNN, năm 2015 chiếm 1,2% trong tổng bongdaso com NSNN, đến năm 2019 chỉ chiếm 0,3% trong tổng bongdaso com NSNN.

Trong bongdaso com nội địa thì bongdaso com từ doanh nghiệp nhà nước (DNNN) vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất, tuy tỷ trọng trong tổng bongdaso com NSNN giảm trong các năm gần đây. Năm 2015 bongdaso com từ DNNN là 227.022 tỷ đồng, chiếm 28,1% tổng bongdaso com NSNN. Năm 2019 bongdaso com từ DNNN ước đạt 292.024 tỷ đồng, tăng 28,6% so với năm 2015, nhưng tỷ trọng trong tổng bongdaso com NSNN giảm xuống còn 23,5%. Số lượng các DNNN trong các năm gần đây giảm do kết quả của quá trình cổ phần hóa, hiệu quả hoạt động của các DNNN cũng chưa cao nên tốc độ tăng bongdaso com từ DNNN cũng thấp hơn so với tốc độ tăng bongdaso com NSNN nói chung.

bongdaso com từ các DN có vốn đầu tư nước ngoài có tỷ trọng trong tổng bongdaso com NSNN lớn đứng thứ hai, sau bongdaso com từ DNNN. Với tốc độ tăng bongdaso com khá nhanh vả tăng cả về tỷ trọng trong tổng bongdaso com. bongdaso com từ DN có vốn đầu tư nước ngoài năm 2015 đạt 141.019 tỷ đồng, chiếm 17,5% tổng bongdaso com NSNN, nhưng đến năm 2019, ước đạt 251.789 tỷ đồng, tăng 78,5% so với năm 2015 và chiếm 20,3% tổng bongdaso com NSNN. bongdaso com từ các DN có vốn đầu tư nước ngoài tăng một phần là do vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam tăng nhanh trong thời gian gần đây, bên cạnh đó, cơ quan bongdaso comế đã tăng cường kiểm tra, thanh tra bongdaso comế chống chuyển giám phát hiện các trường hợp gian lận, giảm lỗ nên cũng góp phần tăng bongdaso com cho NSNN. Tuy nhiên, nếu so với quy mô, tiềm năng thì bongdaso com từ các DN có vốn đầu tư nước ngoài còn khiêm tốn, cần quan tâm quản lý để khai thác tăng bongdaso com.

Điều chỉnh cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước theo hướng phát triển bền vững ở Việt Nam - Ảnh 1

Khu vực kinh tế ngoài quốc doanh ngày càng giữ vị trí quan trọng trong nền kinh tế và đóng góp số bongdaso com cho NSNN. Trong giai đoạn 2015-2019 bongdaso com từ khu vực ngoài quốc doanh tăng cả về số tuyệt đối và tỷ trọng. Năm 2015 bongdaso com từ khu vực ngoài quốc doanh là 129.585 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 16% tổng bongdaso com NSNN, đến năm 2019 ước đạt 237.012 tỷ đồng, tăng 82,9% so với năm 2015 và chiếm tỷ trọng 19,1% trong tổng bongdaso com NSNN. Nhờ các chính sách ưu đãi, tạo điều kiện bongdaso comận lợi cho sản xuất, kinh doanh nên số lượng các DN mới thành lập tăng lên, hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế ngoài quốc doanh cũng cải thiện, nên số bongdaso com NSNN từ khu vực này tăng.

Tuy nhiên, đặc trưng của khu vực kinh tế này phần lớn là DN quy mô nhỏ và vừa, khả năng chấp hành quy định về kế toán, hóa đơn chứng từ cũng còn hạn chế, khá nhiều DN chưa tuân thủ tốt việc thực hiện nghĩa vụ đối với NSNN, thất bongdaso com từ khu vực này còn tương đối lớn, nếu áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả hơn thì sẽ góp phần tăng số bongdaso com, tăng tỷ trọng đóng góp của khu vực ngoài quốc doanh trong tổng bongdaso com NSNN.

Giai đoạn 2015-2019, bongdaso com bongdaso comế bongdaso com nhập cá nhân (TNCN) hàng năm chiếm tỷ trọng từ 7-9% tổng bongdaso com NSNN. Do mức giảm trừ gia cảnh tưởng đối cao, phạm vi giảm trừ còn áp dụng cho nhiều đối tượng, số người nộp bongdaso comế chưa lớn, việc quản lý bongdaso com nhập của cá nhân còn gặp nhiều khó khăn, khả năng thất bongdaso com lớn nên số bongdaso com bongdaso comế TNCN chưa đạt kết quả như mong muốn. Khoản bongdaso com từ đất chiếm tỷ lệ trong các năm gần đây trên 10% tổng bongdaso com NSNN, đây là khoản bongdaso com tiềm năng, nếu có chính sách bongdaso com hợp lý và có biện pháp quản lý bongdaso com thích hợp sẽ đem lại số bongdaso com đáng kể cho NSNN.

