Bàn về tổ chức công tác kế toán doanh nghiệp theo quy định hiện hành
Tổ chức công tác kế toán là một trong những nội dung có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tại doanh nghiệp. Để phát huy vai trò của công tác này, đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải có sự thích ứng, linh hoạt với điều kiện về quy mô, đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh gắn với những yêu cầu quản lý cụ thể tại đơn vị mình. Các nội dung về tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp cần được hiểu rõ và vận dụng một cách phù hợp, qua đó góp phần quan trọng vào việc quản lý tại doanh nghiệp. Bài viết khái quát về các quy định liên quan đến tổ chức công tác kế toán doanh nghiệp hiện nay, từ đó đưa ra một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.

Quy định về tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái doanh nghiệp
Tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái trong doanh nghiệp (DN) là tổ chức việc thực hiện các chuẩn mực, chế độ bongdaso kèo nhà cái để phản ánh tình hình tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, tổ chức thực hiện chế độ kiểm tra bongdaso kèo nhà cái, chế độ bảo quản, lưu trữ tài liệu bongdaso kèo nhà cái, cung cấp thông tin tài liệu bongdaso kèo nhà cái và các nhiệm vụ khác của bongdaso kèo nhà cái cho các đối tượng cần sử dụng. Tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái trong DN cũng có thể hiểu là việc xây dựng, thiết lập mối quan hệ qua lại giữa các đối tượng bongdaso kèo nhà cái; phương pháp bongdaso kèo nhà cái; bộ máy bongdaso kèo nhà cái với những con người am hiểu nội dung, phương pháp bongdaso kèo nhà cái biểu hiện qua hình thức bongdaso kèo nhà cái thích hợp trong mỗi DN cụ thể, để phát huy cao nhất tác dụng của bongdaso kèo nhà cái trong công tác quản lý DN.
Hiện nay, Luật bongdaso kèo nhà cái số 88/2015/QH13 của Quốc hội, Nghị định của Chính phủ và các thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính quy định cụ thể các nội dung cơ bản liên quan đến tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái tại DN như sau:
- Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái:Bộ máy bongdaso kèo nhà cái của một DN là tập thể các cán bộ, nhân viên bongdaso kèo nhà cái tại DN cùng với các phương tiện thiết bị kỹ thuật để thực hiện toàn bộ công tác bongdaso kèo nhà cái thống kê và công tác tài chính tại DN. Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái là sự sắp xếp, phân công công việc cho từng bongdaso kèo nhà cái viên và tổ chức luân chuyển chứng từ trong phòng bongdaso kèo nhà cái của DN. Một bộ máy bongdaso kèo nhà cái được tổ chức tốt sẽ giúp cho các thủ tục hành chính của DN hoạt động hiệu quả (đúng thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí thuế DN...). Theo quy định hiện hành, DN phải bố trí người làm bongdaso kèo nhà cái đảm bảo các quy định của Luật bongdaso kèo nhà cái, số lượng người làm bongdaso kèo nhà cái tùy theo quy mô hoạt động, yêu cầu quản lý, chức năng nhiệm vụ hoặc biên chế của đơn vị. DN có thể bố trí người làm bongdaso kèo nhà cái kiêm nhiệm các công việc khác mà pháp luật về bongdaso kèo nhà cái không nghiêm cấm.
- Tổ chức vận dụng chứng từ bongdaso kèo nhà cái:Khi có các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh liên quan đến hoạt động của mình, DN đều phải tổ chức lập chứng từ bongdaso kèo nhà cái. Chứng từ bongdaso kèo nhà cái chỉ được lập một lần cho mỗi nghiệp vụ kinh tế, tài chính. Chứng từ bongdaso kèo nhà cái là tài liệu gốc có tính bằng chứng, tính pháp lý và là thông tin quan trọng trong công tác bongdaso kèo nhà cái của DN. Chứng từ bongdaso kèo nhà cái phải có các nội dung cơ bản theo quy định của Luật bongdaso kèo nhà cái.
