Cục Thuế Hà Nội: Hỗ trợ bongdaso nét trong giao dịch liên kết

Ông Hà Minh Hải - Phó cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội cho rằng, trong bộn bề công việc của những tháng cuối năm, Cục Thuế Hà Nội vẫn đặt trọng tâm công tác tuyên truyền, hỗ trợ vào vấn đề này nhằm giúp các bongdaso nét xác định đúng, đầy đủ nghĩa vụ thuế phát sinh để kịp thời nộp NSNN.

Xin ông cho biết, trên thực tế, bongdaso nét căn cứ vào các dấu hiệu nào để xác định các giao dịch có quan hệ liên kết?

Thông thường, hai bongdaso nét trong một kỳ tính thuế có quan hệ giao dịch kinh doanh thuộc một trong 13 trường hợp theo ba nhóm sau thì xác định là các bên liên kết:

Nhóm thứ nhất - Quan hệ về sở hữu (4 trường hợp): Một bongdaso nét nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 20% vốn đầu tư của chủ sở hữu bongdaso nét kia; Cả hai bongdaso nét đều có ít nhất 20% vốn đầu tư của chủ sở hữu do một bên thứ ba nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp; Cả hai bongdaso nét đều nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 20% vốn đầu tư của chủ sở hữu của một bên thứ ba; Một bongdaso nét là cổ đông lớn nhất về vốn đầu tư của chủ sở hữu của bongdaso nét kia, nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp ít nhất 10% vốn đầu tư của chủ sở hữu của bongdaso nét kia.

Nhóm thứ hai - Quan hệ về quản lý điều hành (4 trường hợp): Một bongdaso nét chỉ định thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc kiểm soát của một bongdaso nét khác với điều kiện số lượng các thành viên được bongdaso nét thứ nhất chỉ định chiếm trên 50% tổng số thành viên ban lãnh đạo điều hành hoặc kiểm soát của bongdaso nét thứ hai, hoặc một thành viên được bongdaso nét thứ nhất chỉ định có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh của bongdaso nét thứ hai; Hai bongdaso nét cùng có trên 50% thành viên ban lãnh đạo hoặc cùng có một thành viên ban lãnh đạo có quyền quyết định các chính sách tài chính hoặc hoạt động kinh doanh được chỉ định bởi một bên thứ ba; Hai bongdaso nét được điều hành hoặc chịu sự kiểm soát về nhân sự, tài chính và hoạt động kinh doanh bởi các cá nhân thuộc một trong các mối quan hệ như vợ và chồng, bố, mẹ và con anh, chị, em ruột, ông nội bà nội và cháu nội; ông ngoại, bà ngoại và cháu ngoại; cô, chú, bác, cậu, dì ruột và cháu ruột; Hai bongdaso nét có mối quan hệ trụ sở chính và cơ sở thường trú hoặc cùng là cơ sở thường trú của tổ chức, cá nhân nước ngoài.

Nhóm thứ ba - Quan hệ về hợp tác kinh doanh (5 trường hợp): Một bongdaso nét bảo lãnh hoặc cho một bongdaso nét khác vay vốn dưới bất kỳ hình thức nào với điều kiện khoản vốn vay ít nhất bằng 20% vốn đầu tư của chủ sở hữu của bongdaso nét đi vay và chiếm trên 50% tổng giá trị các khoản nợ trung và dài hạn của bongdaso nét đi vay; Một bongdaso nét sản xuất, kinh doanh sản phẩm sử dụng tài sản vô hình hoặc quyền sở hữu trí tuệ của một bongdaso nét khác, với điều kiện chi phí phải trả cho việc sử dụng tài sản vô hình, quyền sở hữu trí tuệ đó chiếm trên 50% giá vốn (hoặc giá thành) sản phẩm; Một bongdaso nét cung cấp trực tiếp hoặc gián tiếp trên 50% tổng giá trị nguyên vật liệu, vật tư hoặc sản phẩm đầu vào (không bao gồm chi phí khấu hao đối với tài sản cố định) để sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh sản phẩm đầu ra của một bongdaso nét khác; Một bongdaso nét kiểm soát trực tiếp hoặc gián tiếp trên 50% sản lượng sản phẩm tiêu thụ (tính theo từng chủng loại sản phẩm) của một bongdaso nét khác; Hai bongdaso nét có thỏa thuận hợp tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng.

Thông tư 66 quy định tới 5 phương pháp để xác định giá thị trường, vô tình cũng khiến bongdaso nét băn khoăn, không biết nên áp dụng phương pháp nào là chuẩn xác. Vấn đề này nên xử lý thế nào, thưa ông?

