Bộ Tài kq bongdaso giải đáp về thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất
Trả lời cử tri tỉnh Tiền Giang kiến nghị về thu tiền sử dụng đất theo hướng giảm mức thuế chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp sang đất thổ cư, Bộ Tài kq bongdaso giải đáp cụ thể tại Công văn 4153/BTC-QLCS ngày 29/3/2017.

Cụ thể, nội dung Cử tri tỉnh Tiền Giang kiến nghị như sau:
Kiến nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét tham mưu Chính phủ sửa đổi Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về thu tiền kq bongdaso theo hướng giảm mức thuế chuyển mục đích kq bongdaso từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp sang đất thổ cư nhằm tạo điều kiện cho người dân chấp hành tốt các quy định về quản lý đất đai, nhất là về việc xây dựng nhà ở theo đúng các quy định của pháp luật.
Bởi, hiện nay, đời sống người dân còn nhiều khó khăn, nhưng mức thuế này lại quá cao so với khả năng của họ nên nhiều người dân, nhất là ở nông thôn không thể xây nhà hoặc xây nhà không phép trên phần đất của mình vì không có điều kiện chuyển đổi mục đích kq bongdaso theo quy định.
Thậm chí có nơi, còn xây dựng nhà ở trên những phần đất không phải là đất ở; Thiết nghĩ đây cũng là giải pháp giúp các cơ quan chức năng thực hiện chặt chẽ và hiệu quả hơn công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này.
Về vấn đề này, Bộ Tài chính trả lời như sau:
Tại khoản 2 Điều 5, Điều 11, Điều 12, khoản 1 Điều 16 Nghị định số 45/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ quy định:
Về thu tiền kq bongdaso khi chuyển mục đích kq bongdaso
Đối với hộ gia đình, cá nhân:
Chuyển từ đất vườn, ao trong cùng thửa đất có nhà ở thuộc khu dân cư không được công nhận là đất ở theo quy định tại Khoản 6 Điều 103 Luật Đất đai sang làm đất ở; chuyển từ đất có nguồn gốc là đất vườn, ao gắn liền nhà ở nhưng người kq bongdaso tách ra để chuyển quyền hoặc do đơn vị đo đạc khi đo vẽ bản đồ địa chính từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 đã tự đo đạc tách thành các thửa riêng sang đất ở thì thu tiền kq bongdaso bằng 50% chênh lệch giữa tiền kq bongdaso tính theo giá đất ở với tiền kq bongdaso tính theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Chuyển từ đất nông nghiệp được Nhà nước giao không thu tiền kq bongdaso sang đất ở thì thu tiền kq bongdaso bằng mức chênh lệch giữa tiền kq bongdaso tính theo giá đất ở với tiền kq bongdaso tính theo giá đất nông nghiệp tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Chuyển mục đích từ đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở thì thu tiền kq bongdaso như sau:
Thứ nhất,trường hợp đang kq bongdaso phi nông nghiệp đã được Nhà nước công nhận quyền kq bongdaso có thời hạn sử dụng ổn định, lâu dài trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 mà không phải là đất được Nhà nước giao hoặc cho thuê, khi chuyển mục đích sang đất ở thì không phải nộp tiền kq bongdaso.
Thứ hai,trường hợp đang kq bongdaso phi nông nghiệp dưới hình thức được Nhà nước giao đất có thu tiền kq bongdaso trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, khi được chuyển mục đích sang đất ở thì thu tiền kq bongdaso bằng chênh lệch giữa tiền kq bongdaso tính theo giá đất ở với tiền kq bongdaso tính theo giá đất phi nông nghiệp của thời hạn kq bongdaso còn lại tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thứ ba,trường hợp được Nhà nước cho thuê đất phi nông nghiệp không phải là đất ở dưới hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, khi được chuyển mục đích sang đất ở đồng thời với chuyển từ thuê đất sang giao đất thì nộp tiền kq bongdaso bằng mức chênh lệch giữa tiền kq bongdaso tính theo giá đất ở trừ (-) tiền thuê đất phải nộp một lần tính theo giá đất phi nông nghiệp của thời hạn kq bongdaso còn lại tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thứ tư,trường hợp đang kq bongdaso phi nông nghiệp không phải là đất ở dưới hình thức được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm thì thu tiền kq bongdaso bằng 100% tiền kq bongdaso tính theo giá đất ở tại thời điểm có quyết định chuyển mục đích của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Đối với chuyển mục đích kq bongdaso có nguồn gốc từ nhận chuyển nhượng quyền kq bongdaso hợp pháp theo pháp luật đất đai của người kq bongdaso sang đất ở thì căn cứ vào nguồn gốc đất nhận chuyển nhượng để thu tiền kq bongdaso theo mức quy định tại Điểm a, Điểm b, Điểm c Khoản này.