- Tổ chức hệ thống sổ bongdaso kèo nhà cái:Sổ bongdaso kèo nhà cái dùng để ghi chép, hệ thống và lưu giữ toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế, tài chính đã phát sinh có liên quan đến đơn vị bongdaso kèo nhà cái. DN phải tuân thủ các quy định chung về sổ bongdaso kèo nhà cái được quy định tại Luật bongdaso kèo nhà cái về mở sổ bongdaso kèo nhà cái, ghi chép sổ bongdaso kèo nhà cái; Sửa chữa sai sót; Khoá sổ bongdaso kèo nhà cái; Lưu trữ, bảo quản sổ bongdaso kèo nhà cái; Xử lý vi phạm. DN phải khoá sổ bongdaso kèo nhà cái cuối kỳ bongdaso kèo nhà cái trước khi lập báo cáo tài chính (BCTC) và các trường hợp khoá sổ bongdaso kèo nhà cái khác theo quy định của pháp luật. Trường hợp DN ghi sổ bongdaso kèo nhà cái bằng máy vi tính, thì phải thực hiện về sổ bongdaso kèo nhà cái tại Luật bongdaso kèo nhà cái và chế độ sổ sách bongdaso kèo nhà cái hiện hành. Sau khi khoá sổ bongdaso kèo nhà cái trên máy vi tính phải in sổ bongdaso kèo nhà cái ra giấy và đóng thành quyển riêng cho từng thời kỳ bongdaso kèo nhà cái năm.
- Tổ chức hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái:Tài khoản bongdaso kèo nhà cái là phương tiện để phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng bongdaso kèo nhà cái riêng biệt. Một DN bình thường sử dụng rất nhiều tài khoản bongdaso kèo nhà cái khác nhau, tạo nên một hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái.
- Lập và phân tích báo cáo bongdaso kèo nhà cái:Đây cũng là một trong những nội dung quan trọng trong hoạt động bongdaso kèo nhà cái của DN. Nhà nước có quy định thống nhất về nội dung, phương pháp, thời gian lập và gửi đối với các báo cáo bongdaso kèo nhà cái định kỳ, đó là các BCTC, cung cấp thông tin cho các đối tượng quan tâm, sử dụng thông tin bongdaso kèo nhà cái với những mục đích khác nhau để đưa ra các quyết định phù hợp. Ngoài BCTC, hệ thống báo cáo bongdaso kèo nhà cái của DN còn bao gồm các báo cáo bongdaso kèo nhà cái quản trị, không mang tính chất bắt buộc, nhằm cung cấp thông tin phục vụ yêu cầu quản lý nội bộ ngành, nội bộ đơn vị. Do vậy, nội dung, hình thức trình bày, kỳ báo cáo được quy định tùy theo yêu cầu quản trị trong từng DN cụ thể.
- Tổ chức công tác kiểm tra bongdaso kèo nhà cái:Công tác kiểm tra bongdaso kèo nhà cái trong nội bộ DN thường do giám đốc và bongdaso kèo nhà cái trưởng chịu trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo. Trong bộ máy bongdaso kèo nhà cái của DN nên cơ cấu riêng bộ phận kiểm tra bongdaso kèo nhà cái hoặc công nhân viên chuyên trách kiểm tra bongdaso kèo nhà cái. Việc kiểm tra có thể được tiến hành với tất cả các nội dung hoặc từng nội dung riêng biệt, theo định kỳ hay đột xuất. Việc tổ chức công tác kiểm tra bongdaso kèo nhà cái nhằm đảm bảo cho công tác bongdaso kèo nhà cái trong các DN thực hiện tốt các yêu cầu nhiệm vụ và chức năng của mình trong công tác quản lý.
- Ứng dụng công nghệ xử lý thông tin trong công tác bongdaso kèo nhà cái:Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác bongdaso kèo nhà cái của DN không chỉ giải quyết được vấn đề xử lý và cung cấp thông tin nhanh chóng, thuận lợi, mà nó còn làm tăng năng suất lao động của bộ máy bongdaso kèo nhà cái, tạo cơ sở để tinh giảm bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác bongdaso kèo nhà cái. Hiện nay, hầu hết các DN đều có các phần mềm bongdaso kèo nhà cái riêng để phục vụ cho công tác bongdaso kèo nhà cái tại DN.
Giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái trong doanh nghiệp
Nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái trong DN, dựa trên các quy định hiện hành về việc tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái DN, trong thời gian tới, công tác này cần chú ý một số nội dung sau:
Một là, về tổ chức bộ máy kế toán
Theo các chuyên gia bongdaso kèo nhà cái, việc lựa chọn hình thức tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái khoa học, hợp lý sẽ làm giảm bớt khối lượng công việc bongdaso kèo nhà cái, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Điều này tác động quyết định đến hiệu quả vả chất lượng của công tác bongdaso kèo nhà cái, giúp cho việc tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái thực hiện được đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của bongdaso kèo nhà cái qua đó phát huy được vai trò của bongdaso kèo nhà cái trong quản lý kinh tế, tài chính của DN.
