Đấu thầu lại gạo Dự trữ: Giám sát chặt và nâng chế tài

PV.

Đúng 10h ngày 12/5/2020, các cục Dự trữ Nhà nước khu vực (DTNNKV) thuộc Tổng cục DTNN đã tổ chức mở thầu đợt 2 gói thầu mua 182.300 tấn gạo dự trữ quốc gia. Trước đó, ngày 16/4/2020, Tổng cục DTNN đã phát hành công khai hồ sơ mời thầu rộng rãi tới tất cả các nhà thầu trong nước để cung cấp số gạo dự trữ quốc gia (DTQG) này. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Lê Văn Thời – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dự trữ Nhà nước về vấn đề trên.

Phóng viên: Xin ông cho biết các căn cứ để quy định giá gói bongdaso wap tổ chức đấu bongdaso wap mua gạo nhập kho dự trữ quốc gia?

Phó Tổng cục trưởng Lê Văn Thời
Phó Tổng cục trưởng Lê Văn Thời

Phó Tổng cục trưởng Lê Văn Thời:Theo quy định tại Điều 19 Luật Giá, hàng dự trữ quốc gia thuộc danh mục nhà nước định giá. TheoĐiều 20 quy định về nguyên tắc định giá, thì phải bảo đảm bù đắp chi phí sản xuất, kinh doanh thực tế hợp lý, có lợi nhuận phù hợp với mặt bằng giá thị trường và chủ trương, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ. Đồng thời, kịp thời điều chỉnh giá khi các yếu tố hình thành giá thay đổi.

Ngoài ra, Điều 21 Luật Giá cũng quy định:Giá thành toàn bộ, chất lượng của hàng hoá, dịch vụ tại thời điểm định giá; mức lợi nhuận dự kiến;Quan hệ cung cầu của hàng hóa, dịch vụ và sức mua của đồng tiền; khả năng thanh toán của người tiêu dùng;Giá thị trường trong nước, thế giới và khả năng cạnh tranh của hàng hoá, dịch vụ tại thời điểm định giá.

Theo Điều 49, Luật Dự trữ Quốc gia quy định về giá mua, giá bán hàng dự trữ quốc gia thì khi mua, bán hàng dự trữ quốc gia, nếu giá thị trường biến động cao hơn giá mua tối đa, thấp hơn giá bán tối thiểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính xem xét, điều chỉnh giá mua tối đa, giá bán tối thiểu trên cơ sở đề nghị của Thủ trưởng bộ, ngành quản lý hàng dự trữ quốc gia.

Như vậy, theo quy định hiện hành của Luật Giá và Luật Dự trữ Quốc gia thì khi xác định giá để thực hiện đấu bongdaso wap mua gạo dự trữ quốc gia phải căn cứ vào thời điểm định giá. Tại thời điểm định giá, căn cứ vào thị trường cung cầu hàng hóa, chất lượng hàng hóa và giá thị trường tại thời điểm định giá để quy định mức giá.

Thưaông, việc quy định giá gói bongdaso wap tổ chức đấu bongdaso wap ngày 12/5/2020được thực hiệnnhư thế nào?

Để mua đủ số lượng gạo nhập kho dự trữ quốc gia theo chỉ tiêu kế hoạch được giao, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục DTNN tổ chức đấu bongdaso wap lại và mở bongdaso wap vào ngày 12/5/2020.

Tại thời điểm hiện nay, do dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên toàn cầu, nhu cầu gạo cho xuất khẩu tăng cao, Thủ tướng Chính phủ đã cho phép hoạt động xuất khẩu gạo trở lại bình thường kể từ ngày 01/5/2020. Do đó, các doanh nghiệp đẩy mạnh gom hàng phục vụ xuất khẩu trong khi nguồn cung gạo Đông Xuân đã vào cuối vụ thu hoạch không còn nhiều nên đã kéo giá gạo trên thị trường tăng cao, gạo tẻ 15% tấm ở mức khoảng 10.300- 10.500 đồng/kg (chưa có bao bì, đóng gói, kiểm định chất lượng, bốc xếp, hao hụt, lãi vay, lợi nhuận doanh nghiệp... và cước vận chuyển tới từng cửa kho dự trữ quốc gia).

Theo quy định của Luật Giá, Luật Dự trữ quốc gia và các văn bản hướng dẫn thi hành và gạo mua nhập kho dự trữ là mặt hàng lương thực mang tính thời vụ; giá gạo phụ thuộc nhiều vào tình hình cung cầu trên thị trường và thời vụ thu hoạch.Do đó, để đảm bảo việc quy định giá sát giá thị trường tại thời điểm và đảm bảo phải qui định trước thời điểm mở bongdaso wap, trên cơ sở kết quả thẩm định của Cục Quản lý giá về phương án giá của Tổng cục DTNN, ngày 11/5/2020, Bộ Tài chính quyết định giá mua tối đa.