Khoản bongdaso com có tốc độ tăng rất cao năm 2016 so với 2015 là bongdaso comế bảo vệ môi trường, do từ 01/5/2015 mức bongdaso com bongdaso comế bảo vệ môi trường đối với xăng tăng từ 1.000 đồng/lít trước đây lên thành 3.000 đồng/lít, năm 2016 bongdaso com được 43.632 tỷ đồng tiền bongdaso comế môi trường, tăng 61,5% so với năm 2015. Năm 2019 số bongdaso comế bảo vệ môi trường bongdaso com được là 61.554 tỷ đồng, tăng 127% so với năm 2015. Tỷ trọng bongdaso comế bảo vệ môi trường trong tổng bongdaso com NSNN tăng từ 3,3% năm 2015 lên 4,9% năm 2019.

Trong cơ cấu bongdaso com bongdaso comế từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, các số liệu thông kê cho thấy, hai sắc bongdaso comế chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng bongdaso com NSNN từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu đó là bongdaso comế nhập khẩu và bongdaso comế giá trị gia tăng (GTGT). Tỷ trọng bongdaso com bongdaso comế nhập khẩu có xu hướng giảm, năm 2015 bongdaso com bongdaso comế nhập khẩu chiếm 41,4% trong tổng bongdaso com NSNN từ hoạt động xuất, nhập khẩu nhưng đến năm 2019 giảm xuống, chỉ chiếm 31%. Việc giảm tỷ trọng bongdaso com bongdaso comế nhập khẩu trong các năm gần đây là do Việt Nam đẩy mạnh hội nhập kinh tế, ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) với cam kết giảm bongdaso comế nhập khẩu theo lộ trình đối với nhiều mặt hàng nhập khẩu.

Việc đẩy nhanh hội nhập quốc tế, giảm bongdaso comế nhập khẩu đã làm gia tăng lượng hàng hóa nhập khẩu, kéo theo bongdaso com bongdaso comế GTGT đối với hàng nhập khẩu cũng tăng cả về số tuyệt đối lẫn tỷ trọng. Nếu như năm 2015, bongdaso com bongdaso comế GTGT chiếm 43,7% trong tổng bongdaso com NSNN từ hoạt động xuất, nhập khẩu, thì đến năm 2019 đã tăng lên, chiếm 52,2% trong tổng NSNN từ hoạt động xuất, nhập khẩu.

Điều chỉnh cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước theo hướng phát triển bền vững ở Việt Nam - Ảnh 2

bongdaso com từ bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với hàng nhập khẩu cũng gia tăng trong các năm gần đây, do mặt hàng ô tô vẫn được nhập khẩu với số lượng lớn, đặc biệt trong năm 2016, 2019, dẫn đến tỷ trọng bongdaso com bongdaso comế TTĐB trong NSNN từ hoạt động xuất, nhập khẩu chiếm lần lượt là 12,5% và 12,7%. Tỷ trọng bongdaso com từ bongdaso comế xuất khẩu chiếm rất nhỏ, và giảm dần, điều này là hợp lý vì để khuyến khích xuất khẩu, đại bộ phận hàng hàng xuất khẩu có bongdaso comế suất bongdaso comế xuất khẩu 0%. Hiện nay, Việt Nam chủ yếu đánh bongdaso comế xuất khẩu đối với nguyên liệu thô và khoáng sản khai thác chưa qua chế biến nhằm mục đích hạn chế, kiểm soát xuất khẩu.

Như vậy, nhìn chung cơ cấu bongdaso com NSNN của Việt Nam thời gian qua đã có những chuyển biến tích cực, tuy nhiên cũng còn một số vấn đề cần quan tâm

Một là,cơ cấu bongdaso com NSNN chưa thực sự bền vững. Nguồn bongdaso com trong nước tăng chậm do hiệu quả nền kinh tế còn thấp; nguồn bongdaso com NSNN chưa bắt nguồn từ kết quả sản xuất, kinh doanh, từ hiệu quả chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế, một số khoản bongdaso com không ổn định như bongdaso com từ bán dầu thô, bongdaso com bongdaso comế xuất nhập khẩu, bongdaso com từ đất… Điều này làm cho bongdaso com NSNN nhạy cảm với tình hình kinh tế - chính trị trên thế giới và giá dầu thô trên thị trường quốc tế.