Trong thực tế đa dạng, phức tạp của các giao dịch liên kết, các phương pháp để xác định chính xác giá thị trường của các giao dịch không thể là cố định mà phải luôn linh hoạt mới phù hợp và bắt kịp các phát sinh. Chính vì vậy mà Điều 5 phần B Thông tư 66/2010/TT-BTC quy định tới 5 phương pháp cơ bản để xác định giá thị trường, bao gồm: Phương pháp so sánh giá giao dịch độc lập; Phương pháp giá bán lại; Phương pháp giá vốn cộng lãi; Phương pháp so sánh lợi nhuận; Phương pháp tách lợi nhuận. Theo đó, các bongdaso nét sẽ căn cứ vào tình hình cụ thể của đơn vị mình để lựa chọn phương pháp phù hợp nhất. Trường hợp do tính đặc thù hoặc duy nhất của giao dịch liên kết, bongdaso nét không thể lựa chọn được giao dịch độc lập để so sánh, bongdaso nét phải giải trình lý do và thực hiện theo biện pháp tổng hợp hoặc biện pháp vận dụng số liệu giữa các kỳ (được quy định tại Điều 6 Thông tư 66/2010/TT-BTC).

Tuy nhiên, dù lựa chọn phương pháp nào thì khi thực hiện quyết toán thuế TNDN, các bongdaso nét đều phải có trách nhiệm kê khai các giao dịch liên kết theo mẫu GCN-01/QLT quy định tại Phụ lục 1-GCN/CC ban hành kèm theo Thông tư 66. Thời hạn nộp Phụ lục 1-GCN/CC cùng với thời hạn nộp tờ khai quyết toán thuế TNDN. Các bongdaso nét cũg phải có nghĩa vụ và trách nhiệm lưu giữ các thông tin, tài liệu và chứng từ làm căn cứ áp dụng phương pháp xác định giá thị trường đối với sản phẩm trong các giao dịch liên kết và xuất trình theo yêu cầu kiểm tra, thanh tra của cơ quan thuế.

Xung quanh các quy định về kê khai thông tin giao dịch liên kết, trường hợp nào bongdaso nét sẽ không được chấp nhận giá giao dịch đã kê khai để tính thuế?

Cơ quan thuế có quyền ấn định mức giá được sử dụng để kê khai tính thuế, ấn định thu nhập chịu thuế hoặc số thuế TNDN phải nộp đối với bongdaso nét có giao dịch liên kết trong bốn trường hợp: Một là, bongdaso nét dựa vào các tài liệu, dữ liệu và chứng từ không hợp pháp, không hợp lệ hoặc không nêu rõ nguồn gốc xuất xứ để xác định mức giá, tỷ suất lợi nhuận gộp hoặc các tỷ suất sinh lời áp dụng cho giao dịch liên kết; Hai là, bongdaso nét tạo ra giao dịch độc lập giả mạo hoặc sắp đặt lại giao dịch liên kết thành giao dịch độc lập để lấy giao dịch này làm giao dịch độc lập được chọn để so sánh; Ba là, bongdaso nét không kê khai hoặc kê khai không đầy đủ Phụ lục 1-GCN/CC đối với giao dịch liên kết phát sinh trong năm quyết toán thuế thu nhập bongdaso nét; không thực hiện đúng yêu cầu về thời hạn cung cấp các thông tin, dữ liệu và tài liệu để chứng minh cho việc kê khai, hạch toán giá thị trường đối với giao dịch liên kết; Bốn là, cơ quan thuế nghi ngờ bongdaso nét không áp dụng hoặc cố tình áp dụng không đúng các quy định tại Thông tư 66 mà bongdaso nét không chứng minh được trong thời hạn tối đa là 90 ngày kể từ khi nhận được thông báo của cơ quan thuế. Ngoài ra, nếu bị phát hiện gian lận khi xác định giá giao dịch liên kết, bongdaso nét có thể bị xử phạt về các hành vi vi phạm thủ tục về thuế, hành vi trốn thuế, gian lận thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế.

Để tạo điều kiện cho các bongdaso nét nắm bắt, hiểu rõ và thực hiện đúng các quy định về xác định giác thị trường trong các giao dịch liên kết, Cục Thuế Hà Nội đã chỉ đạo bộ phận tuyên truyền hỗ trợ và hệ thống “một cửa” của cơ quan thuế các cấp trên toàn địa bàn tập trung hướng dẫn, giải thích cụ thể, chi tiết nội dung Thông tư 66 và các văn bản liên quan. Vì vậy, khi có bất kỳ vướng mắc nào xung quanh vấn đề này, các bongdaso nét hãy liên hệ ngay với cơ quan thuế để được hỗ trợ chu đáo, tránh mắc lỗi không đáng có.

Xin cám ơn ông!