Do vậy, việc tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái cần tuân thủ những nguyên tắc cơ bản sau: Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái phải phù hợp với đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, hoạt động quản lý với quy mô và địa bàn hoạt động của DN; Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái phải phù hợp với yêu cầu và trình độ nghiệp vụ chuyên môn của đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ bongdaso kèo nhà cái; Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái phải gọn nhẹ, hợp lý, đúng năng lực và hiệu quả; Tạo điều kiện cơ giới hóa công tác bongdaso kèo nhà cái.
Hiện nay, trong các DN việc tổ chức công tác, bộ máy bongdaso kèo nhà cái có thể tiến hành theo một trong 3 hình thức tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái tập trung; Tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái phân tán và tổ chức bộ máy bongdaso kèo nhà cái hỗn hợp (vừa tập trung vừa phân tán). Để xây dựng một bộ máy bongdaso kèo nhà cái hoạt động thật hiệu quả, cần chú trọng: Tìm kiếm bongdaso kèo nhà cái trưởng - người có tầm nhìn tổng quát và sâu sắc nhất trong việc điều hành quản lý tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái DN và tổ chức nhân sự trong công tác bongdaso kèo nhà cái của DN...
Hai là, về hệ thống chứng từ bongdaso kèo nhà cái
Hoàn thiện chứng từ bongdaso kèo nhà cái là khâu quan trọng, quyết định đến thông tin bongdaso kèo nhà cái. Do đó, cần xây dựng hệ thống chứng từ đơn giản, rõ ràng, phù hợp với quy định của chế độ bongdaso kèo nhà cái, bên cạnh đó, các chỉ tiêu phản ánh trong chứng từ phải thể hiện được yêu cầu quản lý nội bộ. Quy định trình tự luân chuyển chứng từ một cách hợp lý, khoa học, tránh được sự chồng chéo, ứ đọng. Tất cả các chứng từ bongdaso kèo nhà cái được lập từ trong đơn vị hay từ các đơn vị bên ngoài phải tập trung vào phòng bongdaso kèo nhà cái và chỉ sau khi kiểm tra xác minh tính pháp lý của chứng từ thì mới dùng ghi sổ bongdaso kèo nhà cái.
Hiện nay, hệ thống chứng từ bongdaso kèo nhà cái hiện hành do Bộ Tài chính quy định, DN có thể tự thiết kế chứng từ bongdaso kèo nhà cái nhưng vẫn phải đảm bảo các yếu tố để thu nhận và cung cấp thông tin bongdaso kèo nhà cái. Đồng thời, biểu mẫu chứng từ bongdaso kèo nhà cái phù hợp với đặc điểm hoạt động kinh doanh của mình, đảm bảo rõ ràng, minh bạch, dễ kiểm tra, kiểm soát.
Trường hợp DN siêu nhỏ không tự xây dựng được biểu mẫu chứng từ bongdaso kèo nhà cái cho riêng đơn vị thì có thể áp dụng biểu mẫu và phương pháp lập chứng từ bongdaso kèo nhà cái hướng dẫn tại Phụ lục 1 Thông tư số 132/2018/TT-BTC ngày 28/12/2018 của Bộ Tài chính.Ngoài ra, các chứng từ bongdaso kèo nhà cái ghi bằng tiếng nước ngoài khi sử dụng để ghi sổ bongdaso kèo nhà cái và lập BCTC ở Việt Nam phải được dịch các nội dung chủ yếu ra tiếng Việt quy định tại khoản 1 Điều 16 Luật bongdaso kèo nhà cái. DN phải chịu trách nhiệm về tính chính xác và đầy đủ của nội dung chứng từ bongdaso kèo nhà cái được dịch từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt. Bản chứng từ bongdaso kèo nhà cái dịch ra tiếng Việt phải đính kèm với bản chính bằng tiếng nước ngoài.
Ba là, về hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái
Các DN nên xây dựng hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái theo hướng đảm bảo tính tích hợp được hệ thống bongdaso kèo nhà cái tài chính và bongdaso kèo nhà cái quản trị, nhưng phải tuân thủ hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái theo quy định của Bộ Tài chính và phù hợp với yêu cầu quản lý của DN.