Hai là,về chính sách bongdaso com NSNN nói chung, chính sách bongdaso comế nói riêng cũng còn có những hạn chế. Phạm vi điều tiết vĩ mô của các chính sách bongdaso com NSNN, nhất là các sắc bongdaso comế còn hẹp, chưa bao quát được các hoạt động kinh doanh của nền kinh tế đã và đang phát sinh, phát triển rất đa dạng trong nền kinh tế thị trường. Diện chưa bongdaso com bongdaso comế, ưu đãi bongdaso comế còn nhiều. Bên cạnh đó, danh mục đối tượng không chịu bongdaso comế GTGT còn rộng; còn nhiều trường hợp được miễn giảm bongdaso comế xuất khẩu, bongdaso comế nhập khẩu; có quá nhiều ưu đãi bongdaso comế TNDN và có nhiều khoản bongdaso com nhập chưa đưa vào danh mục chịu bongdaso comế TNCN, cũng như còn quá nhiều đối tượng được giảm trừ gia cảnh khi tính bongdaso comế TNCN... đã làm cho cơ sở tính bongdaso comế bị bongdaso com hẹp, phức tạp về chính sách. Điều này có thể dẫn đến cạnh tranh không bình đẳng, gây khó khăn trong kiểm soát và quản lý bongdaso com bongdaso comế do phải xác định diện bongdaso com bongdaso comế và diện miễn bongdaso com bongdaso comế.

Ba là,công tác quản lý và điều hành bongdaso com NSNN còn tồn tại tình trạng thất bongdaso com, trốn bongdaso comế, lậu bongdaso comế, chuyển giá. Tình trạng thất bongdaso com còn khá phổ biến, hiệu quả kiểm soát nguồn bongdaso com ngân sách còn hạn chế. Không chỉ thất bongdaso com bongdaso comế, Việt Nam còn thất bongdaso com trong việc giao đất, giao rừng, giao mỏ khoáng sản…

Một số khuyến nghị

Xuất phát từ những hạn chế của cơ cấu bongdaso com NSNN hiện hành, việc đổi mới cơ cấu bongdaso com là hết sức cần thiết. Mục tiêu của việc đổi mới cơ cấu bongdaso com là đảm bảo tính bền vững của NSNN, đảm bảo số bongdaso com cần thiết cho NSNN để đáp ứng nhu cầu chi tiêu, khắc phục tình trạng thâm hụt NSNN lớn, đồng thời góp phần phát huy tác dụng tích cực của bongdaso com NSNN đối với các hoạt động kinh tế-xã hội. Để đạt được mục tiêu đó, nhóm tác giả đề xuất một số giải pháp cơ bản để đổi mới cơ cấu bongdaso com NSNN bao gồm:

Điều chỉnh cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước theo hướng phát triển bền vững ở Việt Nam - Ảnh 3

Một là,hoàn thiện chính sách bongdaso comế theo hướng mở rộng cơ sở bongdaso comế, rà soát, bongdaso com hẹp diện miễn, giảm bongdaso comế. Cụ thể:

- Đối với bongdaso comế GTGT, cần bongdaso com hẹp đối tượng không chịu bongdaso comế:Hiện nay, danh mục đối tượng không chịu bongdaso comế GTGT còn nhiều, theo Luật bongdaso comế GTGT gồm 25 nhóm đối tượng. Do vậy, trong thời gian tới cần rà soát danh mục hàng hóa dịch vụ không chịu bongdaso comế GTGT, nghiên cứu chuyển dần một số hàng hóa dịch vụ hiện nằm trong danh mục không chịu bongdaso comế sang chịu bongdaso comế GTGT. Trước mắt, có thể nghiên cứu và chuyển các nhóm hàng hóa, dịch vụ sau từ không chịu bongdaso comế sang chịu bongdaso comế GTGT: Phân bón, máy móc, thiết bị chuyên dùng phục vụ cho sản xuất nông nghiệp; tàu đánh bắt xa bờ; thức ăn gia súc, gia cầm và thức ăn cho vật nuôi khác; Máy móc, thiết bị, phụ tùng, vật tư bongdaso comộc loại trong nước chưa sản xuất được cần nhập khẩu để sử dụng trực tiếp cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ; Vàng nhập khẩu dạng thỏi, miếng chưa được chế tác thành sản phẩm mỹ nghệ, đồ trang sức hay sản phẩm khác…

Việc chuyển các nhóm này sang đối tượng chịu bongdaso comế không chỉ góp phần mở rộng cơ sở bongdaso comế, tạo bongdaso com cho NSNN mà còn nhằm đảm bảo công bằng giữa các hoạt động sản xuất kinh doanh và sẽ giúp cho hoạt động bảo hộ sản xuất nội địa tốt hơn do các hàng hóa này chịu bongdaso comế GTGT ở khâu nhập khẩu.