Về miễn tiền kq bongdaso được quy định trong những trường hợp sau đây:
Một là, miễn tiền kq bongdaso trong hạn mức giao đất ở khi kq bongdaso để thực hiện chính sách nhà ở, đất ở đối với người có công với cách mạng thuộc đối tượng được miễn tiền kq bongdaso theo quy định của pháp luật về người có công; hộ nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng biên giới, hải đảo; kq bongdaso để xây dựng nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở; nhà ở cho người phải di dời do thiên tai.
Việc xác định hộ nghèo theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; việc xác định hộ gia đình hoặc cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của Chính phủ.
Hai là, miễn tiền kq bongdaso trong hạn mức giao đất ở khi cấp Giấy chứng nhận lần đầu đối với đất do chuyển mục đích sử dụng từ đất không phải là đất ở sang đất ở do tách hộ đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo tại các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi theo Danh mục các xã đặc biệt khó khăn do Thủ tướng Chính phủ quy định.
Ba là,miễn tiền kq bongdaso đối với diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở cho các hộ dân làng chài, dân sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bốn là, miễn tiền kq bongdaso đối với phần diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở để bố trí tái định cư hoặc giao cho các hộ gia đình, cá nhân trong các cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Năm là, Thủ tướng Chính phủ quyết định việc miễn tiền kq bongdaso đối với các trường hợp khác do Bộ trưởng Bộ Tài chính trình trên cơ sở đề xuất của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Về giảm tiền kq bongdaso
Giảm 50% tiền kq bongdaso trong hạn mức đất ở đối với hộ gia đình là đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo tại các địa bàn không thuộc phạm vi quy định tại Khoản 2 Điều 11 Nghị định này khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định giao đất; công nhận (cấp Giấy chứng nhận) quyền kq bongdaso lần đầu đối với đất đang sử dụng hoặc khi được chuyển mục đích sử dụng từ đất không phải là đất ở sang đất ở.
Việc xác định hộ nghèo theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; việc xác định hộ gia đình hoặc cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số theo quy định của Chính phủ.
Giảm tiền kq bongdaso đối với đất ở trong hạn mức giao đất ở (bao gồm giao đất, chuyển mục đích kq bongdaso, cấp Giấy chứng nhận cho người đang kq bongdaso) đối với người có công với cách mạng mà thuộc diện được giảm tiền kq bongdaso theo quy định của pháp luật về người có công.
Thủ tướng Chính phủ quyết định việc giảm tiền kq bongdaso đối với các trường hợp khác do Bộ trưởng Bộ Tài chính trình trên cơ sở đề xuất của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Về ghi nợ tiền kq bongdaso
Hộ gia đình, cá nhân được chuyển mục đích kq bongdaso; được cấp Giấy chứng nhận phải nộp tiền kq bongdaso theo quy định tại Điều 5, Điều 6, Điều 7, Điều 8, Điều 9 Nghị định này và hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất tái định cư mà có khó khăn về tài chính, có nguyện vọng ghi nợ thì được ghi nợ số tiền kq bongdaso phải nộp trên Giấy chứng nhận sau khi có đơn đề nghị kèm theo hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận hoặc hồ sơ xin chuyển mục đích kq bongdaso hoặc hồ sơ giao đất tái định cư hoặc có đơn xin ghi nợ khi nhận thông báo nộp tiền kq bongdaso.
Người kq bongdaso được trả nợ dần trong thời hạn tối đa là 5 năm; sau 5 năm kể từ ngày ghi nợ mà chưa trả hết nợ tiền kq bongdaso thì người kq bongdaso phải nộp tiền kq bongdaso còn lại theo giá đất tại thời điểm trả nợ. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân thanh toán nợ trước hạn thì được hỗ trợ giảm trừ vào tiền kq bongdaso phải nộp theo mức hỗ trợ là 2%/năm của thời hạn trả nợ trước hạn và tính trên số tiền kq bongdaso trả nợ trước hạn.”
Như vậy, chính sách thu tiền kq bongdaso hiện hành đối với trường hợp chuyển mục đích kq bongdaso của hộ gia đình, cá nhân căn cứ vào nguồn gốc kq bongdaso để xác định mức thu là phù hợp với quyền lợi và nghĩa vụ của người kq bongdaso; đồng thời, đã có quy định nhiều chính sách ưu đãi cho hộ gia đình, cá nhân khi chuyển mục đích kq bongdaso (miễn, giảm tiền kq bongdaso; ghi nợ tiền kq bongdaso...) nhằm giảm bớt khó khăn, giúp người dân có đầy đủ quyền hợp pháp về đất ở, nhà ở khi được cấp Giấy chứng nhận quyền kq bongdaso.