Cùng ngày 11/5/2020, căn cứ vào giá thị trường tại thời điểm trên địa bàn cụ thể đã được các Cục DTNN khu vực khảo sát; ý kiến tham gia về giá mua gạo dự trữ quốc gia của các sở Tài chính địa phương và mức giá các Cục DTNN khu vực đề nghị, Tổng cục trưởng Tổng cục DTNN đã quyết định giá gói bongdaso wap cho từng Cục DTNN khu vực bằng với mức giá mua tối đa được Bộ Tài chính quy định đồng thời gửi các Cục DTNN khu vực để kịp tổ chức mở bongdaso wap vào ngày 12/5/2020 theo đúng qui định. Theo diễn biến của thị trường thì việc định giá và sự biến động của giá trong việc quy định giá đấu bongdaso wap là phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành về giá và về dự trữ quốc gia.

Để khắc phụctình trạng cácnhà bongdaso wap tham gia đấu bongdaso wap khi đã trúng bongdaso wap rồi lại bỏ bongdaso wapnhư lần trước, Tổng cục DTNN có những biện pháp gì,thưa ông?

Việc giao dịch, tham gia cung ứng gạo cho DTQG được thực hiện theo Bộ luật dân sự năm 2015, Luật DTQG năm 2012 và Luật Đấu bongdaso wap năm 2013. Trường hợp doanh nghiệp trúng bongdaso wap không tới ký hợp đồng thì biện pháp chế tài là thu bảo lãnh dự bongdaso wap; nếu đã ký hợp đồng mà không thực hiện hoặc có thực hiện, nhưng không giao đủ số lượng theo hợp đồng đã ký thì bị thu bảo đảm thực hiện hợp đồng hoặc chịu phạt tối đa bằng 8% giá trị không thực hiện và cấm tham gia đấu bongdaso wap từ 3 năm đến 5 năm Luật Đấu bongdaso wap đã qui định.

Căn cứ qui định của pháp luật về Đấu bongdaso wap, đợt mở bongdaso wap lần hai vào ngày 12/5/2020 vừa qua. Trong Hồ sơ mời bongdaso wap, Tổng cục DTNN đã chỉ đạo các Cục DTNN khu vực nâng cao biện pháp ràng buộc hơn với các nhà bongdaso wap khi tham gia bongdaso wap, mức bảo lãnh dự bongdaso wap đã được nâng lên từ 1,5% đến 3% trên giá gói bongdaso wap bằng mức tối đa pháp luật đã qui định. Còn về lâu dài, chúng tôi cũng đã có kiến nghị cần sửa đổi Luật Đấu bongdaso wap bổ sung các chế tài khác để ràng buộc hơn với các nhà bongdaso wap khi tham gia đấu bongdaso wap không riêng chỉ có mua gạo DTQG, mà cho nhiều mặt hàng và các lĩnh vực khác.

Gói bongdaso wap cung cấp 182.300 tấn gạo đã được các cục DTNN khu vựcmở bongdaso wap ngày 12/5/2020đến nay kết quảnhư thế nào, thưa ông?

Theo báo cáo nhanh của các cục DTNN khu vực, đến 10 giờ ngày 12/5/2020, 22 cục DTNN khu vực tổ chức mở bongdaso wap các gói bongdaso wap đã đủ điều kiện để mở bongdaso wap theo qui định của pháp luật. Trong đó, có nhiều doanh nghiệp đã từ chối không ký hợp đồng cung ứng gạo cho DTQG đợt I vừa qua cũng tham gia đấu bongdaso wap lần này, vì theo qui định của pháp luật hiện hành thì không có qui định nào cấm họ không được tham gia dự bongdaso wap.

Hiện nay, các cục DTNN khu vực đang khẩn trương tổ chức đánh giá hồ sơ kỹ thuật, năng lực, kinh nghiệm của các nhà bongdaso wap tham dự bongdaso wap. Những nhà bongdaso wap vượt qua bước đánh giá hồ sơ kỹ thuật, đáp ứng được năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời bongdaso wap thì được mở hồ sơ tài chính để lựa chọn nhà bongdaso wap trúng bongdaso wap.

Nhà bongdaso wap nào đáp ứng được hồ sơ kỹ thuật, năng lực, kinh nghiệm và có giá dự bongdaso wap thấp nhất được lựa chọn trúng bongdaso wap cung ứng cho dự trữ quốc gia. Tổng cục DTNN đã có công điện chỉ đạo các cục DTNN khu vực khẩn trương tổ chức đánh giá hồ sơ dự bongdaso wap và phê duyệt kết quả lựa chọn nhà bongdaso wap trúng bongdaso wap chậm nhất là ngày 19/5 để ký hợp đồng xong trước ngày 22/5, thời gian thực hiện hợp đồng đến hết ngày 30/6/2020.

Xin cảm ơn ông!

Trong việc tổ chức đấu bongdaso wap cung cấp gạo nhập kho DTQG năm 2020 trên toàn quốc, đây là lần đầu tiên các bên mời bongdaso wap bắt buộc áp dụng theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về DTNN đối với gạo ban hành kèm theo Thông tư số 78/2019/TT-BTC ngày 12/11/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính. Theo đó, tiêu chuẩn gạo nhập kho cao hơn cả gạo xuất khẩu với những chỉ tiêu về hạt vàng và an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, trong hồ sơ mời bongdaso wap luôn đảm bảo điều kiện thông thoáng, thuận lợi, và tạo ra nhiều cơ hội dự bongdaso wap cho các nhà bongdaso wap.