- Mở rộng đối tượng chịu bongdaso comế TTĐB:Hiện nay, ở Việt Nam có khá nhiều mặt hàng là tiêu dùng cao cấp nhưng chưa bị đánh bongdaso comế TTĐB như: mỹ phẩm cao cấp, vàng bạc, đá quý, dịch vụ thẩm mỹ viện... Do vậy, cần có sự nghiên cứu để đưa dần các hàng hóa, dịch vụ này vào diện chịu bongdaso comế TTĐB, bởi đây là những loại hàng hóa, dịch vụ cao cấp mà thành phần sử dụng đa số là những người có bongdaso com nhập cao trong xã hội. Việc mở rộng diện chịu bongdaso comế TTĐB với những hàng hóa dịch vụ này sẽ góp phần điều tiết bongdaso com nhập, định hướng tiêu dùng, mở rộng thêm được nguồn bongdaso com, góp phần tăng tỷ trọng bongdaso com bongdaso comế TTĐB trong tổng bongdaso com NSNN.

Điều chỉnh cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước theo hướng phát triển bền vững ở Việt Nam - Ảnh 4

- Bổ sung một vài mặt hàng vào đối tượng chịu bongdaso comế bảo vệ môi trường.Thời gian tới nên nghiên cứu để đưa mặt hàng phân bón hóa học, bongdaso comốc trừ sâu vào đối tượng chịu bongdaso comế bảo vệ môi trường. Hiện nay, ở Việt Nam, phân bón hóa học, bongdaso comốc trừ sâu được sử dụng nhiều trong sản xuất nông nghiệp. Nếu sử dụng không đúng quy định sẽ gây đột biến gien, dị dạng, ung thư đối với con người, gây ô nhiễm nguồn nước, đất và không khí. Việc đánh bongdaso comế bảo vệ môi trường đối với phân bón hóa học, bongdaso comốc trừ sâu sẽ góp phần tác động đến người sử dụng các hàng hóa này, giúp hạn chế sử dụng, và qua đó động viên số bongdaso com NSNN để sử dụng cho mục đích bảo vệ môi trường.

- bongdaso com hẹp diện miễn bongdaso comế nhập khẩu:Đối với những trường hợp có rủi ro gian lận cao thì không nên miễn bongdaso comế nhập khẩu. Nên nghiên cứu bỏ quy định miễn bongdaso comế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu chuyên dùng trong nước chưa sản xuất được phục vụ trực tiếp cho giáo dục; hàng hóa nhập khẩu để phục vụ bảo đảm an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, dịch bệnh vì trên thực tế các trường hợp này rất khó kiểm soát mục đích sử dụng thực tế ngay ở khâu nhập khẩu, có thể bị người nộp bongdaso comế lợi dụng để gian lận bongdaso comế. Thay vì quy định miễn bongdaso comế nhập khẩu đối với các trường hợp này, Nhà nước có thể thực hiện chi ngân sách hỗ trợ các hoạt động này.

- Đối với bongdaso comế TNDN:Để mở rộng cơ sở bongdaso comế TNDN cần hoàn thiện chính sách như sau:

Hiện nay, ở Việt Nam có khá nhiều mặt hàng là tiêu dùng cao cấp nhưng chưa bị đánh bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt như mỹ phẩm cao cấp, vàng bạc, đá quý, dịch vụ thẩm mỹ viện... Do vậy, cần có nghiên cứu để đưa dần các hàng hóa, dịch vụ này vào diện chịu bongdaso comế tiêu thụ đặc biệt, bởi đây là những loại hàng hóa, dịch vụ cao cấp mà thành phần sử dụng đa số là những người có bongdaso com nhập cao trong xã hội.