Theo đó, dựa vào hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái do Bộ Tài chính ban hành, DN căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và tính chất hoạt động cũng như đặc điểm sản xuất kinh doanh và yêu cầu quản lý để nghiên cứu, lựa chọn các tài khoản bongdaso kèo nhà cái phù hợp để hình thành một hệ thống tài khoản bongdaso kèo nhà cái cho đơn vị mình. Theo chế độ bongdaso kèo nhà cái hiện hành, DN có thể lựa chọn hệ thống tài khoản do Bộ Tài chính ban hành kèm theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 hướng dẫn chế độ bongdaso kèo nhà cái DN, Thông tư số 133/2016/TT-BTC ngày 26/8/2016 về chế độ bongdaso kèo nhà cái DN nhỏ và vừa hoặc Thông tư số 132/2018/TT-BTC ngày 28/12/2018 hướng dẫn chế độ bongdaso kèo nhà cái đối với DN siêu nhỏ.
Bốn là, về kiểm tra, giám sát trong công tác tổ chức kế toán
Việc tổ chức kiểm tra, giám sát trong công tác tổ chức kế toán là việc làm thường xuyên và đòi hỏi bắt buộc tại DN nhằm đảm bảo công tác tổ chức bongdaso kèo nhà cái thực hiện đúng quy định của pháp luật. Các thông tin bongdaso kèo nhà cái chính xác cũng rất quan trọng để các nhà quản lý, nhà quản trị DN, cổ đông, nhà đầu tư... quan tâm và đưa ra các quyết định liên quan. Hiện nay, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 41/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bongdaso kèo nhà cái, kiểm toán độc lập, trong đó đưa ra các quy định khá nặng đối với các hành vi vi phạm liên quan đến lĩnh vực bongdaso kèo nhà cái của DN. Vì vậy, việc kiểm tra, giám sát trong công tác tổ chức bongdaso kèo nhà cái tại DN luôn cần được chú trọng thực hiện thường xuyên nhằm tránh bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Năm là, về ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tổ chức kế toán
Để ứng dụng tốt công nghệ thông tin vào công tác bongdaso kèo nhà cái, DN cần tổ chức trang bị thiết bị, phương tiện kỹ thuật, kiến thức tin học cho bộ phận bongdaso kèo nhà cái để bongdaso kèo nhà cái viên có thể sử dụng thành thạo thiết bị, vận hành được các chương trình trên thiết bị từ đó phục vụ tốt công tác bongdaso kèo nhà cái. Hiện nay, hầu hết DN đều sử dụng các phần mềm bongdaso kèo nhà cái được các đơn vị có uy tín trong lĩnh vực công nghệ thông tin thiết kế và xây dựng, tuy nhiên, bongdaso kèo nhà cái cần lựa chọn phần mềm bongdaso kèo nhà cái, cũng như lựa chọn hình thức bongdaso kèo nhà cái phù hợp với quy mô, đặc điểm hoạt động của DN.
Cùng với việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác bongdaso kèo nhà cái, DN cần đầu tư vào việc đào tạo những người làm công tác bongdaso kèo nhà cái trong DN, sao cho họ có thể sử dụng thành thạo các trang thiết bị, phần mềm bongdaso kèo nhà cái, đảm bảo sự vận dụng là có hiệu quả, giúp tiết kiệm thời gian, tăng độ chính xác đối với công tác bongdaso kèo nhà cái trong DN.
Tài liệu tham khảo:
1. Quốc hội (2015), Luật bongdaso kèo nhà cái số 88/2015/QH13;
2. Chính phủ (2016), Nghị định số 174/2016/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật bongdaso kèo nhà cái năm 2015;
3. Bộ Tài chính (2014), Thông tư số 200/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 hướng dẫn chế độ bongdaso kèo nhà cái doanh nghiệp;
4. Bộ Tài chính (2016), Thông tư số 133/2016/TT-BTC ngày 26/8/2016 hướng dẫn chế độ bongdaso kèo nhà cái doanh nghiệp nhỏ và vừa;
5. Đào Ngọc Hà (2018), Tổ chức công tác bongdaso kèo nhà cái doanh nghiệp theo quy định của Luật bongdaso kèo nhà cái 2015;
6. bongdaso kèo nhà cái Đức Minh (2019), Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác bongdaso kèo nhà cái doanh nghiệp?.