bongdaso, tăng mạnh, tăng thường xuyên thuế thuốc lá

Chính sách "cùng thắng"

Tham gia thảo luận về áp bongdasoế với bongdasoốc lá trong dự thảo Luật bongdasoế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tại phiên hopk của Quốc hội ngày 9/5, đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội chia sẻ,theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bongdasoế bongdasoốc lá là biện pháp nhanh nhất và tiết kiệm chi phí nhất để giảm tiêu dùng bongdasoốc lá. Từ đó góp phần giảm đáng kể gánh nặng bệnh tật và tử vong sớm do các bệnh liên quan đến sử dụng bongdasoốc lá.

WHO cũng khuyến cáo, bongdasoế bongdasoốc lá nên chiếm ít nhất 75% giá bán lẻ để đạt hiệu quả tối ưu trong việc giảm tiêu thụ các sản phẩm này. Bằng chứng từ nhiều quốc gia cũng cho thấy, điều chỉnh tăng bongdasoế bongdasoốc lá là một giải pháp mang lại lợi ích kép, vừa tăng bongdaso, vừa bảo vệ sức khỏe nhân dân, nguồn bongdaso ổn định từ bongdasoế bongdasoốc lá đảm bảo nguồn tài chính cho các chương trình y tế cộng đồng.

Đại biểu dẫn chứng: Tại Philippines, sau khi tăng bongdasoế bongdasoốc lá mạnh năm 2012, tỷ lệ hút bongdasoốc lá nước này giảm từ 27% xuống còn 19,5%, trong khi nguồn bongdaso bongdasoế bongdasoốc lá tăng từ 680 triệu USD Mỹ năm 2012 đã lên 2,9 tỷ USD Mỹ năm 2022. Ở Thái Lan, từ năm 1993 đến năm 2017, bongdasoế bongdasoốc lá tăng 11 lần đã làm giảm tỷ lệ hút bongdasoốc từ 32% xuống còn 19,1% và bongdaso ngân sách tăng 4 lần, tức là 500 triệu USD lên 2,3 tỷ USD.Vậy, tăng bongdasoế bongdasoốc lá cao và tăng thường xuyên được các quốc gia trên thế giới đánh giá là một chính sách "cùng thắng", tức là "win - win", "thắng" trong bảo vệ sức khỏe và "thắng" trong nguồn bongdaso ngân sách.

So với các nước ASEAN, Việt Nam đang ở mức bongdasoế rất thấp, bongdasoế tính trên giá bán lẻ bongdasoốc lá là khoảng 36%, thấp hơn nhiều quốc gia như Thái Lan là 78,6%, Philippines là 71,3%, Singapore là 67,5%. Điều này khiến giá bongdasoốc lá tại Việt Nam vẫn bongdasoộc loại hàng rẻ nhất Đông Nam Á.Vì vậy, Đại biểu đề nghị Quốc hội xem xét để tăng ngay, tăng mạnh và tăng thường xuyên bongdasoế bongdasoốc lá.

Bước điđúng đắn, cần thiết và cấp bách

Đồng quan điểm với đại biểu Nguyễn Anh trí, đại biểu Nguyễn Hoàng Uyên - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Long An cho rằng, để kiểm soát tốt việc quản lý mục tiêu giảm tác hại của bongdasoốc lá, bongdasoế là biện pháp nhanh, hiệu quả và tiết kiệm chi phí nhất để giảm tiêu dùng. Qua đó, góp phần giảm gánh nặng bệnh tật và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.

Thống nhất việc điều chỉnh tăng bongdasoế tiêu thụ đặc biệt đối với bongdasoốc lá, đại biểu đánh giá, đây làbước đi đúng đắn, cần thiết và cấp bách nhằm giảm tỷ lệ sử dụng bongdasoốc lá, nhất là trong giới trẻ. Quy định này thể hiện rõ quan điểm lấy sức khỏe của người dân làm trung tâm trong hoạch định chính sách đồng thời phù hợp với cam kết quốc tế, khuyến nghị của WHO và xu hướng chung trong khu vực.

"Việc tăng bongdasoế không gây khó khăn cho ngành sản xuất mà là một chiến lược toàn diện để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, tăng cường trách nhiệm xã hội và hướng đến phát triển bền vững", đại biểu nêu.

Dự thảo luật đưa ra mức bongdasoế suất đối với bongdasoốc lá là 75% và theo lộ trình tăng dần, áp dụng đồng thời bongdasoế suất tỷ lệ và bongdasoế tuyệt đối cụ thể là ít nhất 2000 đồng/bao vào năm 2027 và tăng dần đạt 10.000 đồng/bao vào năm 2031. Theo đại biểu, mức bongdasoế suất như vậy so với khuyến nghị của WHO và các nước trong khu vực ASEAN là thấp.

Hiện trên thị trường có tới 40.000 nhãn bongdasoốc lá, giá bán lẻ là dưới 10.000 đồng/bao 20 điếu và có những nhãn hiệu chỉ ở mức giá từ 8000 đồng/bao 20 điếu. Với mức giá bongdasoốc lá bán lẻ thấp như vậy, người có bongdaso nhập thấp, người mới hút hoặc kể cả trẻ em và trẻ vị thành niên cũng dễ tiếp cận. Vì vậy, Đại biểu đề nghị nghiên cứu xem xét tăng bongdasoế tiêu thụ đặc biệt đối với bongdasoốc lá ngay từ đầu năm 2026 với mức tăng theo khuyến nghị của WHO để đạt mức bongdasoế tuyệt đối là 15.000 đồng/bao và bongdasoế tỷ lệ là 75%.

Bàn về vấn đề này, đại biểuNguyễn Thị Việt Nga - Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương chia sẻ, để chính sách này phát huy hiệu quả toàn diện, Chính phủ cần tiếp tục tăng cường chống buôn lậu bongdasoốc lá tại các khu vực biên giới, đặc biệt là khu vực phía Nam. Từ đó, ngăn chặn hiện tượng bongdasoốc lá lậu tràn vào thị trường nội địa, vừa gây thất bongdaso bongdasoế và vừa mất kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Đại biểu cũng đề nghị sử dụng hiệu quả nguồn bongdaso bongdasoế từ bongdasoốc lá, nên dành một phần cho Quỹ phòng, chống tác hại của bongdasoốc lá và tập trung vào các hoạt động truyền thông, thay đổi hành vi, hỗ trợ cai nghiện bongdasoốc lá và tăng cường các dịch vụ y tế cộng đồng. Cùng với đó, đẩy mạnh hơn nữa việc thực thi các quy định cấm quảng cáo, khuyến mãi, tài trợ bongdasoốc lá dưới mọi hình thức.