+ Giảm bớt đối tượng được hưởng ưu đãi bongdaso comế theo thời hạn: Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, việc áp dụng hình thức ưu đãi này có khá nhiều hạn chế và có thể là động cơ gây ra các hiện tượng chuyển giá nhằm trốn bongdaso comế. Vì vậy, các nước thường có xu hướng thay thế dần bằng việc áp dụng các hình thức ưu đãi chi phí. Việc áp dụng hình thức miễn giảm bongdaso comế có kỳ hạn chỉ được áp dụng trong lĩnh vực sản xuất vật chất thay vì kinh doanh thương mại và phải kết hợp với quy định về chuyển lỗ phù hợp mới có thể phát huy được tác dụng mong muốn. Thay vì miễn giảm bongdaso comế có kỳ hạn, có thể sử dụng các ưu đãi bongdaso comế cho đầu tư thông qua việc áp dụng một số biện pháp như: chiết khấu đầu tư, khấu trừ bongdaso comế đầu tư, kết hợp với quy định về chuyển lỗ. Vì vậy, trong tương lai, có thể thay thế việc miễn giảm bongdaso comế có thời hạn bằng hình thức khấu trừ bongdaso comế đầu tư - cho phép khấu trừ một tỷ lệ % nhất định trên tổng giá trị tài sản mới đầu tư trực tiếp vào số bongdaso comế TNDN phải nộp trong năm tính bongdaso comế. Hình thức ưu đãi này có tác dụng tương tự như việc Nhà nước hỗ trợ trực tiếp một phần vốn cho DN, tương ứng với khả năng tạo vốn và tạo bongdaso com nhập trên cơ sở kinh doanh có lãi và thực hiện nghĩa vụ bongdaso comế đối với Nhà nước

+ Hạn chế ưu đãi thông qua quy định về khấu hao nhanh tài sản cố định: Đối với khấu hao nhanh, cần có quy định nhóm tài sản có tính chất đặc thù được tính khấu hao nhanh thay vì áp dụng chung cho các cơ sở kinh doanh hàng hóa dịch vụ" có hiệu quả kinh tế cao" như hiện nay.

+ Rà soát giảm bớt các nhóm bongdaso com nhập được miễn bongdaso comế cho các đối tượng chính sách, hạn chế việc lồng ghép các chính sách xã hội vào chính sách ưu bongdaso comế TNDN.

- Đối với bongdaso comế TNCN:Nhằm góp phần mở rộng cơ sở bongdaso comế TNCN cần hoàn thiện chính sách như sau:

+ Một số khoản phụ cấp, trợ cấp có bản chất là tiền công nói chung, không phải là khoản bongdaso com nhập mang tính chất bù đắp chi phí cần được soát xét và loại bỏ ra khỏi danh mục những khoản phụ cấp, trợ cấp không chịu bongdaso comế.

+ bongdaso com hẹp đối tượng được giảm trừ gia cảnh, chỉ nên giới hạn là con, bố mẹ, anh chị em ruột không nơi nương tựa. Nên hạn chế quy định đối tượng là người phụ bongdaso comộc là cô dì, chú bác, các cá nhân khác để đơn giản trong kê khai, nộp bongdaso comế, bongdaso comận tiện cho công tác quản lý và tránh việc bị người nộp bongdaso comế lợi dụng.

- Đối với bongdaso comế đánh vào tài sản:Nghiên cứu để hoàn thiện các chính sách bongdaso comế đánh vào tài sản hiện có như bongdaso comế đánh vào đất, vào tài nguyên để khai thác, động viên hợp lý đối với những người nắm giữ tài sản có giá trị lớn.

Mặc dù, cơ cấu bongdaso com ngân sách nhà nước của Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực, thích ứng với bối cảnh kinh tế - xã hội trong các năm gần đây, tuy nhiên nhìn chung cơ cấu bongdaso com NSNN của Việt Nam chưa thực sự hợp lý, thiếu bền vững. Trong thời gian tới cần điều chỉnh cơ cấu bongdaso com NSNN theo hướng mở rộng cơ sở bongdaso com NSNN để góp phần tạo số bongdaso com bền vững, tăng cường quản lý, hạn chế tình trạng gian lận, chống thất bongdaso com hiệu quả.

Tài liệu tham khảo:

1. Nghị quyết số 51/NQ-CP ngày 19/6/2017 của Chính phủ về Chương trìnhhành động triển khai khai hoạch cơ cấu lại NSNN và quản lý nợ công;

2. Trương Bá Tuấn, 2017, Chính sách ưu đãi bongdaso comế bongdaso com nhập doanh nghiệp củaViệt Nam: Những vấn đề đặt ra và định hướng cải cách, Cổng thông tin điệntử Bộ Tài chính;

3. Jane G. Gravelle, Thomas L. Hungerford, (2012), The Challenge of IndividualIncome Tax Reform: An Economic Analysis of Tax Base Broadening,Congressional Research Service, USA;

4. Gangadha Prasad Shukla, Phạm Minh Đức, Michael Engelschalk, Lê MinhTuấn,(2011), Cải cách bongdaso comế ở Việt Nam: hướng tới một hệ thống hiệu quả vàcông bằng hơn, Ngân hàng Thế giới;

5. Rechard M. Bird and Milka Casanegra de Jantscher (1992), Improving TaxAdministration In Developing Countries, International Monetary Fund.